Το πρωινό της 10ης Νοεμβρίου σηκώθηκες, έβαλες καφέ, προετοιμάστηκες για τη δουλειά, τη σχολή ή οποιαδήποτε άλλη υποχρέωση. Άνοιξες λίγο την τηλεόραση ή το ραδιόφωνο για να υπάρχει ο ήχος να σε συνοδεύει στη βαρεμάρα. Όλα έμοιαζαν να είναι όπως είναι ήταν το πρωινό της 8ης Νοεμβρίου. Πολλοί εκεί έξω δεν ασχολήθηκαν καν με το γεγονός. Βόμβες έμπαιναν σε σπίτια διαιτητών, οι γιαγιάδες έφτιαχναν φασολάκια, η καταιγίδα δεν μας έπνιξε εντέλει.
Το κακό που έχουν οι πολιτικές καταστροφές, όπως ήταν αυτή της εκλογής του Τrump, είναι ότι δεν βλέπεις τα αποτελέσματά τους παρά με την πάροδο του χρόνου. Δεν ασχολούνται όλοι μαζί της, όπως θα συνέβαινε σε έναν σεισμό. Δεν αλλάζουν άμεσα την καθημερινότητα σου και αυτό εν μέρει σε επαναπαύει και σε καθησυχάζει. Δεύτερη μέρα με τον Trump εκλεγμένο Πρόεδρο και εγώ συνεχίζω να πίνω τον καφέ μου και να ακούω ράδιο και να πηγαίνω στη δουλειά/σχολή και να μπορώ να ζήσω με μια αξιοπρέπεια. Μήπως τελικά δεν είναι τόσο άσχημα; Δηλαδή είναι άσχημα αλλά μήπως δεν είναι και τόσο ακραία όσο τα απεικονίσαμε για πλάκα στα memes και στα στάτους μας;
Αδιαμφισβήτητα, ο σχολιασμός στα social media αποκτάει πλέον έναν χαρακτήρα ρουτίνας που αλλοιώνει κάπως τη μοναδικότητα τεράστιων γεγονότων. Παραλλάσσοντας λίγο τη γνωστή φράση: στο μέλλον το κάθε γεγονός θα δικαιούται το δικό του διήμερο στις αρχικές μας σελίδες. Η εκλογή Trump δεν αντιμετωπίστηκε ως κάτι άμεσα συνδέθηκε αλλά άμεσα συνδέθηκε με τον Τσίπρα, το Brexit, τον θάνατο του Bowie, το 2016 και τη χθεσινή καταιγίδα στην Αθήνα. Εντάχθηκε και αυτό στο νέο παράδειγμα που σχολιάζεται η επικαιρότητα.
Σε δεύτερο επίπεδο, η αντιμετώπιση της οικονομίας ως ενός φυσικού φαινομένου έχει και αυτή την πλευρά: ο,τι δεν επιφέρει το οικονομικό κραχ, μπορεί να μην είναι εντέλει και τόσο καταστροφικό. Τα χρηματιστήρια βρήκαν τους ρυθμούς τους μετά το πρώτο σοκ. Η αποκάλυψη, αν έχει αιτία πολιτική, θα έχει να κάνει είτε με τον Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο είτε με ένα νέο οικονομικό κραχ.
Δεν είναι τυχαίο ότι ήδη άρχισαν στην Αμερική κάποιες φωνές που προσπαθούν να δουν πιο συγκαταβατικά την ιδέα του Trump ως Προέδρου των ΗΠΑ. Ήδη η Χίλαρι Κλίντον -μιλώντας φυσικά θεσμικά- δήλωσε ότι οφείλουν όλοι οι Αμερικανοί να δώσουν στον Trump μια ευκαιρία να κυβερνήσει. Άλλωστε, πλέον «θα είναι ο Πρόεδρος όλων μας», οπότε πρέπει να γιατρέψουμε τις πληγές που άνοιξε μια πολύ σκληρή προεκλογική μάχη. Στο ίδιο κλίμα και ο Ομπάμα.
Ανάλογες προσπάθειες εκλογίκευσης του πρώτου σοκ θα γίνουν πολλές. Απόπειρες να εξομαλυνθεί, να στρογγυλέψει, να ιδωθεί πιο ψύχραιμα. Όλες αυτές θα βασίζονται και σε μια συγκεκριμένη εικόνα που έχουμε χτίσει για το τι συνιστά καταστροφή στον σύγχρονο κόσμο. Καταστροφή είναι να πέφτουν γέφυρες στη Νέα Υόρκη, να ανοίγουν σχισμές και ρήγματα στις κεντρικές λεωφόρους, φτωχοί να σπάνε μαγαζιά με ηλεκτρικά και να κλέβουν τηλεοράσεις την ώρα που ακούγονται σειρήνες και αστυνομικοί δεν ενδιαφέρονται με τις μικροκλοπές και μεσοαστοί παίρνουν τα παιδιά τους αγκαλιά για να τα σώσουν.
Αδυνατούμε να εικονοποιήσουμε ως καταστροφή έναν ακροδεξιό πολιτικό που εντέλει -ελπίζω- δεν θα κάνει Παγκόσμιο Πόλεμο, δεν θα επιφέρει άμεσα την οικονομική καταστροφή, δεν θα αρχίσει να βομβαρδίζει το προοδευτικό Miami και δεν θα του ξεφύγει από τα εργαστήρια ο ιός που μπαίνει στα κεφάλια των ανθρώπων και τους κάνει ζόμπι. Δεν μπορούμε να φανταστούμε ως καταστροφή έναν τύπο που θα διαλύσει κάθε έννοια κοινωνικού κράτους (έστω και αυτή την ελάχιστη που υπήρχε στις ΗΠΑ), που θα κυνηγήσει μαύρους, γυναίκες, ομοφυλόφιλους, μουσουλμάνους. Στο κάτω-κάτω το σύστημα εξουσίας στις ΗΠΑ είναι τόσο πολυδαίδαλο και τα συμφέροντα τόσο ισχυρά που τα όρια στα οποία θα μπορεί να κινηθεί ο Trump θα είναι πολύ περιορισμένα.
Εδώ όμως είναι και το λάθος μας. Η καταστροφή έχει ήδη γίνει. Από τη στιγμή που ένας τύπος με την προϊστορία και τη ρητορική του Trump έβγαλε νικητήριο λόγο. Από τη στιγμή που ένας ρατσιστής δισεκατομμυριούχος θα έχει δικαιωματικά τον τίτλο του President-elect. Δεν χρειάζεται να απεικονίσουμε καμιά μελλοντική καταστροφή. Η καταστροφή ήρθε. Απλά περιμένουμε τα αποτελέσματά της και ελπίζουμε ότι θα είναι όσο πιο λάιτ γίνεται.
Ο Bernie Sanders ήταν ο άνθρωπος, ο οποίος κατά τη γνώμη μου είχε όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που θα ενέπνεαν από τα αριστερά τον αμερικανικό λαό και που , πιστεύω ότι θα κέρδιζε άνετα τον Trump. Θα τον έφερνε σε μια καθαρά ιδεολογική σύγκρουση παραθέτοντας απέναντι στην προβολή σε ένα ένδοξο παρελθόν που έκανε ο Τrump, την προβολή σε ένα ελπιδοφόρο μέλλον. Ο Bernie έκανε αμέσως μετά την ήττα ακόμη μια πολύ ριζοσπαστική -για δεδομένα Αμερικής- κίνηση. Aφού τόνισε ότι θα στηρίξει πολιτικές που θα βελτιώσουν τη ζωή των εργαζομένων, προειδοποίησε από την αρχή τον νέο Πρόεδρο ότι θα τον βρει απέναντί του σε κάθε ρατσιστική, ξενοφοβική, σεξιστική, αντίθετη προς το περιβάλλον πολιτική που θα εφαρμόσει εκείνος. Ελπίζω ότι αυτό θα δώσει τον τόνο και γενικά στο Δημοκρατικό Κόμμα. Ίσως να το υποχρεώσει να κατέβει και στους δρόμους για να αντισταθεί στον ημιπαράφρονα που θα ηγείται για τα επόμενα 4 χρόνια.
Αυτό που ίσως με θλίβει περισσότερο από όλα είναι ότι την καταστροφή δεν θα τη νιώσουμε όλοι. Το βράδυ των εκλογών εμφανίστηκε στην ΕΡΤ ένας Έλληνας ομογενής επιχειρηματίας ονόματι Παυλάκος -κατά δήλωσή του- υποστηρικτής του Trump. Όταν ρωτήθηκε γιατί στηρίζει τον Trump είπε ότι προσδοκά βελτίωση της οικονομίας. Σύμφωνα με αυτόν, οι Δημοκρατικοί έδωσαν πολλά επιδόματα στους «απόρους» σπαταλώντας τα λεφτά των απλών πολιτών. Όταν μάλιστα του τόνισαν το παράδοξο ένας μετανάστης να ψηφίζει έναν πολιτικό με έντονα αντιμεταναστευτική ρητορική, απάντησε ότι η Αμερική δεν είναι σαν την Ελλάδα (επαναλαμβάνοντας με άλλα λόγια το περίφημο ”melting pot”) αλλά είναι μια χώρα μεταναστών και κάποιες μειονότητες το παρακάνουν και ότι τα σύνορα δεν μπορούν να γίνουν ξέφραγο αμπέλι.
Και εδώ είναι το δεύτερο πρόβλημα. Καταστροφές σαν αυτή της Τρίτης δεν θα αγγίξουν τον Παυλάκο. Δεν θα ανοίξει σοκαρισμένος το στόμα ενώ θα καθρεπτίζεται η λάμψη μιας γιγαντιαίας έκρηξης στο πρόσωπό του. Όλα θα είναι καλά και ήρεμα. Η πολιτική καταστροφή αφορά πάντα μερικούς μόνο από μας.
Social Links: