Καθώς μπαίνουμε στην τελική ευθεία για τον εορτασμό της 17ης Νοέμβρη, επέτειο της «εξέγερσης του Πολυτεχνείου», για άλλη μια φορά έρχονται σιγά σιγά στο προσκήνιο αυτές οι φωνές που με…

Ο Μπογδάνος, το Πολυτεχνείο και η σκιά της ημιμάθειας

Καθώς μπαίνουμε στην τελική ευθεία για τον εορτασμό της 17ης Νοέμβρη, επέτειο της «εξέγερσης του Πολυτεχνείου», για άλλη μια φορά έρχονται σιγά σιγά στο προσκήνιο αυτές οι φωνές που με ένα τρόπο επιχειρούν να νομιμοποιήσουν και να καθιερώσουν το δικό τους αφήγημα στη δημόσια σφαίρα, τη δική τους εκδοχή, όχι τόσο για το Πολυτεχνείο και τους νεκρούς του, ως ιστορικό γεγονός που δύσκολα πια χωράει αμφισβήτηση, αλλά περισσότερο στοχεύοντας στην καθιέρωση ενός αφηγήματος στο οποίο η εξέγερση του Πολυτεχνείου θα αποτελεί γενεσιουργό αφετηρία «για όλα τα δεινά» που «μας» προκάλεσε αυτό που πολύ σχηματικά ονομάζεται ως Μεταπολίτευση. Αποδίδοντας όμως σε όλη τη Μεταπολίτευση σταθερά αρνητικό πρόσημο, και θεωρώντας την υπαίτιο της σημερινής κακής οικονομικής και πολιτικής κατάστασης, η μεταρρυθμιστική δεξιά, μέσω ενός «διακεκριμένου» ιδεολογικού εκπροσώπου της, του Κωνσταντίνου Μπογδάνου, στις παραμονές αυτού του εορτασμού, έκανε ένα βήμα μπροστά:

Δήλωσε αυτολεξεί το εξής: «Αφού μεγαλειωδώς γιορτάσουμε το Πολυτεχνείο, θα έχουμε πάντοτε υπόψη μας ότι τα αγνά παιδιά μέσα στο Πολυτεχνείο άνοιξαν τον δρόμο, με τις μεθοδεύσεις της CIA, για να αλλάξει η δικτατορία στην Ελλάδα και να χάσουμε την Κύπρο». Δε θέλω να καταπιαστώ ιστορικά με την παραπάνω άποψη· εξάλλου, τα γεγονότα του Πολυτεχνείου,  σε μεγάλο βαθμό έχουν ιστορικοποιηθεί και η ίδια η επιστημονική κοινότητα – μέλος της οποίας, προφανώς δεν αποτελεί ο ημιμαθής Κ. Μπογδάνος – έχει αποδομήσει θέσεις όπως η άνωθεν. Εξάλλου ένα τέτοιο ιστορικό γεγονός εκ φύσεως είναι πολύ πιο περίπλοκο από όσο συνήθως μπορεί να φτάσει η επιδερμική πένα ενός δημοσιογράφου. Γιατί όμως να προβεί σε μια τόσο προκλητική δήλωση ευθείας στρέβλωσης ενός ιστορικού γεγονότος; Νομίζω ότι η απάντηση επιδέχεται παραπάνω από μία ερμηνείες.

Ουσιαστικά, τόσο η εκπομπή του, όσο και η ίδια η δημόσια παρουσία του είναι χτισμένες σε μια βαθιά συγκρουσιακή βάση, που αμφότερες συντηρούνται και νοηματοδοτούνται από το θόρυβο που ξεσπά κάθε φορά μετά από κάποια –επιτηδευμένα προκλητική–  δήλωση του. Εξάλλου, ας μην ξεχνάμε ότι η ίδια του η εκπομπή έχει περισσότερα στοιχεία επιθεωρησιακής παράστασης, από ό,τι στοιχεία ενημέρωσης με χιούμορ κατά τα πρότυπα του Daily Show, του οποίου δηλώνει και θαυμαστής. Έτσι, στο ίδιο πλαίσιο οφείλουμε να εγγράψουμε και τις απαράδεκτες δηλώσεις του για τη μητέρα του δολοφονηθέντος από τη Χρυσή Αυγή, Π. Φύσσα, καθώς και έναν πραγματικά μακρύ κατάλογο γεμάτο με τέτοιου είδους «ατυχίες».

Μια δεύτερη ερμηνεία είναι πολύ στενά συνδεδεμένη με την ιδεολογική προέκταση του Μπογδάνου. Στρατευμένος στο ακραίο κέντρο, διαβάζει την πραγματικότητα μονοδιάστατα, μέσω του σχήματος μεταρρύθμιση – αντιμεταρρύθμιση. Έτσι, εκεί που τα στρατόπεδα είναι μόνο δύο, η φοιτητική εξέγερση του Πολυτεχνείου το 1973, προσλαμβάνεται –με σαφή δυσαρέσκεια–  ως το γεγονός που σταμάτησε τη «βελούδινη μετάβαση» στη δημοκρατία που οραματιζόταν ο ίδιος ο Κ. Καραμανλής, ξεχνώντας φυσικά ότι αποτέλεσε γεγονός δημοκρατικής τομής, το οποίο ουσιαστικά επέβαλε το πέρασμα σε μια πιο φιλελεύθερη δημοκρατία, η οποία πλέον περιείχε αναγκαστικά πια την νομιμοποίηση του ΚΚΕ, την κατάργηση της μοναρχίας αλλά και την ευκαιριακή κατασκευή της εικόνας ενός φιλελεύθερου ριζοσπάστη Κ. Καραμανλή, που μέσω των μετασχηματισμών που είχαν σημειωθεί δεν ταυτιζόταν πια με τον αυταρχικό χωροφύλακα της δεκαετίας του 1950.

Παράλληλα, εξαιρετικά ενδιαφέρον στοιχείο που εκπορεύεται από τη δήλωση αποτελεί η σύνδεση των εξεγερμένων φοιτητών του Πολυτεχνείου με τη CIA, κάτι που δικαιώνει την κατασκευή μιας εξιδανικευμένης μνήμης, της καλής για το έθνος πρώτης Χούντας, που σκοτεινοί κύκλοι προσπάθησαν να καταρρίψουν. Τέτοιες ρητορικές της μεταρρυθμιστικής Δεξιάς δεν είναι καθόλου καινούριες. Η μνήμη της σαμαρικής διακυβέρνησης είναι ακόμα νωπή, με την αποτίμησή της από το μεταρρυθμιστικό χώρο να κινείται σε μια ρητορική του τύπου «μπορεί να είχαμε μια αυταρχική διακυβέρνηση – την αυταρχικότερη ίσως της μεταπολίτευσης – αλλά τουλάχιστον βελτιώνονταν οι αριθμοί»· έτσι και από την άλλη είχαμε χούντα, αλλά τουλάχιστον είχαμε και Κύπρο, χωρίς προφανώς να εξισώνω ανιστορικά σε κανένα επίπεδο τις δύο παραπάνω περιόδους που καμία σχέση δεν είχαν μεταξύ τους.

12243348_10206791149290445_254512415551003013_n

Σε μια δημοκρατία, παρ’ όλα αυτά, τέτοιου είδους δηλώσεις, όπως αυτές του Μπογδάνου, όσο και αν αποδομούν τα ήδη καχεκτικά τείχη μεταξύ ενός κομματιού της φιλελεύθερης Δεξιάς με την ακροδεξιά, είναι βαθύτατα πολιτικές δηλώσεις και μόνο σε  επίπεδο πολιτικού διαλόγου οφείλουν να αντιμετωπίζονται. Ας μη δοθεί η ευκαιρία για την προσθήκη ενός ακόμα μάρτυρα στο εικονοστάσιο της μεταρρυθμιστικής δεξιάς. Τα τείχη των ιδεολογιών ας μείνουν υψωμένα.