Ηλεκτρονική Κολεκτίβα 7: Γιατί ο κοινωνικός δαρβινισμός είναι η μεγαλύτερη ηλιθιότητα που έχετε ακούσει ποτέ (Part 2)

Στην προηγούμενη Κολεκτίβα μας, δείξαμε το πόσο καθολικά σαθρός είναι επιστημονικά ο κοινωνικός δαρβινισμός, το πόσο δεν πατάει πουθενά (παρά σε ψευδοεπιστημονικά, μισάνθρωπα σοφίσματα), και το πόσο ακραία συμβατός είναι με τον επιστημονικό ρατσισμό και άλλα ιδεολογήματα που στηρίζονται στον εξανδραποδισμό και την καταστροφή κοινωνικών και φυλετικών ομάδων (όπως ο ναζισμός και ο φασισμός), καθώς και πολιτικά/κοινωνικά/οικονομικά συστήματα που έχουν ως βασικό τους στοιχείο την ακραία ένταση των κάθε είδους ανισοτήτων και την εξόντωση του ασθενέστερου (όπως ο νεοφιλελεύθερος καπιταλισμός). Επίσης, είχαμε τονίσει το ότι ακόμα και να υπήρχε *καγχασμός* μια επιστημονική δικαιολόγησή του, θα ήταν (και είναι) καθήκον μας να τον απορρίψουμε λόγω του τι προκαλεί έτσι κι αλλιώς, καθώς η φερόμενη ουδετερότητα των διαδικασιών και των αποτελεσμάτων της επιστήμης είναι ένα επικίνδυνο κατάλοιπο σκέψης από το οποίο πρέπει επιτέλους να αρχίσουμε να ξεκολλάμε (αλλά αυτό είναι μια άλλη, τεράστια κουβέντα).

Στην παρούσα συνέχεια, είχαμε υποσχεθεί μια γενική περίληψη του πόσο καταστροφική ήταν (και είναι) ιστορικά η επιρροή του κοινωνικού δαρβινισμού, παρά την πλήρως ψευδοεπιστημονική βάση του. Ωστόσο, αυτό είναι υλικό για μερικές δεκάδες άρθρα, και όχι για ένα. Γι’αυτό και θα επικεντρωθούμε στα δύο προφανέστερα αλλά και δυστυχώς πιο αναζωπυρωμένα στις μέρες μας ιδεολογήματα, τον (Ιταλικό, αλλά και γενικότερα) φασισμό και τον ναζισμό – χωρίς να ξεχνάμε ότι φρικαλεότητες που προκύπτουν από δυνητικά παρόμοιο υπόβαθρο έχουν διαπραχθεί και διαπράττονται παντού, σε κάθε ήπειρο, ακόμα και σε νεότερους χρόνους.

 

Καταρχάς, πρέπει να πούμε το εξής. Ο φασισμός και ο ναζισμός είναι ιδιαιτέρως συγγενή στο υπόβαθρό τους μισάνθρωπα ιδεολογήματα, και στο μυαλό μας υπάρχει ενδεχομένως μια (λογική) συνταύτισή τους λόγω της συμμαχίας του Άξονα κατά τον Β’ Π. Π. Ωστόσο, εμφανίζουν και κάποιες σημαντικές ιδεολογικές διαφορές που δεν πρέπει να αγνοούμε. Σημαντικότερη είναι, ίσως, η αντίληψή τους περί της έννοιας του κράτους και της φυλής: ο φασισμός προωθεί ως ό,τι σημαντικότερο την έννοια του εθνικιστικού, εταιρικού, απολυταρχικού και μιλιταριστικού κράτους, ενώ ο ναζισμός προωθεί την έννοια της καθολικής υπεροχής της άριας φυλής, η παγκόσμια επικράτηση της οποίας αποτελεί τον ανώτατο στόχο, και με την συγκρότηση ενός κράτους και την σχετική εξάπλωσή του σε «ζωτικό χώρο» να είναι απλά ένα σκαλοπάτι προς αυτήν.

 

Αυτή η διαφορά είναι βασική: ο άκρατος και απόλυτος ρατσισμός (και η ψευδοεπιστημονική δικαιολόγησή του) αποτελούν το πιο κεντρικό και πυρηνικό κομμάτι του ναζισμού, με ένα απολυταρχικό κράτος να βοηθάει μεν προς την κατεύθυνση της εθνοκάθαρσης και καταστροφής όλων των «υποδεέστερων» της άριας φυλών, αλλά το ίδιο να μην αποτελεί αυτοσκοπό. Με άλλα λόγια, και φέρνοντας καθαρά και μόνο χάρη κατανόησης ένα δυστυχώς χονδροειδές παράδειγμα, αν ένας βαθύπλουτος Εβραίος επιχειρηματίας υποστήριζε ένα ναζιστικό καθεστώς και έκανε επενδύσεις σε ένα ναζιστικό κράτος, η ναζιστική ηγεσία θα καπηλευόταν φυσικά τις επενδύσεις αυτές, αλλά τελικά θα δολοφονούσε τον επιχειρηματία οπωσδήποτε και έτσι κι αλλιώς, γιατί ακριβώς θα ήταν Εβραίος. Αντίστροφα, στον φασισμό, ο εθνικισμός και ο ρατσισμός αποτελούν κυριότατα εργαλεία συγκρότησης της απολυταρχικής εθνοκρατικής ταυτότητας (πακέτο με πράγματα όπως επίκληση στο πολεμικό συναίσθημα, προγονολατρεία, «αίμα-τιμή» και άλλες τέτοιες αηδίες), αλλά μπορούν ενίοτε να μπουν χρησιμοθηρικά στην άκρη εφόσον κάποιος, οποιασδήποτε φυλής, υποστηρίζει (με τον πλούτο του, τις διασυνδέσεις του, την προπαγάνδα του, οτιδήποτε) την μακροημέρευση του φασιστικού κράτους. Αυτή η εν γένει τυχοδιωκτική συμπεριφορά μας επιτρέπει, σε μια καθόλου κακή αναλογία, να φανταστούμε μεταξύ άλλων το φασιστικό κράτος ως έναν ενιαίο, κεντρικό καπιταλιστή, (που κατά τα άλλα δεν επιτρέπει το laissez-faire αλλά ελέγχει στενά και κορπορατιστικά τα του καπιταλισμού), που ενεργεί σαν ένας «καθολικός ιδιώτης».

 

 

Στην πράξη, βέβαια, όλα αυτά μπήκαν από ένα σημείο και μετά σε έναν μύλο, τόσο λόγω της αντιδραστικής συμμαχίας του Άξονα, όσο και λόγω των εγγενών συγγενειών αυτών των εγκληματικών ιδεολογημάτων. Έθνος, καθαρότητα φυλής, κλειστά σύνορα, ρατσισμός, ξενοφοβία, μισαλλοδοξία, ακραίος σεξισμός (γυναίκες που αντιμετωπίζονται απλά σαν μήτρες για την αναπαραγωγή των «καμαριών του έθνους») και συνεπακόλουθη κουλτούρα βιασμού ακόμα πιο οργανικά συνυφασμένη στην καθημερινότητα, ομοφοβία, νεοφιλελευθερισμός, φονταμενταλιστική πίστη (είτε σε θρησκεία, είτε στους προγόνους, είτε στο «αίμα», είτε οπουδήποτε) και όλα τα υπόλοιπα που συνθέτουν το σύγχρονο εμετικό μπουκέτο της ακροδεξιάς (και δυστυχώς, όχι μόνο), προέρχονται από μια διαδικασία ιδεολογικής και ιδεοληπτικής ανάμιξης του φασισμού, του ναζισμού και άλλων μισάνθρωπων ιδεολογημάτων που έχει συνεχή ιστορία δεκαετιών.

Τα σύγχρονα ακροδεξιά μορφώματα και εγκληματικές οργανώσεις της Ευρώπης, έχοντας αποκτήσει πλέον την υπόσταση πολιτικών κομμάτων, και καμαρώνοντας για την ιδεολογική συνεκτικότητα και καθαρότητα της ατζέντας τους, είναι στην πραγματικότητα προϊόντα αυτού του μπασταρδέματος, καταλήγοντας να κρατούν τα (εν γένει, χειρότερα δυνατά) στοιχεία που τους βολεύουν ανά περίπτωση. Αυτό είναι προφανές τόσο σε κόμματα-μορφώματα που κινούνται κυριότατα προς τον φασισμό (βλ. το λεπενικό Εθνικό Μέτωπο στην Γαλλία και το BNP [British National Party] στο Ην. Βασίλειο), όσο και σε εκείνα που είναι καταφανώς νεοναζιστικά (όπως το πρόσφατα εκλεγμένο AfD στην Γερμανία, το αυστριακό FPÖ, και φυσικά η Χρυσή Αυγόφετα). Και ένας από τους βασικούς συνδετικούς κρίκους όλων αυτών, που τέμνει κάθετα και παρέχει ένα ενιαίο «επιστημονικό» υπόβαθρο δικαιολόγησης αγριοτήτων προς αδύναμες και μη προσκείμενες στην κυρίαρχη ιδεολογία ανθρώπινες ομάδες, είναι φυσικά ο κοινωνικός δαρβινισμός.

 

Στη φασιστική Ιταλία και τα εδάφη όπου εισέβαλλε (με αρνητικές κορυφές αγριότητας τα όσα διέπραξε, μεταξύ άλλων, στην Αιθιοπία αλλά και στην Ελλάδα, όσο και να ρομαντικοποίησε την όλη φάση το πανηλίθιο Μαντολίνο του λοχαγού Κορέλι), αλλά και στην ναζιστική Γερμανία και τις αντίστοιχες δικές της κατακτήσεις (Τσεχοσλοβακία, Πολωνία, Γαλλία, Ελλάδα κ.ά.), ο κοινωνικός δαρβινισμός εργαλειοποιήθηκε για την κοινωνική και οικονομική ισοπέδωση που θα διασφάλιζαν το αδιασάλευτο του κυρίου καθεστώτος, και την ουσιοκρατική προώθηση της «δύναμης» και της «υπεροχής» του αρτιμελούς, πανίσχυρου εθνικιστή και άριου, αντίστοιχα. Πέρα από την πλήρη φυσική εξόντωση των πολιτικών και ιδεολογικών αντιφρονούντων, που ήταν προφανώς εκ των ων ουκ άνευ και στα δύο καθεστώτα (θυμόμαστε εδώ την Νύχτα των Μακριών Λεπίδων), η περιθωριοποίηση και συνεπακόλουθη εξόντωση και οποιουδήποτε άλλου δεν ταίριαζε (όχι μόνο εθνοφυλετικά, αλλά και κοινωνικά, οικονομικά και από την άποψη του status quo) με τον κυρίαρχο ανθρωπότυπο που προωθείτο, ήταν κύριο σημείο των αντίστοιχων πολιτικών. Και αν στην φασιστική Ιταλία, που δεν είχε και πολλούς ενδοιασμούς να οδηγήσει τον κοινωνικό δαρβινισμό στα λογικά του άκρα μετατρέποντας ως σκλάβους ή ακόμα και εξοντώνοντας τους «αδύναμους» και «απροσάρμοστους» (στους οποίους συμπεριλαμβάνονταν ΑμεΑ, κάτοικοι φτωχότερων μη βιομηχανοποιημένων περιοχών, ακτιβιστές και, προφανώς, queer άνθρωποι), εν τούτοις κάτι τέτοιο δεν είχε σαν αυτοσκοπό τις μαζικές δολοφονίες (παρά μόνο αν «βόλευε»), στην ναζιστική Γερμανία ο σκοπός ήταν πάντα και αποκλειστικά να προλειανθεί το έδαφος για την ολοκληρωτική γενοκτονία. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι πριν την συστηματική δολοφονία εκατομμυρίων Εβραίων, Ρομά και άλλων μη-άριων στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, είχε προηγηθεί μια μακριά φάση οικονομικών και κοινωνικών πογκρόμ σε διάφορα στάδια – κάτι όχι τόσο προφανές στους Ρομά, που ευθύς εξαρχής περιθωριοποιήθηκαν και δολοφονήθηκαν ευκολότερα, όσο στους Εβραίους, οι οποίοι ήταν τελείως λειτουργικά (σύμφωνα με τα standards της εποχής) μέλη της οικονομικής, κοινωνικής και κοσμικής ζωής της Γερμανίας και της Ευρώπης γενικότερα.

 

 

 

Το σάπιο κερασάκι στην φρικιαστική αυτή τούρτα ήταν το σύνολο των ναζιστικών πολιτικών ευγονικής (οδηγώντας τον κοινωνικό δαρβινισμό στην φυσική ολοκλήρωσή του) και των ανατριχιαστικών ιατρικών και βιολογικών πειραμάτων σε ανθρώπους (που φυσικά δεν αντιμετωπίζονταν καν ως άνθρωποι) που έκαναν οι Ναζί στα κολαστήρια των στρατοπέδων συγκέντρωσης (οδηγώντας τον επιστημονικό ρατσισμό στην φυσική ολοκλήρωσή του). Εν κατακλείδι, κοινωνικός δαρβινισμός και επιστημονικός ρατσισμός φτάνουν σε μια διαλεκτική σύνθεση, κάτι απίστευτο, που δεν το περίμενε κανένας, που μας αφήνει με το στόμα ανοιχτό. NOT.

 

 

Σε μια στιγμή ιστορικής ειρωνείας, οι Ναζί τελικά εισέβαλαν και στην Ιταλία το 1943 (μετά την αποκαθήλωση του Μουσολίνι από τους Συμμάχους και την γενική αγανάκτηση των ίδιων των Ιταλών με τον καταστρεπτικό και για την Ιταλία καθαυτή πόλεμο), όπου και προσπάθησαν να επαναφέρουν τον Μουσολίνι σε μια κυβέρνηση ανδρεικέλων. Αλλά αυτό είναι υλικό για άλλο άρθρο.

Κλείνοντας την σημερινή Κολεκτίβα μας, να πούμε ότι τα εγκλήματα κοινωνικού δαρβινισμού (που πήγαιναν σχεδόν πάντα χεράκι-χεράκι με τον επιστημονικό ρατσισμό) προφανώς απλώνονται για αιώνες και σε όλον τον κόσμο, προκαλούμενα από τον λευκό Ευρωπαίο, Αμερικανό και Αυστραλό ιμπεριαλιστή στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων, αλλά και τους Ιάπωνες (κατά κύριο λόγο) στην περιοχή της ανατολικής Ασίας. , και πολλές φορές συνέχισαν μέχρι νεώτερες δεκαετίες (όπως π.χ. οι πολιτικές ευγονικής στην Σουηδία που εξακολούθησαν ως και το 1975), αντανακλώντας ακραία διανοητικά ρεύματα της εποχής. Απλά επικεντρωθήκαμε, σε ένα προφανώς μη εξαντλητικό άρθρο, στην φασιστική Ιταλία και ναζιστική Γερμανία, για χωρικούς και χρονικούς λόγους.

Συνοψίζοντας, ο κοινωνικός δαρβινισμός είναι μια πλήρως σαθρή από κάθε άποψη ψευδοεπιστήμη, που παρ’όλ’αυτά χρησιμοποιήθηκε και χρησιμοποιείται συνδυαστικά, είτε από απονενοημένους και ανενημέρωτους βλάκες, είτε από καθάρματα με στοχευμένη ατζέντα, ως το δεκανίκι μισάνθρωπων ιδεολογημάτων και πρακτικών. Οπότε, χωρίς άλλες περιστροφές, δεν υπάρχει παρά μία μόνο κατάληξη στην όλη επιχειρηματολογία μας:

ΚΑΜΙΑ ΑΝΟΧΗ, ΠΟΤΕ, ΠΟΥΘΕΝΑ, ΚΑΙ ΓΙΑ ΚΑΝΕΝΑ ΛΟΓΟ, ΣΤΟΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΔΑΡΒΙΝΙΣΜΟ.

Μέχρι την επόμενη Κολεκτίβα μας, να είστε όλες και όλοι καλά.