Ξεπεσμένος ηθοποιός υπερ-ηρωικού franchise ονόματι ”Birdman” προσπαθεί να αναγεννήσει την καριέρα του ανεβάζοντας θεατρικό στο Broadway.   O Alejandro Gonzalez Inarritu είναι αναμφίβολα καλός τεχνίτης και πολύ ικανός κινηματογραφιστής αλλά…

JumpCut 12: Birdman ή η Απρόσμενη Αρετή της Αφέλειας

Ξεπεσμένος ηθοποιός υπερ-ηρωικού franchise ονόματι ”Birdman” προσπαθεί να αναγεννήσει την καριέρα του ανεβάζοντας θεατρικό στο Broadway.

 sihbF3l

O Alejandro Gonzalez Inarritu είναι αναμφίβολα καλός τεχνίτης και πολύ ικανός κινηματογραφιστής αλλά η επιλογή του να ταυτιστεί με την ταμπέλα του φεστιβαλικού δημιουργού, τον χαρακτηρίζει. Από την πρώτη του εμφάνιση στις Κάννες το 2000 με την μοναδική καλή του ταινία (Amores Perros), κουβαλάει μια «ανηθικότητα» στις εικόνες του που τον ακολουθεί καθ’ όλη την «Τριλογία του Θανάτου» και κορυφώνεται στο μίζερο και καταθλιπτικό σενάριο του Biutiful. Εκβιάζει συναισθηματικά τον θεατή διαπραγματευόμενος θεματικές αποκλειστικά προσανατολισμένες στην ψυχολογική εκπόρνευση του κοινού του.

Στο Birdman κατασκευάζει ένα διπολισμό. Μια μανιχαϊστική διχοτόμηση ανάμεσα στον κινηματογράφο των blockbusters, των celebrities και του αδηφάγου star system και του δήθεν καλλιτεχνικού νεοϋορκέζικου λίκνου: του Broadway. Αυτοί οι δύο κόσμοι αποτελούν όψεις του ίδιου νομίσματος και συμβολικά εκφράζονται στο χαρακτήρα του Birdman και στον χαρακτήρα του Mike (Edward Norton), ενός ηθοποιού θεάτρου ως φίρμα του είδους. Ο Ινιάριτου επιχειρεί να ψέξει την σύγχρονη βιομηχανία του θεάματος και την υποκριτική κουλτούρα του θεάτρου αλλά καταλήγει σε μια επιδερμική και εύκολη κριτική εκβιάζοντας την πορεία του ως τα Όσκαρ αφού η Αμερικάνική Ακαδημία πάντα προτιμούσε ταινίες που ασκούν εύκολη και ακίνδυνη κριτική ώστε να τις εγκολπώνει σ ένα discourse περί αυτοκριτικής και ουσιαστικά να τις καθιστά αδύναμες.

RdP5MFC

Αυτό που μοιάζει ως αναστοχασμός πάνω στην τέχνη του κινηματογράφου και γενικότερα των celebrities – ανέκδοτο με Clooney –  αλλά και στη κινηματογραφική κριτική, είναι μια αδυναμία κατανόησης ή εμπέδωσης των σεισμικών αλλαγών που συντελούνται τα τελευταία χρόνια στο μέσο όπως η μάχη ανάμεσα στο φιλμ και το ψηφιακό φιλμ ή την άνοδο της τηλεόρασης και την μεταμόρφωση της κινηματογραφικής  τέχνης μέσω αυτής. Δεν μπορεί να σταθεί στο ύψος άλλων ταινιών που βραβεύτηκαν τα τελευταία χρόνια, όπως το The Artist και το Hugo, τα οποία έγειραν προβληματισμούς για την πορεία του σινεμά.

Η αισθητική επιλογή να γυριστεί η ταινία σε faux μονόπλανο, εκτός από μια διάθεση για ψυχαναλυτική ενδοσκόπηση και ανάλυση των υπαρξιακών ζητημάτων του  κεντρικού χαρακτήρα, αποτελεί και μια δήλωση του σκηνοθέτη για την κινηματογραφική φόρμα. Η δουλειά του Emmanuel Lubezki  στην φωτογραφία είναι εξαιρετική και άξια πήρε την υποψηφιότητα για την διεύθυνση φωτογραφίας. Η επιλογή του Κeaton ως ξοφλημένου ηθοποιού υπερ-ηρωϊκού franchise δημιουργεί μια φαντασιακή συνέχεια με τις δύο μπερτονικές ταινίες Batman και λειτουργεί ως γενεαλογία για την κριτική του Ινιάριτου. Ο Keaton κάνει μια κίνηση καριέρας με το βλέμμα στο Όσκαρ την οποία κεφαλαιοποίησε με την υπογραφή του στο prequel του King Kong. Το κακό είναι ότι για ταινία που θέλει να σατιρίσει και να κάνει black humor, παίρνει πολύ στα σοβαρά τον εαυτό της. Δεν δίνει κατεύθυνση στον ήρωα της. Φάσκει και αντιφάσκει την στιγμή που ο Μεξικάνος νοιάζεται μόνο να  επιδείξει την «τέχνη» του.

CFmnXGS

Παραδόξως αυτή την εβδομάδα βγαίνει στις αίθουσες και ο Οδηγός Επιτυχίας του Καναδού David Cronenberg το οποίο καταπιάνεται με τις ίδιες θεματικές με το Birdman. Ο μετρ της μεταμόρφωσης έχει μεταφέρει αυτή τη θεματική από το σωματικό στο διαλογικό επίπεδο αλλά φαίνεται να το έχει χάσει αφού η τελευταία του καλή ταινία είναι το Eastern Promises. Kι αυτός στον Οδηγό Επιτυχίας σατιρίζει το σύγχρονο Hollywood πλέκοντας ένα στόρι που εμπεριέχει από εφηβικά είδωλα του σινεμά μέχρι new age φιλοσοφία, life coaching και νευρωτικές σταρ χωρίς, δυστυχώς, την ψυχαναλυτική ματιά του Birdman. Aυτή η σατιρική διάθεση για την σύγχρονη βιομηχανία του θεάματος αποτελεί οικογενειακή υπόθεση με το γιο Brandon Cronenberg να το επιχειρεί με το μετριότατο sci-fi horrorAntiviral.

Εν κατακλείδι, οι εννιά υποψηφιότητες για το Birdman είναι πάρα πολλές και βασισμένες πάνω στο φεστιβαλικό hype που δημιούργησε η ταινία. Ο Ινιάριτου θέλησε να κάνει μια ταινία μεταξύ της Συνεκδοχής της ΝέαςΥόρκης του Kaufman και του All that Jazz του Bob Fosse αλλά απέτυχε. Αυτή την εβδομάδα παίζει ακόμα στις αίθουσες το Ανωτέρα Βία. Προτίμησέ το.