Έτος 2007. Είμαι εγώ δεκαπέντε χρονών, φοράω τα γυαλάκια μυωπίας μου, έχω φτιάξει τα ποπκόρν μου και βάζω το DVD που πήρα από το βιντεοκλάμπ. Η ταινία λέγεται «Ο εξορκισμός…

Τρόμος και πραγματικότητα: 5 βιβλία βασισμένα σε αληθινά γεγονότα

Έτος 2007.

Είμαι εγώ δεκαπέντε χρονών, φοράω τα γυαλάκια μυωπίας μου, έχω φτιάξει τα ποπκόρν μου και βάζω το DVD που πήρα από το βιντεοκλάμπ. Η ταινία λέγεται «Ο εξορκισμός της Έμιλυ Ρόουζ» και στα opening credits εμφανίζεται η ατάκα “This film is based on a true story”. Σε αυτό το σημείο εγώ κλείνω την τηλεόραση, ανάβω όλα τα φώτα του σπιτιού και παίρνω τηλέφωνο (από το σταθερό!) την παρέα μου να βγούμε έξω, γιατί δεν υπάρχει περίπτωση να μείνω μόνη σπίτι μου με τέτοια ταινία. Όπως καταλαβαίνετε, μου άρεσε το horror αλλά όταν συνδεόταν έστω και χαλαρά με την πραγματική πραγματικότητα, επέστρεφα τα DVD την ίδια μέρα.

Σε αντίθεση με την εικονική πραγματικότητα που μου κάνει πολύ 90’s

Τα χρόνια πέρασαν και τώρα βιώνουμε ένα τρελό ενδιαφέρον για το true crime. Σειρές, ταινίες, βιβλία, podcasts και ολόκληρα conventions στήνονται για το non-fiction είδος που σου λέει με λεπτομέρειες από τι πήγε ο γείτονας που εξαφανίστηκε και αν έπιασαν ή όχι τον ένοχο που θα μπορούσε να σου έχει φέρει delivery κάποτε και να μην τον είχες κόψει για μανιακό δολοφόνο. Το true crime, αφού είναι όπως είπαμε non-fiction, είναι ξέχωρο από το horror. Όμως συγγραφείς τρόμου έχουν εμπνευστεί κάποιες φορές από πραγματικά γεγονότα και κοτσάρουν δίπλα σε αυτά ένα τέρας, ένα φάντασμα ή ποιος ξέρει τι άλλο. Κάπως έτσι καταλήγουμε στην φουκαριάρα την Έμιλυ Ρόουζ και στα βιβλία που θα συζητήσουμε σήμερα.

1. O Eξορκιστής

Όταν το είδος του τρόμου συναντάει την πραγματικότητα ο κοινός τους φίλος είναι συνήθως ένας εξορκισμός. Ειδικά παλιότερα που η ανθρωπότητα δεν ήξερε την τύφλα της για ψυχικά και όχι μόνο νοσήματα, οποιαδήποτε συμπεριφορά φαινόταν ύποπτη, εξηγούνταν ικανοποιητικά με την παρουσία ενός δαίμονα.

«Γιατρέ, πονάει το κεφάλι μου» «Μήπως γυρίζει και γύρω-γύρω;»

Ο Εξορκιστής γράφτηκε πάνω σε πραγματικά γεγονότα του 1949 όταν η Ρωμαιοκαθολική εκκλησία κλήθηκε να εξορκίσει ένα αγόρι χρησιμοποιώντας μάλιστα πολλούς διαφορετικούς ιερείς. Όσο λοιπόν γινόταν στο σπίτι του παιδιού το «εδώ παπάς, εκεί παπάς», ο μικρός έβριζε σα λιμενεργάτης, μιλούσε Λατινικά καλύτερα από εμένα στις Πανελλήνιες, και έφερε σημάδια ανεξήγητης προέλευσης στο σώμα του. Τελικά, το παιδί κοινώνησε, ησύχασε και επέστρεψε στη φυσιολογική του ζωή. Σε αυτή την ιστορία βασίζεται το πασίγνωστο βιβλίο του William Peter Blatty «ο Εξορκιστής» (εκδόσεις Anubis, 2012) το οποίο γυρίστηκε στην ακόμη πιο πασίγνωστη ομώνυμη ταινία. Βασική διαφορά ότι το αγοράκι της ιστορίας έγινε κορίτσι στο βιβλίο.

«Τελικά είσαι δαιμονισμένη ή απλώς έφηβη; Πες μου επιτέλους!»: η αγωνία της μάνας

2.Έθιμα ταφής

Βόρειος Ισλανδία. Μια γυναίκα καταδικάζεται σε θάνατο για την άγρια δολοφονία δυο αντρών. Ελλείψει κάποιας κατάλληλης φυλακής, μια οικογένεια αναγκάζεται να την «φιλοξενήσει» μέχρι την εκτέλεσή της. Όσο οι καθημερινές εργασίες στον κρύο τόπο φέρνουν τους χαρακτήρες κοντά, τόσο εξανθρωπίζεται η ένοχη στα μάτια τους. Για να πω την αλήθεια, το βιβλίο της Hannah Kent δε θα έλεγα ότι ανήκει στον τρόμο που προτιμώ εγώ, γιατί εκτός από υποβλητική ατμόσφαιρα δεν περιλαμβάνει κάποια υπερφυσική αποκάλυψη. Είναι όμως τόσο καλογραμμένο, έχει αποσπάσει τόσα βραβεία κι έχει μια τέτοια ματιά στο ρόλο της γυναίκας, που δε θα ήθελα να σας το στερήσω. Βάζω λοιπόν το Έθιμα ταφής (εκδόσεις Ίκαρος, 2014), στη θέση άλλων πιο γνωστών υποθέσεων, όπως του “The Amityville horror” που ξέρω ότι μπορείτε να το τσεκάρετε κι από μόνοι σας αφού είστε ψαγμένα τυπάκια.

Εδώ εκτελέστηκε η τελευταία θανατική ποινή στην Ισλανδία. Σου έβγαζαν το μπουφάν και σε αφήνανε.

3. The Terror

O Dan Simmons είναι γνωστός στο ελληνικό κοινό από το «Τραγούδι της Κάλι» (εκδόσεις Επιλογή/Θύραθεν, 2016) ή από τα επιστημονικής φαντασίας βιβλία του «Υπερίων» (εκδόσεις Anubis, 2007) και «Ίλιον» (εκδόσεις Anubis, 2011). Λιγότερο γνωστό είναι το «Ντρουντ» (εκδόσεις Πλατύπους, 2010) όπου ο Simmons συνδυάζει φαντασία με πραγματικά βιογραφικά γεγονότα της ζωής του Charles Dickens. Με παρόμοια εργαλεία είχε δουλέψει ο συγγραφέας το βιβλίο τρόμου “The Terror”. Η πραγματικότητα είναι από μόνη της τρομαχτική καθώς τα δύο πλοία που πήγαν να εξερευνήσουν την Αρκτική το 1845 κόλλησαν στους πάγους, κάτι που οδήγησε στον τραγικό θάνατο και των 129 ανθρώπων που συμμετείχαν στην αποστολή (spoilers). Ο Simmons πρόσθεσε στην ιστορία μια επιπλέον, υπερφυσική αυτή τη φορά, απειλή. Ενδιαφέρον δε ότι τα πλοία βρέθηκαν το 2014 και το 2016, κάτι που σημαίνει ότι όταν ο Simmons έγραψε το βιβλίο του δεν είχαμε στην πραγματικότητα ιδέα για το τι τους συνέβη.

Πίνακας με θέμα την αποστολή. Αθώες αποδείχθηκαν οι αρκούδες, αφού οι εξερευνητές πήγαν από πνευμονία

4. Το κορίτσι της διπλανής πόρτας

Όχι, δεν είναι ρομαντική κομεντί, είναι βιβλίο τρόμου. Δυο έφηβες, η μία μάλιστα μετά την τραυματική εμπειρία ενός τροχαίου, αφήνονται στην κηδεμονία της θείας τους. Η θεία εκτός του ότι είναι αλκοολική, είναι κάργα κακοποιητική. Έχει ήδη τρεις γιους και η άφιξη δυο ακόμη παιδιών στο σπίτι της, την οδηγεί στην τρέλα με βήμα ταχύ. Για τις ανάγκες αυτού του άρθρου, ζήτησα από τον μεταφραστή του έργου, Νίκο Ρούσσο, να μου πει δυο κουβέντες από το τι του έχει μείνει από εκείνο τον καιρό που μετάφραζε το βιβλίο του Jack Ketchum. ΜΟΝΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΤΗ ΣΑΣ ΛΕΜΕ.

«To κορίτσι της διπλανής πόρτας έπεσε στα χέρια μου το 1997 (με το διαβόητο εξώφυλλο με την cheerleader) όταν μου ζητήθηκε από τις εκδόσεις Οξύ να δω αν θέλω να το μεταφράσω. Θυμάμαι ότι άρχισα να το διαβάζω χωρίς να μπορώ να το αφήσω από τα χέρια μου, αλλά να το πετάω τρομαγμένος φτάνοντας στο “επίμαχο σημείο”, για να συνεχίσω και να το τελειώσω πια την άλλη μέρα. Θυμάμαι τη χαρά με την οποία το μετέφρασα – ήταν η πρώτη μου μετάφραση βιβλίου. Θυμάμαι επίσης ότι όταν άρχισα την αντιπαραβολή του πρώτου προσχεδίου της μετάφρασης διαβάζοντας μεγαλόφωνα στη σύζυγο (έγκυο τότε στον πρώτο μας γιο) μου το έφερε στο κεφάλι λέγοντάς με ανώμαλο και μένα και όλους όσοι εμπλέκονταν στην έκδοση. Και 13 χρόνια αργότερα πέταξα τη σκούφια μου όταν οι εκδόσεις Λογείον μού έδωσαν την ευκαιρία να επιμεληθώ ξανά την παλιά μου μετάφραση και να ξαναβγάλουμε το βιβλίο βελτιωμένο και ανανεωμένο».

Το εξώφυλλο του 1989. “Give me an E! Give me a V! Give me an I! Give me an L! Go Evil!”

5. House of darkness, house of light

Αν είδατε την ταινία The Conjuring έχετε ήδη μια ιδέα για τα γεγονότα που συνέβησαν στο σπίτι της οικογένειας Perron. Ένα κακό πνεύμα στοιχειώνει τη χαριτωμένη κατά τα άλλα φάρμα όπου ζει ένα ζευγάρι με τις πέντε κόρες του (Μάσαλα!). Η οικογένεια κάλεσε τον Edgar και τη Lorraine Warren που δούλευαν ως κυνηγοί φαντασμάτων (τι ένσημα να παίρνουν αυτοί άραγε;) να τους βοηθήσει. Κατά την παραγωγή της ταινίας του James Wan η Lorraine λειτούργησε ως ειδικός σύμβουλος. Η ίδια επιμένει ότι οι υπερφυσικές στιγμές που βλέπουμε στην ταινία συνέβησαν πράγματι. Την ίδια κριπιαστική παραδοχή έχει κάνει και η Andrea Perron, η μεγαλύτερη κόρη της οικογένειας. Κι όχι μόνο επιμένει ότι όντως τους καταδίωκαν πνεύματα αλλά έχει γράψει και τρεις τόμους πάνω στο θέμα με τίτλο “House of darkness, house of light”. Βέβαια στην πραγματικότητα η οικογένειά της έμεινε στο «στοιχειωμένο σπίτι» εννιά χρόνια… Εννιά! Αυτό και μόνο με κάνει να αμφιβάλλω για την αυθεντικότητα της ιστορίας. Εσείς μπορείτε να διαβάσετε και να αποφασίσετε μόνοι σας. Πάντως, η Perron έβγαλε τα βιβλία της με αυτοέκδοση και οι κακές κριτικές μαρτυρούν ότι της έλειπε μια γερή επιμέλεια. Για πολλούς συγγραφείς άλλωστε το φάντασμα της επιμέλειας είναι πιο τρομαχτικό από οποιοδήποτε άλλο.

«Έπρεπε να βάζεις διπλούς τόνους, έπρεπε να προσέχεις τα τελικά –ν …»

Κάπως έτσι φτάνουμε στο τέλος της λίστας όσον αφορά στον τρόμο. Για εσάς που σας ιντριγκάρει και το true crime έχω δυο τελευταίες προτάσεις. Η πρώτη είναι το podcast My favorite murder το οποίο τρέχουν η Karen Kilgariff και η Georgia Hardstark  οι οποίες σε κάθε επεισόδιο μιλάνε για ένα φόνο ή για ένα δολοφόνο (στην περίπτωση των serial killers). Είναι τρομερά δημοφιλές podcast, τόσο λόγω της κωμικής πλευράς των επεισοδίων, όσο και λόγω του σεβασμού που δείχνουν οι hosts απέναντι στα θύματα. Ένα μειονέκτημα στο true crime είναι ότι τα θύματα που έχουν δουλέψει ως σεξεργάτριες ή έχουν θέματα εθισμού, φορτώνονται αυτή την ταμπέλα λες και συμπυκνώνει όλη τους την προσωπικότητα: αυτό δεν είναι εντάξει και η Karen με την Georgia το ξέρουν. Επίσης, η σειρά Real detective (καμία σχέση με το True Detective) που υπάρχει και στο Netflix είναι αξιόλογο δείγμα true crime. Ασχολούνται με παλιές δολοφονίες μέσω συνεντεύξεων με τον αστυνόμο που ανέλαβε την εκάστοτε υπόθεση. Τέλος δραματοποιούν με καλούς ηθοποιούς τις ανακρίσεις και άλλα κομμάτια της έρευνας.

Αυτά από μένα σήμερα. Εμείς στο Horrorscope προτιμάμε τον τρόμο μας να παραμένει μεταξύ εξώφυλλου και οπισθόφυλλου, αλλά υπάρχει αναμφίβολα κάτι το συναρπαστικό σε τέτοιου είδους ιστορίες που πηγάζουν από αληθινά γεγονότα. Σε κάθε περίπτωση, ίσως είναι μια καλή ευκαιρία να δοκιμάσετε και αυτό το υποείδος της αγαπημένης μας λογοτεχνίας. Μέχρι την επόμενη φορά να περνάτε καλά στην πραγματική πραγματικότητα και να διαβάζετε τρόμο