Cabinet of Curiosities 10: ”Der Orchideengarten”, η απαρχή των περιοδικών φαντασίας και τρόμου

Το περιοδικό Weird Tales είναι γνωστό σε όσους ασχολούνται με τη λογοτεχνία του φανταστικού και του τρόμου. Ήταν ένα από τα πιο πρωτότυπα pulp έντυπα που δημοσίευε ιστορίες των Lovecraft και Robert Howard, για να δώσουμε μόνο ένα μικρό δείγμα  της ιστορίας του. Όμως αυτό το αμερικανικό περιοδικό δεν ήταν το πρώτο του είδους του –κι ας ξεκίνησε την πορεία του από το 1923. Το γερμανικό περιοδικό The Garden of Orchids (Der Orchideengarten, 1919-1921) ήταν το πρώτο έντυπο που φιλοξένησε fantasy, sci-fi και horror διηγήματα και μάλιστα μαζί με εξαιρετική εικονογράφηση.

Στα μόλις 51 τεύχη του, από το 1919 έως το 1923, στις σελίδες του περιοδικού βρέθηκαν ιστορίες των Dickens, Pushkin, Charles Nodier, Maupassant, Poe, Voltaire, Gautier, Washington Irving, Hawthorne, Valerii Briusov, H. G. Wells, Karel και Josef Capek, Victor Hugo και άλλων. Πέρα από αυτούς, στο περιοδικό έγραφαν και συγγραφείς γερμανικής και αυστριακής καταγωγής: ο Karl Hans Strobl (ο εκδότης του, σε συνεργασία με τον Alf von Czibulka), ο H. H. Schmitz και Leo Perutz. Η επιστημονική φαντασία, παρότι εκείνη την εποχή είχε αρχίσει να απασχολεί όλες τις μεγάλες δυνάμεις του πλανήτη (κυρίως Ρωσία και Αμερική, αλλά και μεσοπολεμικά και την χιτλερική Γερμανία), καταλαμβάνει μικρό κομμάτι του εντύπου και επικρατούν κυρίως το φανταστικό, αλλά και ο σουρεαλισμός. Αντίστοιχα η υψηλή του αισθητική συνοδεύτηκε από εξαιρετικά εξώφυλλα μερικά από τα οποία παραθέτω παρακάτω και έργα χαρακτικής από τον Gustave Doré και τον Tony Johannot, τον Rolf von Hoerschelmann και πάρα πολλούς άλλους. Παρότι έδινε βάση στη λογοτεχνία, το περιοδικό, σύμφωνα με τον εκδότη του, είχε κι άλλον ένα σκοπό: να εξερευνήσει μεταφυσικά φαινόμενα.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ο εκδότης του περιοδικού, Hans Strobl, δεν ξεκίνησε τυχαία αυτό το έντυπο; καθώς ο ίδιος ασχολούνταν πολύ με το occult και την λογοτεχνία τρόμου. Ήταν μια μάλλον μυστηριώδης φιγούρα, που, μαζί με τους Gustav Meyrink και Hanns Heinz Ewers, σχημάτιζε την τριάδα των βασικών συγγραφέων του μεταφυσικού εκείνη την εποχή. Είχε επηρεαστεί εμφανώς από την Μπλαβάτσκυ και τον ρομαντισμό. Ήταν, λοιπόν, προϊόν της εποχής του, καθώς σε όλη την Ευρώπη ήταν διαδεδομένος ο μυστικισμός και ο εσωτερισμός. Δεν άργησαν όμως να φανούν οι πολιτικές και ιδεολογικές συγγένειες με τις γνωστές άσχημες προεκτάσεις. Ο Strobl τάχθηκε με το ναζισμό και δούλεψε για τον Γκέμπελς. Το 1945, συλλαμβάνεται από Σοβιετικούς και δουλεύει σε καταναγκαστικά έργα για λίγο, απελευθερώνεται μόνο λόγω ηλικίας και εν τέλει πεθαίνει ένα χρόνο μετά.

Το 1917, o Strobl έβγαλε μια συλλογή διηγημάτων τρόμου που επανατυπώθηκαν πολλές φορές στη Γερμανία, με τίτλο Lemuria. Το όνομα αυτό το χρησιμοποίησαν πρώτη φορά γεωλόγοι του 19^ου αιώνα, δίνοντάς το σε μια ήπειρο που υπέθεταν ότι είχε χαθεί όπως η Ατλαντίδα και βρισκόταν στον Ινδικό ωκεανό. Την υπόθεση περί Λεμουρίας οικειοποιήθηκαν μετά θεοσοφιστές, όπως η Μπλαβάτσκυ, λέγοντας ότι όντως υπήρξε και καταστράφηκε από την υπερβολική χρήση μαύρης μαγείας, στην οποία επιδίδονταν οι κάτοικοί της. Μάλιστα, οι κάτοικοι ήταν ερπετοειδή που ανήκαν στην τρίτη φυλή που εμφανίστηκε μετά τους Υπερβόρειους. Οι θεοί αναγκάστηκαν να καταποντίσουν τη Λεμουρία και να δημιουργήσουν μια τέταρτη φυλή στην εξίσου άτυχη Ατλαντίδα.

Η συγκεκριμένη ιδέα, σχετικά με μια φυλή που εξολοθρεύτηκε από τη λάθος χρήση μιας απαγορευμένης γνώσης, θυμίζει έντονα τη λαβκραφτική κοσμοθεωρία, που ήταν σύγχρονός του Strobl και είχαν παρόμοιες επιρροές (Edgar Allan Poe και μυστικισμό 19^ου αιώνα). Η παρελθοντολαγνεία και ο μυστικισμός είναι χαρακτηριστικό των εσωτερικών ταγμάτων, τα οποία είχαν μια αρκετά ευρεία διείσδυση στους αστούς της εποχής. Έδιναν και μια βάση θεωρητική στην οποία στηρίχτηκαν ορισμένοι ναζί. Το βιβλίο του Strobl συνέχιζε να πουλάει και να επανεκδίδεται μέχρι τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο, διατηρώντας μια αρκετά καλή θέση στο γερμανικό αναγνωστικό κοινό μέχρι το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν απαγορεύτηκε πλέον από τις συμμαχικές δυνάμεις.