Όπως κάθε περιοδικό που σέβεται τον εαυτό του, έτσι κι εμείς λατρεύουμε τις λίστες. Ειδικά τώρα που η χρονιά τελειώνει και όλοι κάνουν απολογισμούς σε ΟΛΑ, καθίστε αναπαυτικά κι ελάτε…

Οι 10 καλύτερες ταινίες του 2014

Όπως κάθε περιοδικό που σέβεται τον εαυτό του, έτσι κι εμείς λατρεύουμε τις λίστες. Ειδικά τώρα που η χρονιά τελειώνει και όλοι κάνουν απολογισμούς σε ΟΛΑ, καθίστε αναπαυτικά κι ελάτε να διώξουμε μαζί το 2014 βάζοντας πράγματα που μας αρέσουν σε σειρές των οποίων τα κριτήρια δεν είναι ποτέ σαφή.

Ο Γιάννης ο Μπρόκος

Δόξα τω ίντερνετ που πλέον ο καθένας μας μπορεί να περάσει ως κριτικός, διανοούμενος, φωτογράφος ή μοντέλο. Και πάντα υπάρχει χώρος για ακόμα παραπάνω.

Ακολουθεί η λίστα με τις αγαπημένες μου ταινίες που προβλήθηκαν στους ελληνικούς κινηματογράφους μέσα στο 2014.

Νο 10: Snowpiercer

733996938e0b87d713967bb7757831fc

Ταξικό sci-fi με απλά νοήματα (μιας και πλέον αμφιβάλλουμε για τα δεδομένα) από τον Joon Ho Bong, ο οποίος συνδυάζει τις χορογραφίες μάχης του Ασιατικού Κινηματογράφου με την spaghetti βία του Tarantino. Άλλωστε πρόκειται για την πρώτη αμερικανική ταινία ενός πολύ επιτυχημένου Κορεάτη σκηνοθέτη.

Σε μελλοντικό χρόνο η γη έχει παγώσει και οι άνθρωποι έχουν στοιβαχθεί σε ένα τρένο. Στα πίσω βαγόνια ζουν οι φτωχοί μέσα στην μιζέρια, την προπαγάνδα και την καταστολή. Ανεξάρτητα από το αν οι συνθήκες είναι ώριμες ή όχι, πρέπει να γίνει ντου προς τα μπροστά.

Στο δρόμο της εξέγερσης, κάθε βαγόνι έχει και διαφορετική αισθητική, κάθε επόμενη πίστα είναι και πιο απαιτητική σε αυτήν την ταινία που θυμίζει virtual video game, όπου όμως το ταξίδι έχει περισσότερη σημασία από την Ιθάκη.

Υ.Γ. Οπωσδήποτε σε μεγάλη οθόνη και υψηλή ανάλυση για την μάξιμουμ οπτικοακουστική απόλαυση.

No 9: The Selfish Giant

4996dcc43b5be197b5887a4e60817b1c_500x735

Αν και ποτέ δεν πάνε στον παράδεισο, η βρετανική εργατική τάξη και η βρετανική ρεαλισμάρα πάνε μαζί (όπως και στον συνταρακτικό«Τυραννόσαυρο» του 2011 αλλά κυρίως όπως στο «Kes» από τον Ken Loach το 1969, την ταινία που φανερά επηρέασε τον φετινό «Εγωιστή Γίγαντα»).

Δύο περιθωριοποιημένα 13χρονια παιδιά, δύο «προβληματικοί» έφηβοι αποκλεισμένοι από τη γη των ευκαιριών, προσπαθούν  να επιβιώσουν στον μίζερο μικρόκοσμο τους.

Θα ήταν μια απ’ τα ίδια αν η σκηνοθέτης Clio Barnard απλώς μας παρουσίαζε μια ιστορία. Η ζωντανή κινηματογράφηση της όμως φανερώνει αγάπη και τρυφερότητα για τους ήρωες της, που σε συνδυασμό με την σκληρότητα του θέματος μας δίνει μία πολύ δυνατή εμπειρία.

No 8: The Grand Budapest Hotel

o-GRAND-BUDAPEST-HOTEL-POSTER-570

Κλασικά χωρίς σφιχτοδεμένο σενάριο αλλά ακόμα πιο κλασικά με μαγευτικούς διαλόγους που θυμίζουν μυθιστόρημα και παραμύθι.

Κλασικά χωρίς εμβάθυνση στους χαρακτήρες αλλά ακόμα πιο κλασικά με μουράκλες και τυπαρούκλες που σου μένουν αξέχαστοι.

Χρώματα, σκηνογραφία, ψυχαναγκασμός, οι χίπστερ να παθαίνουν επιληψία, όλα στην λεπτομέρεια, όλα τέλεια.

Ο Ralph Fiennes, o Wes Anderson και η παλιοπαρέα εγγυώνται για ακόμα ένα απολαυστικό δίωρο ταξίδι.

Νο 7: Ένα περιστέρι έκατσε σε ένα κλαδί συλλογιζόμενο την ύπαρξη του.

medium_e53d5bd59b38a1061ea48db96b8f7390-enduva

Σκετσάκια υπαρξισμού και σφηνάκια σοφίας, μια ακόμα απόλυτα μη συμβατική ταινία του τρομερού Σουηδού εικονοπλάστη σουρεαλιστή Roy Andersson.

Τα πιο θλιβερά συμβάντα δοσμένα με τον πιο κωμικό τρόπο και τούμπαλιν.

Κινησιολογία και σιωπή, το απαύγασμα της θεατρικότητας, εκεί όπου η κάθε ρυτίδα έχει ζωτικό ρόλο.

Ένα ολιστικό πανηγύρι και ένας αβάσταχτος θρήνος για την ανθρώπινη ύπαρξη.

Υ.Γ. «Ο άνθρωπος είναι αδύναμο ον. Δεν είμαστε τοσο δυνατοί όσο θέλουμε να πιστεύουμε ότι είμαστε. Καθημερινά εξευτελιζόμαστε από το οτιδήποτε, λυγίζουμε κάτω από το βάρος των ίδιων μας των εαυτών. Η ζωή είναι τόσο μπερδεμένη που δεν υπάρχει κανένας άλλος τρόπος να την αντιμετωπίσεις, εκτός από το χιούμορ»
Ρόι Άντερσον

Νο 6: Nebraska

240408

Ο Alexander Payne στην πορεία της φιλμογραφίας του ακολουθεί τον κύκλο της ζωής, ακροβατώντας ανάμεσα στην κωμωδία και το δράμα.

Πρώτη του ταινία το «Election» για τα εφηβικά χρόνια.
Μετά, το «Sideways» για μεσήλικες.
Έπειτα, το «About Schmidt» για τα γηρατειά.
Και τώρα αυτό για το λίγο πριν τον θάνατο.

Στο «Nebraska» καταπιάνεται με τη σχέση ενός σύγχρονου σαραντάρη με τον ετοιμοθάνατο πατέρα του. Τέτοιες ταινίες (Big Fish, Invasions Barbares) ούτως ή άλλως με λυγίζουν.

Είναι πολύ ιδιαίτερη η σχέση του γιου με τον πατέρα.
Συνήθως σπάνια μιλάμε μεταξύ μας, καταλαβαινόμαστε βέβαια με τα μάτια, αλλά συχνά χάνουμε στιγμές και μπορεί αργότερα να το μετανιώσουμε, αλλά θα ‘ναι αργά.
Με στιγμές ιδιαιτέρως εγκεφαλικού χιούμορ, ορίτζιναλ όσο δεν πάει (θα το πίστευα αν μου έλεγαν ότι βγήκε με ένα take).
Όπως και να ‘χει, μια πολύ γλυκιά δημιουργία, εσωτερική, δυνατή, συγκλονιστική.

No 5: Boyhood

boyhood-poster

Η ταινία που περίμενα πώς και πώς από τον άπιαστο Richard Linclater.

Στην τριλογία Before Sunrise/Sunset/Midnight ακολουθεί τους 2 χαρακτήρες σε βάθος 18 χρόνων (1995-2004-2013) ενώ ερωτεύονται, ωριμάζουν, αναθεωρούν. Εδώ κάνει κάτι ακόμα πιο φιλόδοξο, κινηματογραφώντας σε φυσικό χρόνο για 12 χρόνια το πέρασμα της παιδικής και εφηβικής ηλικίας, με τα παιδιά και τους ενήλικες να μεγαλώνουν κυριολεκτικά μπροστά στα μάτια μας.

Και μαζί με αυτό, βιώνουμε ένα μανιφέστο νοσταλγίας και ταύτισης. Βλέπεις μπροστά σου σκηνικά της δικής σου παιδικής ηλικίας και εφηβείας. Και αν δεν είναι τα ίδια, αρχίζεις να θυμάσαι τα παραπλήσια.

Οι χαρακτήρες μεγαλώνοντας σαν κάτι να χάνουν από την γοητεία τους (π.χ. ο πρωταγωνιστής από ένα γλυκό παιδί μετατρέπεται σε emo της Κηφισιάς και ο ριζοσπαστικά cool πατέρας γίνεται εκσυγχρονιστικό πασόκ) και σε συνδυασμό με τα οξεία κοινωνικοπολιτικά σχόλια του Linclater, μου φάνηκε ότι και ο ίδιος ο δημιουργός τους αγαπάει περισσότερο στον παρελθοντικό χρόνο.

Μάλλον μια απόδειξη ότι η τέχνη δεν μπορεί ποτέ να ξεπεράσει τη ζωή.

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, μιλάμε για ένα τεράστιο κινηματογραφικό επίτευγμα. Ένα εγχείρημα σχεδόν 3 ωρών στο οποίο δεν γίνεται να βαρεθείς. Ένα υπερθέαμα με πολύ δυνατή επίδραση στον θεατή.

Μία ταινία για τη ζωή, με συστατικά της ίδιας της ζωής.

Νο 4: American Hustle

american-hustle-poster

O David O. Russell είναι ένας από τους πιο χαρισματικούς δημιουργούς αυτή τη στιγμή στο αμερικανικό σινεμά και το απέδειξε ξανά φέτος.

Μία ταινία που αναφέρεται στην κομπίνα και την διαφθορά στα Αμερικάνικα late 70’s. (Εκεί όπου όποιος ριζοσπαστισμός μετά το Βιετνάμ και τα αντίστοιχα ευρωπαϊκά κινήματα, πλέον κατέρρεε προς χάριν ενός μαφιόζικου καπιταλισμού, που δε βασιζόταν πια σε αντικομμουνισμό και κυνήγι μαγισσών όπως στα 50’s, παρά μόνο στο ατομικό συμφέρον και την ανηθικότητα). [Όχι, δεν ασχολείται με αυτό η ταινία, απλά μου ‘ρθε πάνω στη ντρέλα μου]. Πολυεπίπεδη, με εξαιρετική αρμονία και κινηματογραφική οικονομία.

Christian Bale, Amy Adams, Bradley Cooper και Jennifer Lawrence αποτελούν χαρακτήρες που λαχταράς να τους βλέπεις, όχι επειδή είναι αλαβάστρινοι ή φανταχτεροί αλλά επειδή κατά βάθος είναι ανθρώπινοι στα προτερήματα και στις αδυναμίες τους.

Και θεωρώ ότι οι σχέσεις που αναπτύσσονται εκείθεν και εντεύθεν έχουν μεγάλο ενδιαφέρον για το θεατή, γιατί τελικά ο δημιουργός έχει εδώ ως προτεραιότητα να καταδείξει τον αντίκτυπο των εκάστοτε γεγονότων σε αυτούς και μόνο σε αυτούς.
Η κοινωνία δε θα αλλάξει έτσι εύκολα, οι άνθρωποι όμως μετεξελίσσονται και ίσως αυτή η μελαγχολική διάθεση να είναι η αιτία για το «εύκολο», διεκπεραιωτικό θα έλεγα τέλος της ταινίας.

Πάντως για μένα μάλλον η πιο έξυπνη ταινία της χρονιάς.

No 3: Calvary

7ea25c95b0792ca4ce01ea18bbda2d44_500x735

O νεαρότερος και λιγότερο γνωστός Jon Michael McDonagh, αδερφός του Martin McDonagh (In bruges, Seven Psychopaths) ξανασυνεργάζεται με τον Τιτάνα Brendan Gleeson, δίνοντας μας ένα στιβαρό συναισθηματικά δράμα με κωμικά στοιχεία.

Ο Gleeson είναι ο προοδευτικός Ιερωμένος σε μία επαρχία της Ιρλανδίας (με απίστευτα τοπία) ο οποίος λαμβάνει ένα κυριολεκτικό deadline κατά τη διάρκεια μιας εξομολόγησης, ότι σε μία εβδομάδα θα δολοφονηθεί.

Ενδιαφέρον casting αλλά φυσικά όλη η ταινία είναι πάνω στον πρωταγωνιστή και αυτό δεν είναι σχήμα λόγου: ο Gleeson συναντά διάφορους τρελαμένους χαρακτήρες της αμαρτωλής κωμόπολης και παίζει σε όλες τις σκηνές μέχρι το τέλος, ο πιστότερος τρόπος για να καταφανεί ο Γολγοθάς του.

Οξύ χιούμορ ανά διαστήματα, φιλοσοφικές αναζητήσεις, ενοχές, μεταμέλεια και συγχώρεση. 100 λεπτά πνευματικότητας που σε κρατάνε, αν όχι σταυρωμένο, σίγουρα ακίνητο και εντυπωσιασμένο.

Νο 2: Gone Girl

enhanced-buzz-wide-384-1406873867-8

Τα τελευταία 20 χρόνια ο David Fincher είναι ένας από τους καλύτερους«επαγγελματίες» σκηνοθέτες στο Hollywood, αυτός δηλαδή που θα πάρει στα χέρια του ένα καλό σενάριο ή ένα επιτυχημένο βιβλίο και θα το μετατρέψει σε κινηματογραφικό κομψοτέχνημα.

Εδώ έχουμε το wonder couple, τον διανοούμενο μάγκα Nick και την φανταστική Amy. Η περίτεχνη αφήγηση και η προσεγμένη ανάπτυξη χαρακτήρων θα εξηγήσουν τι πήγε στραβά, γιατί αυτή εξαφανίστηκε και γιατί αυτός πρέπει να γίνει Λούης.

Ανατροπή όταν πρέπει στην πλοκή, ανατροπή όταν πρέπει στην έκβαση.

Φεμινισμός ή μισογυνισμός ανάλογα με την οπτική γωνία, σπάσιμο των κλισέ, σατιρική διάθεση απέναντι στο American dream και επικριτική απέναντι στα Media, ψυχολογία μάζας, μάχη εντυπώσεων, ανεβοκατεβάσματα στις ισορροπίες, παιχνίδι με την εικόνα και την πειθώ και γενικώς τελειότητα σε κάθε λεπτομέρεια από τον Fincher, ο οποίος συνειδητά επιλέγει όχι πολύ σπουδαίους ηθοποιούς αλλά απλά ερμηνευτικά εργαλεία,  αφού δεν θέλει τίποτα και κανένας να κλέψει την παράσταση από την ταινία του, αυτή καθ’ εαυτή. Ούτε και να πάρει θέση. Ότι κατάλαβες, κατάλαβες.

Μικρές αλλά φανερές επιρροές από «Σιωπή των Αμνών», «Βασικό Ένστικτο», «Misery» και κυρίως από το πολύ καλό Γαλλικό «Ne le dis à personne» του 2006. Θρίλερ ή σάτιρα, δράμα χαρακτήρων ή περιπέτεια, ένα δοκίμιο για τις σχέσεις στην εποχή μας, το Gone Girl είναι μία ταινία που αξίζει να δεις και να μελετήσεις.

Νο 1: Locke

locke-poster

Ο Ivan Locke είναι στο αυτοκίνητο του, οδηγώντας βράδυ προς Λονδίνο. Το αυριανό πρωί έχει μία πολύ μεγάλη υποχρέωση, αλλά έχει πάρει μία δύσκολη απόφαση γι αυτή τη νύχτα, που θα τον βάλει σε μπλεξίματα, επαγγελματικά, οικογενειακά, προσωπικά.
Οδήγηση 90 λεπτών, μία ταινία 90 λεπτών, ταινία σε φυσικό χρόνο, τρελαίνομαι με τις ταινίες σε φυσικό χρόνο. Όλη η ζωή του πρωταγωνιστή μπορεί να αλλάξει μέσα στα 90 λεπτά. Αλλά έτσι είναι η ζωή, αποφάσεις, ιεραρχία στις προτεραιότητες, αντιμετώπιση των βιωμάτων, δύσκολες επιλογές.
O Τom Hardy στον πρωταγωνιστικό ρόλο δίνει τα ρέστα του. Το ήξερα ότι είναι καλός ηθοποιός, έχοντας δει το «Warrior» και τους μικρούς αλλά σημαντικούς του ρόλους στο τελευταίο Batman ως Bane ή ως μαγκιόρος γκέι στο «RocknRolla», αλλά εδώ είναι το κάτι άλλο. Προς το τέλος, στο σημείο όπου μιλάει στο αυτοκινητο-τηλέφωνο με το μεγάλο του γιο, σε μία ανασκόπηση του ποδοσφαιρικού ματς που ο μπαμπάς έχασε, αποδεικνύει με την ερμηνεία του ότι είναι αυτή τη στιγμή στην κορυφή των ηθοποιών της γενιάς του.
Όσον αφορά το δημιουργό, τον Steve Knight, μιλάμε για ένα κατά κανόνα σεναριογράφο («Eastern Promises», «Dirty pretty things») που αποφασίζει να γυρίσει μία ολόδική του ταινία. Η οικονομία στην αφήγηση είναι πολύ έξυπνη, χρησιμοποιεί τους μονολόγους όσο ακριβώς πρέπει και προς το τέλος στο τηλεφώνημα με τον μικρό γιο αυτή τη φορά, δίνει την κορύφωση που χρειάζεται.
Το αγγλικό σινεμά είναι δυναμίτης. Και ο ρεαλισμός τους πάει πάρα πολύ και ξέρουν πώς να τον δουλέψουν. Δε χρειάζεται επιτήδευση και παραφόρτωμα για να κάνεις ένα σπουδαίο φιλμ. Ούτε καν ιδιαίτερα τεχνικά προσόντα. Αν έχεις μία ιδέα και ξέρεις πώς να την εκφράσεις, μπορείς να κάνεις παπάδες και με λίγα συστατικά.
To Locke είναι το είδος σινεμά που ζηλεύω. Αν έκανα ταινίες, αυτό θα ήθελα να κάνω.

Γιώργος Παναγιωτόπουλος

Ξεκινώντας την απαρίθμηση των 10 ταινιών που, κατά τη γνώμη μου, ξεχώρισαν το 2014 πρέπει να θέσουμε τις προϋποθέσεις επιλογής αυτών των ταινιών. Η κινηματογραφική παράδοση θέλει η σεζόν να ξεκινάει τον Σεπτέμβριο και να ολοκληρώνεται τον Αύγουστο. Η συγκεκριμένη λίστα φτιάχτηκε με βάση την ημερολογιακή προβολή των ταινιών παγκοσμίως. Επομένως, σε αυτήν, υπάρχουν ταινίες του 2014 στις οποίες είχα πρόσβαση είτε στην κινηματογραφική αίθουσα είτε σε φεστιβάλ. Δεν επιλέχτηκε η επιλογή με βάση την ελληνική διανομή, δηλαδή όσες ταινίες προβλήθηκαν στις ελληνικές αίθουσες εντός της χρονιάς, για τον απλούστατο λόγο ότι έχουν υπάρξει φαινόμενα όπου παραγωγές προηγούμενων ετών έχουν διανεμηθεί και δύο χρόνια μετά. Επομένως, οι οποιεσδήποτε ελλείψεις οφείλονται σε αδυναμία προσβασιμότητας σε αυτές τις ταινίες όπως το Inherent Vice του Anderson ή το Birdman του Inaritu ή στο προσωπικό γούστο του γράφοντος.

Μια χρονιά λοιπόν όπου είχαμε ταινίες από τους Wes Anderson, Paul Thomas Anderson, David Fincher, Jim Jarmusch, Jonathan Glazer, Christopher Nolan, αλλά και πολλούς νέους σκηνοθέτες με εντυπωσιακά ξεκινήματα της κινηματογραφικής τους καριέρας είναι μια κινηματογραφική χρονιά πλούσια και ενδιαφέρουσα. Ας ξεκινήσουμε την αντίστροφη μέτρηση προς την κορυφή.

10) Edge of Tomorrow (Στα Όρια του Αύριο)

Το φιλμικό υβρίδιο της Μέρας της Μαρμότας και των Στρατιωτών του Σύμπαντος ήταν ένα από τα sci-fi blockbuster της χρονιάς. Πιστό σε αυτό που υποσχόταν, παρέδωσε αγνή διασκέδαση με ένα καλά μελετημένο σενάριο και σκηνοθετική καθοδήγηση πιστή στο είδος της action movie. Ο Τομ Κρουζ συνέχισε πάνω στα βήματα τα οποία ο ίδιος χάραξε ως ένας από τους καλύτερους action hero των τελευταίων δύο δεκαετιών με την Έμιλυ Μπλαντ να στέκεται άψογα δίπλα του. Ο θεατής μπήκε στη θέση ενός gamer που αντιμετωπίζει ευφυείς εξωγήινους και μπορεί να πεθαίνει και να ανασταίνεται μέχρι να ολοκληρώσει την αποστολή του σ’ ένα μετα-αποκαλυπτικό φόντο με πεδίο μάχης την Γη. Όλη η κριτική της ταινίαςεδώ.

9) Only Lovers Left Alive (Μόνο οι Εραστές Μένουν Ζωντανοί)

Ο Τζιμ Τζάρμους επανέφερε το βαμπιρικό genre στο προσκήνιο με μια ιστορία ενός αθάνατου βαμπίρ που βρίσκεται ανάμεσα σε θνητούς με μοναδική του συντροφιά την τέχνη. Μια ιστορία μοναξιάς βγαλμένη από την φαρέτρα του Αμερικάνου σκηνοθέτη  που ανυψώνεται πάνω από την υπόλοιπη φιλμογραφία του εξαιτίας των θεματικών που επεξεργάζεται. Αν μη τι άλλο μας πρόσφερε ένα από τα πιο cool κινηματογραφικά ζευγάρια της μεγάλης οθόνης με τους Tilda Swinton και Tom Hiddleston.

8) Captain America 2: The Winter Soldier ( Captain America 2: ΟΣτρατιώτης του Χειμώνα)

Το δεύτερο μέρος της κινηματογραφικής ιστορίας του Cap είναι η ταινία με το μεγαλύτερο entertainment value για φέτος. Υπό την καθοδήγηση των αδερφών Russo, o Chris Evans ενσάρκωσε με απόλυτη επιτυχία έναν ήρωα ο οποίος προσπαθεί να ενσωματωθεί σε μια περίοδο εβδομήντα χρόνια μετά την εποχή του με συμπαραστάτη την εκρηκτική Γιοχάνσον. Μια υπερ-ηρωική ταινία δράσης με έντονα τα στοιχεία του κατασκοπευτικού θρίλερ που τρέχει ιλιγγιωδώς και δεν σε αφήνει να καταλάβεις πότε πέρασαν τα 136 λεπτά της διάρκειας της. Σκηνές δράσης βγαλμένες από video game  – ειδικά η σκηνή πάνω στο πλοίο μου θύμισε έντονα το Metal Gear Solid: Sonsof Liberty– και πολιτικές δολοπλοκίες που θυμίζουν Ψυχρό Πόλεμο. Την κατατάσσω ως την τρίτη αγαπημένη μου ταινία του κινηματογραφικού σύμπαντος της Marvel, μετά από το Avengers και το πρώτο Iron Man.

7) The Babadook

To the Babadook είναι το σκηνοθετικό ντεμπούτο της Αυστραλέζας Τζένιφερ Κεντ. Ένα ψυχολογικό θρίλερ ως αλληγορία ενός βαθύτερου οικογενειακού δράματος για την απώλεια και το τραύμα, την επούλωση του και το πως επιλέγεις να ζήσεις με τους δαίμονες σου. Συγκλονιστική ερμηνεία της Έσι Ντέιβις ως χήρας που μεγαλώνει μόνη της το παιδί της έπειτα από τον θάνατο του συζύγου της. Μινιμαλιστικό στην άποψη του και διεξοδικό στην ανατομία της γονεϊκής ψυχολογίας, παραδίδει ένα σημαντικό έργο στο sub-genre του γονεϊκού τρόμου. Αν μια ταινία την αντιλαμβάνεσαι πρώτα με το σώμα σου, τότε πρόκειται μια από τις καλύτερες ταινίες που θα δεις φέτος. Καθηλωτικό, αδυσώπητο, ανελέητο χωρίς φθηνούς μελοδραματισμούς.

6) Nightcrawler (Νυχτερινός Ανταποκριτής)

Άλλο ένα σκηνοθετικό ντεμπούτο που έκανε αίσθηση φέτος. Ο Dan Gilroy σκηνοθετεί τον Jake Gyllenhaal ως νυχτερινό ανταποκριτή στο Λος Άντζελες. Αναπαριστά ένα Λος Άντζελες βγαλμένο από τις καλύτερες μέρες του σινεμά του Μάικλ Μαν με μια ρετρό 80’ς αισθητική. Η ταινία είναι ένα θρίλερ μιντιακού παροξυσμού με σαφείς αιχμές για την κατάσταση των ΜΜΕ της Αμερικής αλλά και τις άγριες εργασιακές συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί από την κρίση και μετά. Ο Gyllenhaal, σε ένα ρόλο καριέρας, ενσαρκώνει τον αμοραλιστή, κυνικό και passive-aggressive ψυχοπαθή ανθρωπάκο που ηδονίζεται από την βιντεοσκόπηση ατυχημάτων και εγκλημάτων και την εξουσία που του δίνεται ως αφεντικού. Φανερά αδυνατισμένος και καταπονημένος, με μαύρους κύκλους στα μάτια, ο ρόλος του Louis Bloom είναι ο δικός του Ταξιτζής με σαφέστατες επιρροές από το Δίκτυο και το ρεφνικό Drive.

5) Nymphomaniac (Uncut Version) 

Προσωπικά, η πιο μουδιασμένη φιλμική εμπειρία μου στην κινηματογραφική αίθουσα. Το κλείσιμο της θεματικής Τριλογίας της Μελαγχολίας του Τρίερ είναι ένα σκοτεινό έπος για τον ανθρώπινο πολιτισμό βουτηγμένο στον πεσιμισμό και την κατάθλιψη. Η μη λογοκριμένη έκδοση που προβλήθηκε στις φετινές Νύχτες Πρεμιέρας προσέλκυσε ένα ετερογενές κοινό και προκάλεσε συζητήσεις με το ολόκληρο κεφάλαιο που έλειπε από την λογοκριμένη έκδοση του δεύτερου μέρους της ταινίας. Εγώ πάντως άφησα την αίθουσα με σφιγμένο στομάχι Συμφωνείς ή διαφωνείς με τις απόψεις και τις θεματικές του Δανού auter, αναγνωρίζεις ότι το σύνολο της Melancholy Trilogy (Αντίχριστος,Melancholia, Nymphomaniac) αποτελεί τομή στο σινεμά του 21ου αιώνα.

4) Under the Skin (Κάτω από το Δέρμα)

Άργησε αλλά επέστρεψε. Εννιά χρόνια ήταν αρκετά αλλά ο Τζόναθαν Γκλέιζερ επέστρεψε κάνοντας αισθητή την παρουσία του με ένα αμάγαλμα φαντασίας και πραγματικότητας.  Χρησιμοποιώντας υπνωτιστικές εικόνες, παραισθητικό sound design και  αντισυμβατικές κινηματογραφικές τακτικές, σκηνοθετεί την εξαιρετική Scarlett Johansson στο ρόλο ενός εξωγήινου όντος που ψάχνει για ανθρώπινο θήραμα στους δρόμους της Σκωτίας. Το φιλμ λειτουργεί άψογα και ως παραδοσιακό arthouse sci-fi αλλά και ως υποδόριο δράμα που απεικονίζει την προοπτική ενός ξένου σε ένα καινούριο κόσμο.  Η θεματική της μοναξιάς λειτουργεί αμφίδρομα. Ο ξένος που νιώθει μόνος του σε ένα νέο περιβάλλον αλλά και η μοναξιά και η καχυποψία που φέρνει το καινούριο και το ξένο στον κόσμο μας.

3) Ida

Ασπρόμαυρο arthouse πολωνικό δράμα του Πάβελ Παβλικόφσκι τοποθετημένο στις αρχές της δεκαετίας του 60 έχει κερδίσει μέχρι στιγμής 34 βραβεία και είναι το φαβορί για το Όσκαρ ξενόγλωσσης ταινίας στα φετινά βραβεία της Αμερικάνικης Ακαδημίας. Έχοντας ένα αξιόλογο box office στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, η ταινία διαπραγματεύεται την ιστορία της ορφανής Άννα ή οποία πριν ορκιστεί καλόγρια συναντά την αδερφή της μητέρας της Βάντα η οποία της αποκαλύπτει το αληθινό όνομα της και την εβραϊκή της ταυτότητα. Η ταινία θίγει ένα θέμα ταμπού όπως ο αντισημιτισμός του Β’ Π.Π. αλλά και μεταπολεμικά ενώ υπονομεύει άψογα βολικούς μύθους της μεταπολεμικής Ευρώπης. Το αφαιρετικό φορμαλιστικό καδράρισμα του Παβλικόφσκι βγάζει την γλώσσα στην απουσία αισθήματος και νοήματος μεταξύ των ηρώων και πάνω απ’ αυτούς. Με ένα τέλος που θα σε εκπλήξει, δεν πρέπει να χάσεις την εμπειρία της ιστορίας της Ida. Γιατί στο σινεμά, αυτό είναι που μένει. Οι ιστορίες.

2) Foxcatcher

Το Foxcatcher είναι η καλύτερη οσκαρική ταινία που είδα φέτος. Ο Μπένετ Μίλερ, στη θέση του δημιουργού, καθοδηγεί άψογα ένα καστ που υποτάσσεται στις εντολές του. Έχοντας βάλει το χέρι του σε όλη την διαδικασία της παραγωγής της ταινίας (μοντάζ, φωτογραφία, μουσική), δημιουργεί  ένα βιογραφικό δράμα στα επίπεδα του δικού του TrumanCapote. Kαταπληκτικές ερμηνείες από τους Στιβ Καρέλ, Τσάνινγκ Τέιτουμ και Μαρκ Ράφαλο στους ρόλους του γόνου οικογένειας πολυεκατομμυριούχων  και χορηγού και των δύο ολυμπιονικών της ελληνορωμαϊκής πάλης αντίστοιχα. Η ταινία είναι μια σπουδή χαρακτήρων δοσμένη με εσωτερικότητα – δείγμα κατατεθέν του σκηνοθέτη –  και αποδόμησης του «αμερικάνικου ονείρου» με τις πολλαπλές στρώσεις του σεναρίου να αποκαλύπτονται σταδιακά μπροστά στα μάτια του θεατή. Είναι σίγουρη η υποψηφιότητα του Μίλερ για το Όσκαρ σκηνοθεσίας ενώ ο Τσάνινγκ Τέιτουμ πρέπει να τιμηθεί με το Όσκαρ δεύτερου αντρικού ρόλου (ναι το είπα).

​1) ‘71

Η αγαπημένη μου ταινία για φέτος είναι το εκκωφαντικό σκηνοθετικό ντεμπούτο του Γιαν Ντεμάνζ. Ταινία- σταθμός για το σινεμά είδους,  το ’71 είναι μια αντιπολεμική ταινία δράσης με στοιχεία υπαρξιακού δράματος ιδωμένα μέσα από μία φόρμα κατασκοπευτικού θρίλερ. Σε ένα καρπεντερικό τοπίο στην καρδιά του Μπέλφαστ, ο Άγγλος στρατιώτης Gary Hook (Jack O’ Connell) βρίσκεται εγκαταλελειμμένος από την μονάδα του, έπειτα από μία σύγκρουση με τον καθολικό πληθυσμό, προσπαθώντας να επιβιώσει και να επιστρέψει στο στρατόπεδο του. Ισορροπώντας ανάμεσα στο καλλιτεχνικό σινεμά και το blockbuster, o Demange κατορθώνει να φτιάξει μια πανανθρώπινη ιστορία για τη φύση της ανθρωπότητας και την επιβίωση. Μια σύγχρονη The Battle of Algiers. Μια εικόνα της προσπάθειας να επιβιώσεις μέσα σ’ ένα κόσμο που καταρρέει. Η ένταση και η αδρεναλίνη σε κρατά ως το τέλος με αγωνία για την τύχη του στρατιώτη.

Τον σκηνοθέτη δεν τον ενδιαφέρει να κάνει μαθήματα ιστορίας. Άλλωστε το Μπέλφαστ θα μπορούσε να είναι ένα οποιοδήποτε θέατρο εμφύλιων ή μη συγκρούσεων όπου βασιλεύει η παράνοια και η αλόγιστη βία με κόστος ανθρώπινες ζωές για χάρη παράλογων συμφερόντων. Ο Jack O’ Connell εκπλήσσει με την ωμή του ερμηνεία, για μια ακόμα φορά φέτος, μετά την καταπληκτική του απόδοση στο δράμα φυλακής, Γροθιές στους Τοίχους. Σίγουρα θα μας απασχολήσει στο μέλλον αφού το Hollywood του έχει ήδη χτυπήσει την πόρτα (βλ. Unbroken). Στα παραπάνω να προσθέσουμε και την δουλειά του σκηνοθέτη με τα close-ups στο πρόσωπο του πρωταγωνιστή για να επιτείνει το αίσθημα εγκατάλειψης του ήρωα μέσα σε εχθρικό έδαφος και να αποδώσει το πλήθος των συναισθημάτων του αλλά  και την χρησιμοποίηση hand-held κάμερας στις σκηνές καταδίωξης βγαλμένες απευθείας από το ρεπερτόριο του Paul Greengrass. Όλη η κριτική της ταινίας εδώ.

  • Social Links: