Μαρία Βασιλάκου Όταν ξέσπασε ο καταιγισμός των αλλεπάλληλων ανακοινώσεων για τις συναυλίες του 2016, αμφιταλαντευόμουν ανάμεσα σε δύο δυνατά συναισθήματα: τον ενθουσιασμό που είχα επιτέλους την ευκαιρία να δω επί…

Timecracks: Τα 70s και η αρχή της συναυλιακής έξαρσης

Μαρία Βασιλάκου

Όταν ξέσπασε ο καταιγισμός των αλλεπάλληλων ανακοινώσεων για τις συναυλίες του 2016, αμφιταλαντευόμουν ανάμεσα σε δύο δυνατά συναισθήματα: τον ενθουσιασμό που είχα επιτέλους την ευκαιρία να δω επί σκηνής μερικούς από τους πιο αγαπημένους μου καλλιτέχνες και το άγχος που δεν προλαβαίνω μέσα σε μερικούς μήνες να γίνω πλούσια και να πληρώσω όλα αυτά τα εισιτήρια.

Αφού άφησα για λίγες ημέρες τη φαντασία μου να οργιάσει, πλάθοντας χολιγουντιανά σενάρια για το πώς θα καταφέρω το τελευταίο, σκέφτηκα να αξιοποιήσω τον ψυχαναγκασμό μου με τις λίστες και να φτιάξω μία για να με βοηθήσει να διαλέξω σε ποιο live θα πρωτοπάω. Αφού χάζεψα για λίγο την καλά οργανωμένη λίστα μου και μετάνιωσα που δεν πήγα για κάλαντα φέτος, κατέληξα στην ψύχραιμη λύση να κόψω το φαΐ και τις εξόδους για κάνα τρίμηνο. Μετά, πήρα τη λίστα και σκούπισα τα δάκρυά μου. Όποιος οραματίστηκε να κάνει φέτος την Ελλάδα παράδεισο των live ή είναι πολύ πλούσιος ή πολύ αισιόδοξος!

12661821_995074560531501_2343489977728149353_n

Υπόσχομαι να σταματήσω εδώ την γκρίνια, αρκεί να με πάτε πίσω στα ‘70s! Η αλήθεια είναι ότι νιώθω μεγάλη ευγνωμοσύνη για τη δεκαετία του 1970. Αν και η συναυλιακή έξαρση είχε ξεκινήσει ήδη από τα 60s (βλ. Woodstock), στα 70s εδραιώθηκε η τάση αυτή και άρχισε να μεταμορφώνεται σε κάτι περισσότερο από ζωντανή εκτέλεση κομματιών. Στα ‘70s βλέπουμε να χτίζεται ολόκληρη η εικόνα μιας μπάντας ή ενός καλλιτέχνη σχεδόν αποκλειστικά από την παρουσία του πάνω στη σκηνή, τόσο στυλιστικά, όσο και κινητικά-χορευτικά. Χαρακτηριστικές μορφές καλλιτεχνών για αυτού του είδους live performance είναι ο David Bowie, ο Iggy Pop, o Lou Reed, o Alice Cooper, οι Kiss και οι Queen, για τους οποίους γεννήθηκε ο όρος της glam rock μουσικής.

bowie_fosforescentecl

Το πρότυπο αυτό εξακολουθεί να τηρείται ακόμα και σήμερα στα live shows, τα οποία με την τεχνολογική βοήθεια μετατρέπονται συχνά σε υπερθεάματα. Η διαφορά είναι ότι τότε τον πρώτο λόγο είχε η «καλή μουσική», που πλέον μπορεί να θυσιαστεί για ένα πιο εντυπωσιακό οπτικό αποτέλεσμα. Ίσως στην πορεία χάθηκε η ισορροπία ανάμεσα σε αυτά τα δύο. Η δοκιμή για να το επαληθεύσεις είναι απλή: στην επόμενη συναυλία που θα πας δοκίμασε να κλείσεις τα μάτια για λίγη ώρα. Αν αυτό που ακούς δεν υποβαθμίζει αυτό που αισθάνεσαι με μάτια ανοιχτά, τότε είσαι σε καλό μουσικό δρόμο/stage.

Κάποιος που αγαπά τη μουσική και απολαμβάνει τις συναυλίες μπορεί εύκολα να εκτιμήσει τη συμβολή της δεκαετίας των 70s. Η συγκεκριμένη περίοδος κορυφώνει την ανάγκη της προηγούμενης δεκαετίας για εκφραστική απελευθέρωση μέσω της μουσικής και προετοιμάζει το έδαφος για να έρθει μια πιο ήπια εκτόνωση που χρησιμοποιεί ως μέσο τον χορό. Θα λέγαμε πως αυτή η δεκαετία μετατρέπει το άγριο και ενστικτώδες σε κάτι πιο ανάλαφρο και χαρωπό, όπως συνέβη με την disco και την funk.

Ωστόσο, στην περίπτωση της (post) punk το κλίμα γίνεται πιο βαρύ και σκοτεινό. Η μουσική αυτή γεννήθηκε μέσα στη γκρίζα βιομηχανική Αγγλία του 1970, ξέσπασε εναντίον της, τη στιγμάτισε και από τότε έγιναν αχώριστες και ξεχωριστές στην καρδιά μας και για τα αυτιά μας. Επομένως, η ίδια κοινωνικοπολιτική κατάσταση δημιούργησε την ανάγκη στους ανθρώπους από τη μία να φορέσουν τα πιο φανταχτερά ρούχα με υπερβολικό βάψιμο και κόμμωση και να αφεθούν σε πληθωρικές disco κινήσεις και από την άλλη να δηλώσουν με το σκουρόχρωμο punk ντύσιμό τους την αποστροφή τους, θρηνώντας παράλληλα για την αγάπη που χάθηκε στο εργοστασιακό καυσαέριο. Όλα αυτά εκφρασμένα με σαφήνεια στις συναυλιακές τελετές των ‘70s. Κάπως έτσι και τώρα.

Love-Will-Tear-Us-Apart-joy-division-24339190-500-250

Πέρα από τα χαρακτηριστικά της σχετικής εξέλιξης των μουσικών ειδών, η σημασία του 1970 έγκειται στο γεγονός ότι ακόμα και στις σημερινές συναυλίες, υποσυνείδητα θέλουμε να αναβιώνουμε το μυθοποιημένο τρίπτυχο «sex, drugs & rock ‘n’ roll» της εποχής. Στην πραγματικότητα, σήμερα χρησιμοποιείται περισσότερο σαν μια μεταφορική ιδέα που προσλαμβάνεται από τον καθένα με διαφορετικούς τρόπους και λιγότερο με την κυριολεκτική της έννοια.

Αλλά επί της ουσίας, το τρίπτυχο αυτό συμβολίζει την ανάγκη μας να δημιουργούμε και να συμμετέχουμε σε τελετές. Πρόκειται για μία πνευματική και σωματική διαδικασία που περιλαμβάνει διαφορετικά και εναλλασσόμενα επίπεδα, όπως η σιωπή, η συγκέντρωση, η ζάλη, η εκτόνωση, η ηρεμία, η απόλαυση και καταλήγουν όλα στο ίδιο σημείο: την κάθαρση, την οποία αναζητούμε συνειδητά ή ασυνείδητα συνεχώς στην ενοχική ζωή μας και μας λείπει τόσο πολύ. Από αυτή την άποψη, η συμμετοχή μας σε μια συναυλία ως τελετή δεν έχει αλλάξει καθόλου από την εν λόγω δεκαετία μέχρι και σήμερα.

Θα δικαιολογήσω, λοιπόν, την επιθυμία μου να μεταβώ στον παράδεισο όλων των φετινών festival και συναυλιών, ανάγοντάς την σε κάποιο αρχέγονο θρησκευτικό ένστικτο και θα κάνω έρανο συναυλιακής αλληλεγγύης  –όσοι πιστοί, προσφέρετε! Επίσης, θα πνίξω τον πόνο της φτώχειας, γιορτάζοντάς το με μία ‘70s playlist. Αν συμπάσχεις, enjoy:

Μαρία Βασιλάκου Ασημίνα Χριστοδουλάτου