«Έβαλε ο Θεός σημάδι, παλληκάρι στα Σφακιά […] της καρδιάς μου βασιλιά με τον ήλιο στα μαλλιά, μην τραβάς την χαρακιά, η ΖΩΗ είναι πιο γλυκιά». Είναι από τις περιπτώσεις εκείνες, όπου η πένα του γράφοντος κρίνεται τόσο ανάξια να περιγράψει μια τέτοια πράξη, μια τέτοια ιστορία… Περίπου ένα μήνα μετά το πανεθνικό «πάθος της διαπραγμάτευσης» των πλατειών, η χώρα κι ένας ολόκληρος λαός στήθηκε ξανά με αγωνία μπροστά από τηλεοράσεις και κοινωνικά δίκτυα προκειμένου να παρακολουθήσει την κατάληξη μιας ιστορίας που ένιωσε για δική του. Μετά από ένα μήνα και κάτι μέρες από την αρχή της εξαφάνισής του, ο Βαγγέλης Γιακουμάκης, ένας 20χρονος φοιτητής από την Κρήτη, ένα «δικό μας παιδί» βρέθηκε νεκρός σε βαλτώδη, ερημική περιοχή των Ιωαννίνων. Μοναδικά πειστήρια του εγκλήματος: ένα μαχαίρι και μια πληγή, μια χαρακιά στον καρπό…
Για ένα μήνα η ιστορία του Βαγγέλη Γιακουμάκη μπήκε στα σπίτια μας, μα για πολλούς εκεί έξω μπήκε κατευθείαν στην καρδιά τους. Οι λόγοι είναι από βιωματικοί έως καθαρά ψυχολογικοί. Ο στόχος των επιθέσεων, ένας 20χρονος φοιτητής από το Ρέθυμνο, πολύ χαμηλών τόνων, ήρεμος έως «αδύναμος» στην καθημάς γλώσσα να υπερασπιστεί την πληγωμένη του αξιοπρέπεια, κινητοποίησε τις ευαίσθητες χορδές της μαζικής μας ψυχοσύνθεσης. Αυτής της ψυχοσύνθεσης που, παρότι πολλές φορές φαντασιώνεται τον εαυτό της στην θέση του «Λύκου της Wall Street», στην πραγματικότητα πάντα θα συγκινείται από την ιστορία του Όλιβερ Τουίστ. Και είναι αυτό το συναίσθημα που οδήγησε μερικές δεκάδες ανθρώπων να συγκεντρωθούν στην Πλατεία Συντάγματος την ίδια την ημέρα της ανακάλυψης, να κρατήσουν μία δάδα αναμμένη ως καθαρτήριο του εγκλήματος και να βροντοφωνάξουν «Τσακίστε τους τραμπούκους σε κάθε γειτονιά».
Γιατί ακριβώς η συμπόνια προς το πρόσωπο του νεκρού δεν μπορεί παρά να συμπορεύεται με την αντίστοιχη απέχθεια προς τα πρόσωπα των ηθικών αυτουργών, μερικών προσώπων αγνώστων φυσιογνωμικά, αλλά τόσο γνωστών ως νοοτροπία σήψης. Κι εδώ ακριβώς εμπλέκεται το βιωματικό στοιχείο της μαζικής αυτής ψυχικής ανάφλεξης. Την ομάδα αυτή των αυτόκλητων βασανιστών του νεαρού φοιτητή δεν την ξέρω, και πολύ πιθανόν να μην την γνωρίσω ποτέ. Αλλά πάντα θυμάμαι μια αντίστοιχη ομάδα «αυτόκλητων σωτήρων της κοινωνικής καθαρότητας» των λυκειακών μου χρόνων, που έσπευδαν να κάνουν την καθημερινότητα αβίωτη σε μια νεαρή κοπέλα, η οποία, εκτός του ότι έκανε το «λάθος» να κατάγεται από μία πόλη της Κεντρικής Αλβανίας, έκανε και το ακόμη χειρότερο να μην απαντάει στις προκλήσεις τους. Ή ακόμη περισσότερο, ο γράφων πάντα θα θυμάται τα εξόχως ενοχλητικά πειράγματα, που εκτοξευόταν εναντίον του για τα παιδικά παραπανίσια κιλά του, που τον έκαναν δήθεν «διαφορετικό» από τους άλλους ή ακόμη χειρότερα πιο ευάλωτο. Οι στόχοι εναλλάσσονται ανάλογα την περίσταση και τις ορέξεις του «ξενιστή», αυτού του οργανικού στοιχείου, που έρχεται, για να θέσει τα θύματά του μπροστά στους μεγαλύτερους φόβους τους. Αδύναμοι, υπέρβαροι, άτομα με ειδικές ανάγκες, ομοφυλόφιλοι, μελαμψοί, μεγάλη η γκάμα αναμφίβολα σε μια κατακόρυφη διαδικασία, που διαπερνάει μεγάλες κλίμακες του κοινωνικού βίου, από το σχολείο και τον στρατό έως τον εργασιακό χώρο και τα στέκια διασκέδασης. Είτε το ονομάσει κανείς bullying είτε απρόκλητη ψυχική βλάβη, η ουσία και το αποτέλεσμα παραμένουν αναλλοίωτα. Και τα παραδείγματα της πρόσφατης ιστορίας μας είναι ενδεικτικά. Θυμηθείτε την περίπτωση ενός ζευγαριού ομοφυλοφίλων, που χτυπήθηκαν από τοπική συμμορία «κοινωνικών τοποτηρητών ηθικής», επειδή τόλμησαν να εκφράσουν δημόσια τα αισθήματά τους, ο ένας για τον άλλον. Την περίπτωση του Άλεξ, όπου τόσα χρόνια μετά το στυγερό έγκλημα η τελική εξακρίβωση της αλήθειας παραμένει ακόμη θολή.
Ποια άραγε πρέπει να είναι η απάντηση σε όλο αυτό; Ο νεαρός φοιτητής από την Κρήτη, εάν τα στοιχεία που υπάρχουν ευσταθούν και επιβεβαιωθούν, φαίνεται να επέλεξε έναν δρόμο χωρίς επιστροφή. Αυτόν, που νόμιζε ότι μπορούσε να τον απαλλάξει από το παρατεταμένο μαρτύριο, που βίωνε χωρίς να μπορεί να αντεπιτεθεί. Αυτόν στον οποίο τον ώθησε η μηδενική φυσική συμπαράσταση που έλαβε και ο κλειστός του χαρακτήρας, που πολλές φορές γίνεται κακός σύμμαχος. Ο θάνατος και το αίμα που χύθηκε στην παραλίμνια περιοχή των Ιωαννίνων θα γεμίζει με στίγματα τις ζωές των ηθικών αυτουργών, οι οποίοι στους κύκλους όσων ξέρουν θα περιφέρονται πάντα με την ταμπέλα του «δολοφόνου του Γιακουμάκη». Από την άλλη, μέσα στο λαϊκό θυμικό η ιστορία αυτή έρχεται να αποδώσει ένα μικρό «φωτοστέφανο» στις ιστορίες εκείνων των ατόμων ή παιδιών, που χρόνια τώρα βιώνουν τα ίδια αγόγγυστα, χωρίς να καταγράφουν τα προσωπικά τους μαρτύρια. Αυτό όμως δεν μπορεί να ιδωθεί σαν «Νίκη». Ένα νέο παιδί τράβηξε για το ταξίδι του Βαρκάρη, επειδή στην ουσία κατάφεραν να τον λυγίσουν. Μαζί με την αξιοπρέπεια και το χαμόγελο, του έκλεψαν ό,τι άλλο πολυτιμότερο μπορούσε να δώσει. Ο κόσμος των καταπιεσμένων από σήμερα έχει έναν μεγάλο μάρτυρα, μα -αλίμονο- οι αυτουργοί και ο κόσμος τους πέτυχαν μια «Νίκη»….
Υ.Γ «Δεν θα πεθάνουμε ποτέ κουφάλα Νεκροθάφτη»… Μην τους κάνουμε την χάρη….
Social Links: