Μετά την διάλυση της Α.Σ.Π.Ι.Δ.Α., ο Tony Stark (Robert Downey Jr) και ο Bruce Banner (Marc Ruffalo) αποφασίζουν να φτιάξουν ένα πρόγραμμα διατήρησης της ειρήνης και ασφάλειας για την ανθρωπότητα…

JumpCut 18: Οι Εκδικητές: Η Εποχή του Ultron

Μετά την διάλυση της Α.Σ.Π.Ι.Δ.Α., ο Tony Stark (Robert Downey Jr) και ο Bruce Banner (Marc Ruffalo) αποφασίζουν να φτιάξουν ένα πρόγραμμα διατήρησης της ειρήνης και ασφάλειας για την ανθρωπότητα που θα την προστατεύσει από μελλοντικές επιθέσεις. Όμως, η Τεχνητή Νοημοσύνη πάνω στην οποία δουλεύουν θα ξεφύγει από τον έλεγχό τους με αποτέλεσμα την δημιουργία του Ultron, ενός προηγμένου robot με μόνο σκοπό τον αφανισμό της ανθρωπότητας.

Έπειτα από το πρώτο Avengers, που αποτέλεσε την κορωνίδα της πρώτης φάσης του κινηματογραφικού σύμπαντος της Marvel, o Joss Whedon επιστρέφει στην καρέκλα του σκηνοθέτη για δεύτερη και τελευταία φορά, κατά δήλωση του, όσον αφορά τους Εκδικητές. Η ταινία αποτελεί τον προτελευταίο σταθμό πριν την ολοκλήρωση της δεύτερης φάσης του  κινηματογραφικού σχεδιασμoύ του studio της Marvel, με το Antman του Peyton Reed να ολοκληρώνει τη Phase-two.

joss_whedon

Μπορεί η δεύτερη συνέχεια των Εκδικητών να αποτελεί ένα ακόμα σημαντικό γρανάζι στο κινηματογραφικό σύμπαν της Marvel, αφού ακολουθεί τα γεγονότα και διαπλέκεται με το Marvels Agents of S.H.I.E.L.D.–τηλεοπτικού δημιουργήματος του Whedon–  αλλά και το Captain America2: Ο Στρατιώτης του Χειμώνα, όμως η ταινία είναι μια βαθιά προσωπική ταινία που φέρει φαρδιά πλατιά την υπογραφή του δημιουργού της. Η στροφή του studio σε πιο προσωπικές ταινίες, όπως καταδεικνύουν Οι Φύλακες του Γαλαξία και η δεύτερη κινηματογραφική εμφάνιση του Captain America, κάνουν εμφανές ότι η Marvel δεν μένει στην κυκλοφορία κερδοφόρων blockbusters αλλά προσανατολίζεται στην δημιουργία Τέχνης. Και το καταφέρνει.

Οι Εκδικητές: Η Εποχή του Ultron είναι ένα χορταστικό άθροισμα υπερ-ηρωικών μαχών και αναστοχαστικής ματιάς πάνω στην ανθρώπινη αδυναμία. Όσοι είναι εξοικειωμένοι με τις υπόλοιπες δουλειές του Whedon και ειδικότερα το Firefly, θα αναγνωρίσουν τα θεματικά μοτίβα που προσπαθεί να διαπραγματευτεί ο σκηνοθέτης στην ταινία. Στο Firefly, ένα τηλεοπτικό western που λαμβάνει χώρα στο διάστημα με σαφείς αναφορές στο τραύμα του Αμερικάνικου Εμφυλίου Πολέμου, οι πρωταγωνιστές στο τέλος σχεδόν κάθε επεισοδίου κάθονται γύρω από ένα τραπέζι και συζητούν τρώγοντας. Έτσι κι εδώ, η ομάδα των Εκδικητών κάνει ένα διάλλειμα στο κτήμα του Barton για να ανασυνταχθεί και να ηρεμήσει. Μια μασκαρεμένη ομαδική ψυχοθεραπεία. Τα flashbacks από το παρελθόν των ηρώων και η επαφή τους με τους χειρότερους φόβους τους, υπό την επήρεια του mind-control της Scarlet Witch (Elizabeth Olsen), διαρρηγνύουν την περσόνα του ηρωισμού και αποκαλύπτουν το τρωτό των χαρακτήρων. Ένα παρελθόν που σε στοιχειώνει και είναι πάντα παρών απειλώντας να γίνει το μέλλον. Άλλος ένας προβληματισμός που συναντάμε στην δουλειά του Whedon.

avengers-age-of-ultron-comic-con-14-poster-full-hd

Απελευθερωμένος από το βάρος των συστάσεων των ηρώων του, ο Whedon βομβαρδίζει το κοινό από την αρχή του φιλμ με σκηνές μάχης και συγκρούσεων, χορταίνοντας το μάτι του nerd θεατή. Η ένσταση εδώ είναι πως έχει χάσει λίγο το μέτρο μεταξύ των σκηνών δράσης και των σκηνών των διαλόγων. Γεγονός που μάλλον οφείλεται στις επιβεβαιωμένες τριβές μεταξύ του σκηνοθέτη και του παραγωγού Kevin Feige για την καλλιτεχνική κατεύθυνση της ταινίας. Από την επίδειξη των υπερ-ηρωικών δυνάμεων και το χτίσιμο των χαρακτήρων για το δέσιμο της ομάδας του πρώτου Avengers, στη δυσκολία της συνύπαρξης ανθρώπων με δυνάμεις ημίθεων και την διαχείριση αυτών των ικανοτήτων προς όφελος της ανθρωπότητας.

Η δομή και η πλοκή της ταινίας ακολουθούν κατά πολύ την πρώτη ταινία. Οι σκηνές μάχης εναλλάσσονται με σκηνές διαλόγου με τις ατάκες του Ironman να προσφέρουν άφθονο γέλιο. Βέβαια κανείς δεν υπολείπεται σε αυτό το κομμάτι. Χαρακτηριστική η επική σκηνή με την δοκιμασία του σηκώματος του σφυριού του Θορ σε μια στιγμή χαλάρωσης των χαρακτήρων. Η Scarlet Witch και ο Quicksilver (Aaron Taylor-Johnson) εισάγονται στον κόσμο των Εκδικητών ως οι εκπρόσωποι της Σακόβια, της πόλης που θα χρησιμοποιήσει ο Ultron για να καταστρέψει τον πλανήτη. Αποτέλεσμα των πειραμάτων της HYDRA, αυτοί οι χαρακτήρες είναι τα δείγματα μιας εφηβικής επαναστατικότητας.  Σε αυτούς τους ήρωες ενσαρκώνονται οι φόβοι των ανθρώπων για τους Εκδικητές. Μπορεί τώρα πια να γνωρίζουν αλλά μένουν διστακτικοί και αμφιβάλλουν για τα κίνητρα και τους σκοπούς των εκπροσώπων της Α.Σ.Π.Ι.Δ.Α. Ας θυμηθούμε τι έγινε στο δεύτερο Captain America.

Γνωστός για την ικανότητά του στην δημιουργία δυναμικών γυναικείων χαρακτήρων, ο Whedon σκιαγραφεί την Μαύρη Χήρα (Scarlett Johansson) ως τον συνδετικό κρίκο ανάμεσα στο ανθρώπινο και το υπερ-ηρωικό στοιχείο της ταινίας. Οι δεσμοί της με τον Hulk, τον Hawkeye, αλλά και με τον Cap, κρατούν δεμένη την ομάδα. Ο Ironman θα δοκιμαστεί στο σκοινί της ισορροπίας ανάμεσα στο να είσαι ήρωας και ταυτόχρονα αντιήρωας. Η κατασκευή ενός διχτυού προστασίας και μιας στολής ικανής να σταματήσει την κυκλοθυμία του Hulk αποκαλύπτει τους φόβους του και ανασύρει το τραύμα του παρελθόντος.  Ο James Spader είναι εκπληκτικός ως φωνή του Ultron ενώ χρησιμοποιήθηκε προηγμένο motion-capture για την σύλληψη όλων των κινήσεων του σώματος και του προσώπου του με αποτέλεσμα μια εξαιρετική δουλειά που χειροκροτήθηκε ακόμα κι από τους ίδιους τους ηθοποιούς στα γυρίσματα του φιλμ.

avengers-759

Οι Εκδικητές: Η Εποχή του Ultron είναι μια σκοτεινή και περίεργη ταινία. Η ασφάλεια ως έννοια αναλύεται ενδελεχώς και εδώ . Οι πρώτοι Εκδικητές,το Captain America 2: Ο Στρατιώτης του Χειμώνα και οι Εκδικητές: Η Εποχή του Ultron συνθέτουν μια φαντασιακή τριλογία με θεματικό πυρήνα την ασφάλεια. Ένα φιλμικό αντίστοιχο του Dark Knight του Νόλαν με πιο φιλελεύθερη προβληματική. Αν ο Σκοτεινός Ιππότης είναι η κινηματογραφική διατριβή στην Αμερική του Μπους, η δεύτερη ταινία των Εκδικητών διαπραγματεύεται την ασφάλεια ως ένα φιλοσοφικό μέγεθος με σημαντικό αντίκτυπο στην σύγχρονη κοινωνία. Οι θεματικές της επιβίωσης της ανθρωπότητας μέσα από την απώλεια και το δικαίωμά της στη διαχείριση του πεπρωμένου της είναι επίσης έκδηλες. Ο ανθρώπινος παράγοντας είναι παρών. Υπάρχουν πλάνα όπου βλέπουμε την καταστροφή μέσα από τα μάτια των ανθρώπων που βιώνουν την καταστροφή. Ίσως η σκηνή που  συνοψίζει την ουσία της ταινίας είναι όταν ο Θορ καταστρέφει με το πόδι του ένα σπιτάκι από τουβλάκια. Σίγουρα μπορείς να ενώσεις ξανά τα κομμάτια αλλά η απώλεια θα έχει αφήσει τα σημάδια της.

Το ερώτημα, αν η τωρινή ταινία είναι καλύτερη από την πρώτη, θεωρώ ότι είναι αποπροσανατολιστικό. Η ταινία μοιάζει με μια τετράωρη που συμπτύχθηκε σε δυόμιση ώρες κι αυτό αποκαλύπτει μια δυσαρμονία στην πλοκή. Για τους θαυμαστές του Whedon, η ταινία είναι ένα μεγάλο επεισόδιο Firefly. Η επιθυμία του σκηνοθέτη να μην ξεφύγει αρκετά από το πνεύμα της πρώτης ταινίας φαίνεται και από την τελική σεκάνς της μάχης των ηρώων με τον αναρίθμητο ρομποτικό στρατό του Ultron σε μια Σεκόβια σε ελεύθερη πτώση. Η one-take σκηνή σε slow motion παρόμοια με την τελική μάχη στους πρώτους Εκδικητές, αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα των παραπάνω. Το 3D του φιλμ δεν αγγίζει τα δεδομένα της πρώτης ταινίας και εκτός από κάποια visuals και κάποια ιπτάμενα αντικείμενα δεν συγκινεί.

Συμπερασματικά, η ταινία αποτελεί άλλο ένα κινηματογραφικό θαύμα της Marvel και μεγαλώνει το οπλοστάσιο των επιχειρημάτων όσων υποστηρίζουν ότι τα blockbusters με ήρωες προερχόμενους από τα κόμιξ μπορούν να προσφέρουν ακόρεστη απόλαυση αλλά και υψηλής μορφής τέχνη. Η ταινία έχει ήδη εισπράξεις 250 εκατομμυρίων δολαρίων και στοχεύει να σπάσει το ρεκόρ που κρατά ο προκάτοχος της. Όλοι λοιπόν στην κινηματογραφική αίθουσα για το καλύτερο blockbuster της χρονιάς.