Το 2014 σηματοδότησε το θάνατο της θορυβώδους EDM μουσικής από τη mainstream σφαίρα και, ταυτόχρονα, την επιστροφή στην r&b, την urban και τη hip hop μουσική. Σημαντικό ρόλο έπαιξε σ’…

Το νέο γυναικείο r&b κίνημα: Μεταποικιακή ανάσα σε καιρούς δυστοπίας;

Το 2014 σηματοδότησε το θάνατο της θορυβώδους EDM μουσικής από τη mainstream σφαίρα και, ταυτόχρονα, την επιστροφή στην r&b, την urban και τη hip hop μουσική. Σημαντικό ρόλο έπαιξε σ’ αυτό το ομώνυμο άλμπουμ της Beyonce, το 2013, που σε μεγάλο βαθμό, έφερε στο προσκήνιο τάσεις της underground r&b μουσικής. Παράλληλα, από τα τέλη του 2013 άρχισαν να κάνουν την εμφάνισή τους διάφορες καλλιτέχνιδες, με urban κυρίως ήχο, βγαλμένο από τα ‘90s, όπως η Banks κι η FKA Twigs.

Εν έτει 2017, η μαύρη γυναικεία underground r&b κερδίζει όλο και περισσότερη αναγνώριση. Εκπρόσωποι της είναι καλλιτέχνιδες, όπως η Princess Nokia, η Abra, η Tommy Genesis. Παράλληλα, όλο και περισσότεροι μαύροι καλλιτέχνες, με έντονο τον προβληματισμό της μαύρης ταυτότητας, κερδίζουν αναγνώριση στην indie και στη mainstream σφαίρα. Η Solange κυκλοφορεί στα τέλη του 2016 το δίσκο «A Seat At The Table», απολαμβάνοντας μεγάλη αναγνώριση από τη σφαίρα των μουσικόφιλων. Ο Chance The Rapper κερδίζει Grammy για το mixtape του, The Coloring Book. Ο The Weeknd θεωρείται κι επισήμως επιτυχημένος καλλιτέχνης, καθώς έχει στο ενεργητικό του hits, όπως το Can’t Feel My Face, και συνεργάζεται με θρυλικά ονόματα, όπως οι Daft Punk. Τέλος, η Beyonce φέρνει στη mainstream σφαίρα θέματα μεταφεμινισμού, μαύρης ταυτότητας κι ενδυνάμωσης, με το δίσκο της, Lemonade.

Κάτω από αυτές τις συνθήκες, λοιπόν, το δυναμικό και γεμάτο μεταποικιακές ανησυχίες hip hop της Princess Nokia, η ευαισθησία της ηλεκτρονικής r&b της Abra, αλλά και της NAO, η DIY αισθητική της Tommy Genesis, τα αξιοπρόσεκτα βίντεο της Sevdaliza, κοινοποιούνται όλο και πιο πολύ στα social media και γίνονται τ’ αγαπημένα πολλών ακροατών. Η κίνηση αυτή είναι σίγουρα σημαντική για τη μαύρη ταυτότητα, ειδικά σε μια εποχή, όπου ο πρόεδρος των ΗΠΑ είναι, μεταξύ άλλων, ρατσιστής και μισογύνης κι απαγορεύει σε πρόσφυγες και μετανάστες την είσοδο στη χώρα. Είναι η ίδια ταυτότητα μιας μειονότητας, που νιώθει απειλημένη, όχι μόνο από τον ίδιο τον Τραμπ, αλλά και το τεράστιο μέρος του κόσμου, που τον υποστήριξαν, και τις απόψεις, που εκφέρουν. Έτσι, όλες αυτές οι γυναίκες δίνουν τροφή στο κίνημα #blacklivesmatter, καθώς συνιστούν μια πρόταση έναντι της δυστοπίας.

Φυσικά, αυτό το φαινόμενο είναι πηγή ενδυνάμωσης όχι μόνο για τους Αφροαμερικάνους, αλλά και για κάθε γυναίκα. Η Abra σκηνοθετεί τα δικά της video. Η Tommy Genesis και η Sevdaliza  είναι παραγωγοί των περισσότερων κομματιών τους. Η Princess Nokia δίνει τα δικά της φεμινιστικά και μεταποικιακά μηνύματα, με κομμάτια, όπως το Brujas και το Green Line, συνεχίζοντας την παράδοση, που χαράξε η πολιτικοποιημένη hip hop της M.I.A. Με άλλα λόγια, πρόκειται για γυναίκες καλλιτέχνιδες, με πολιτικά μηνύματα ενδυνάμωσης και με κινήσεις, που υπογραμμίζουν τη γυναικεία ανεξαρτησία και δημιουργικότητα.

Δεν είναι, ωστόσο, η πρώτη φορά, που υπάρχει ένα γυναικείο κίνημα με έντονες φεμινιστικές και πολιτικές ανησυχίες στα μουσικά πράγματα. Οι riot grrls, τη δεκαετία του ’90, είχαν ως έδρα την πόλη Olympia στη Washington, κοινή δισκογραφική την Kill Rock Stars, και κομμάτια εναντίον του καπιταλισμού, του σεξισμού, της κουλτούρας του βιασμού, DIY αισθητική, fanzines, και πολλούς εκπροσώπους, με πιο γνωστές τις Bikini Kill, τις Sleater Kinney και τις Bratmobile. Έπειτα, στα τέλη της δεκαετίας του ’90 και στις αρχές των ‘00s, εμφανίστηκε ένα κίνημα μουσικών με θεματικό επίκεντρο το φεμινισμό και την LGBTQ+ κοινότητα στην ηλεκτρονική μουσική τους. Κύριοι εκπρόσωποι της οι Le Tigre, που ιδρύθηκαν από την Kathleen Hanna των Bikini Kill, κι η Peaches. Έτσι, η θέση ενός τέτοιου κινήματος στη δεκαετία του 2010 είναι κενή και τίθεται το ζήτημα του αν το εξεταζόμενο r&b γυναικείο κίνημα μπορεί να πάρει αυτό το ρόλο.

Σ’ αυτό το ζήτημα, η απάντηση είναι σε μεγάλο βαθμό θετική. Όπως λέχθηκε προηγουμένως, οι ίδιες οι δράσεις αυτών των γυναικών προωθούν τις ιδέες της γυναίκας δημιουργού, της μαύρης γυναίκας με το δυναμισμό της, αλλά και με την ευαισθησία της και το DIY. Δίνουν, έτσι, μια απαραίτητη μεταποικιακή ανάσα στην ιστορία των μουσικών γυναικείων κινημάτων, άκρως σημαντική στην εποχή της δυστοπίας και της ανάδυσης της ακροδεξιάς, αλλά και του μεταφεμινισμού.

Η Tommy Genesis έρχεται στο six d.o.g.s στις 28/5 ενώ η Princess Nokia στο A.N. Club στις 4/7