Ό,τι είναι η Σοφία Βέμπο για την 28η Οκτωβρίου, μπορούμε να ισχυριστούμε ότι είναι η δημοτική –μωραΐτικη, για να είμαστε ακριβείς– μουσική για την 25η. Πρωινά στην ΕΤ1 με τη «Μουσική Παράδοση» του Παναγιώτη Μυλωνά, σχολικές γιορτές με απαγγελίες κλέφτικων τραγουδιών που κατέληγαν σε θαυμαστότατες, ηρωικότατες, εθνωφελιμότατες παρελάσεις και έναν αποδομιστικότατο «Γάμο αλά ελληνικά» κακοσυγχρονισμένων βηματισμών και στραγαλιών που εκτοξεύονταν από αριστερά και δεξιά από αντίπαλα σχολεία που ασυνείδητα αναπαριστούσαν τελετουργικά το αιώνιο άχθος της τρισδισεκατομμυριετούς ἑλληνικής ἡμῶν φυλῆς: τη διχόνοια που βαστάει ένα σκήπτρο η δολερή. Γιατί ανάμεσα στα κλέφτικα πεταγόταν κι ένας Σολωμός, ο Ἐθνικός ἡμῶν ποιητής, κι ένας Ρήγας με τον Θούριο, στο τσακίρ κέφι, μαζί με έναν παππού-φαν του Γιώργου Καραμπελιά που θα έλεγε για το όραμα της Βαλκανικής Ελλάδας του Ρήγα Φεραίου που οι δυτικές δυνάμεις δεν άφησαν ποτέ να ολοκληρωθεί, πριν ο μονόλογος καταλήξει σε μασόνους και Εβραίους.
Ήταν όμως η ελληνική επανάσταση ταξική ή εθνική; Κατά πόσο επηρεάστηκε από τον χείμαρρο της γαλλικής; Ήταν τελικά οφσάιντ ο Κατσουράνης; Όσο τα ερωτήματα συνεχίζουν να απασχολούν επαγγελματίες ιστορικούς και ακροατές του Ανεμολόγιου, ας δούμε ένα λιγότερο γνωστό τραγούδι του Ρήγα Βελεστινλή, με τίτλο «Ύμνος Πατριωτικός της Ελλάδος και όλης της Γραικίας προς ξαναπόκτησιν της αυτών Ελευθερίας».
Τυπωμένο αρχικά το 1798 στην Κέρκυρα –που είναι τότε κατειλημμένη από τα στρατεύματα του Ναπολέοντα– ως εξάφυλλο από τον Χριστόφορο Περραιβό, στοχεύει στη διάδοση φιλελεύθερων ιδεών που έρχονται ουσιαστικά άμεσα από τη Γαλλική Επανάσταση κι εγγράφονται στο ρεύμα του Διαφωτισμού· γι’ αυτό και γράφονται βάσει ήδη διαδεδομένων για την εποχή γαλλικών τραγουδιών. Πρότυπο του Ύμνου Πατριωτικού είναι το γνωστό τραγούδι Καρμανιόλα (La Carmagnole), που οφείλει τον τίτλο του όχι στη λαιμητόμο, ούτε σε κάποια επικίνδυνη οδική στροφή που είναι γεμάτη εκκλησάκια, αλλά σε ένα κοντό πανωφόρι που είχαν υιοθετήσει οι «αβράκωτοι» (sans-culottes) Ιακωβίνοι από τοπική ενδυμασία χωρικών της Carmagnola, πόλης στο Πεδεμόντιο της βορειοδυτικής Ιταλίας.
Αν αμφιβάλλετε προς στιγμήν για το αν το τραγούδι είναι γνωστό, δεν θα επικαλεστούμε τους Καρμανιόλους της Σάμου ή την αναφορά του στους Άθλιους του Ουγκώ ή στο Εκκρεμές του Φουκώ του πρόσφατα θανόντος Έκο, αλλά το παρακάτω στιγμιότυπο από το Assassin’s Creed Unity:
Μετά από αυτό το βίντεο, μπορούμε εύκολα να φανταστούμε τον Ρήγα Βελεστινλή ως ένα ακόμη Assassin της περιόδου. Όρκο δεν παίρνουμε για το αν ήταν σε θέση να πραγματοποιήσει leap of faith.
Πάντως, στην ηχογράφηση του Θούριου και άλλων επαναστατικών τραγουδιών του από τον Χρήστο Λεοντή για τα Καντάτα Ελευθερίας που κυκλοφόρησε η Βουλή των Ελλήνων το 1999, η μουσική τους μπαίνει σε ένα νέο πλαίσιο που στόχο έχει την ενοποίηση του λόγου του Ρήγα με αυτό του Σολωμού και του Μακρυγιάννη, εις βάρος όμως της αρχικής τους καταγωγικής αναφοράς, που είναι ακριβώς πολιτισμικά προϊόντα της Γαλλικής Επανάστασης και της κουλτούρας του Διαφωτισμού, που κατά το protagon.gr δεν περάσαμε ποτέ κι είμαστε εδώ όπου είμαστε.
Και κλείνουμε το επετειακό μας κείμενο με ένα άλλο παράδειγμα τέτοιας μετάγγισης, που βρίσκει κανείς στο «Δεύτε, παίδες των Ελλήνων», γραμμένο στο πρότυπο της γαλλικής Μασσαλιώτιδας:
Social Links: