Τα ελληνικό ίντερνετ ευτυχώς έχει πολλές σελίδες με memes οπότε δε χρειάζεται να παραπονιόμαστε. Το πιο ενδιαφέρον στοιχείο αυτήν την εποχή είναι, ωστόσο, οι σελίδες που επανιδιοποιούνται περσόνες της ελληνικής…

Cult ελληνικοί ρόλοι και memes: μια νέα πτυχή της νοσταλγίας;

Τα ελληνικό ίντερνετ ευτυχώς έχει πολλές σελίδες με memes οπότε δε χρειάζεται να παραπονιόμαστε. Το πιο ενδιαφέρον στοιχείο αυτήν την εποχή είναι, ωστόσο, οι σελίδες που επανιδιοποιούνται περσόνες της ελληνικής τηλεόρασης. Σελίδες, όπως το Πέγκυ exe και το Μπουκιά Και Μιμίδιο, χτίζουν μια μόδα όπου κλασικοί πλέον ρόλοι και προσωπικότητες της ελληνικής τηλεόρασης επανανοηματοδοτούνται. 

Γύρω στα τέλη της δεκαετίας των ‘00s  η φιλοσοφία γύρω από τις σελίδες του Facebook που αφορούσαν τηλεοπτικές περσόνες ήταν απλή. Με τίτλους, όπως «Κωνσταντίνος Κατακουζινός», περισσότερο αποτελούσαν fan pages των χαρακτήρων. Το fandom στη συνέχεια έγινε πιο οργανωμένο, με σελίδες σαν το πασίγνωστο πλέον «Μακαρένια», που μέχρι σήμερα επιδίδεται σε οργανωμένα tributes στην ελληνική τηλεόραση. Ταυτόχρονα, σελίδες κάφρικου χιούμορ, όπως το Ne Geia Sas, ενσωμάτωσαν παρωδίες του «Καφέ Της Χαράς». Αξιοσημείωτη είναι κι η εμφάνιση της σελίδας «Το Καφέ Της Χαράς memes» που επιδόθηκε σε ειρωνική λατρεία χαρακτήρων που είχαν γραφτεί για να είναι αντιπαθείς στο κοινό βλ. Περίανδρος Πόπωτας, Γιάννης Πουλόπουλος. Όλα αυτά μέχρι τα tributes να αποκτήσουν έναν ακόμα πιο ειρωνικό και ταυτόχρονα προσωπικό χαρακτήρα. 

Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι η σελίδα Πέγκυ.exe. Η σελίδα αυτή έχει ως target audience την LGBTQ+ κοινότητα. Το περιεχόμενό της είναι μια μίξη από memes με την Πέγκυ Καρρά, η οποία κρατάει τα στοιχεία της drama queen που ζει στο δικό της κόσμο, μικρών tributes στο RuPaul Drag Race και RuPaul Drag Race All Stars και σχολιασμού για τις καταστροφικές τάσεις στις σχέσεις. Έτσι, τα στοιχεία του χαρακτήρα της Πέγκυ Καρρά διατηρούνται και αγκαλιάζουν μια κουλτούρα αυτοσαρκασμού, λύπης και νιχιλισμού. Άλλη μια περίπτωση επανιδιοποίησης τηλεοπτικού χαρακτήρα είναι η σελίδα Ο υ ρ α ν ί α. Η γρουσούζα νονά συναντιέται με την προσωπικότητα της admin, μιας κοπέλας στα mid twenties που αναφέρεται ανοιχτά σε κατάθλιψη και ναρκωτικά, αγκαλιάζοντας τη διαδικτυακή κουλτούρα της λύπης, προσθέτοντας σε αυτήν αυτοσαρκασμό. 

Η τάση αυτή δεν αφορά, όμως, μόνο χαρακτήρες σειρών. H σελίδα Μπουnιά Και Μιμίδιο δημιουργεί memes με τον Ηλία Μαμαλάκη. Ο δε Μαμαλάκης από φιλικός τηλεοπτικός σεφ – παραμυθάς μετατρέπεται σε «σκληρό καριόλη» που κοντράρεται με τη Βέφα Αλεξιάδου. Η σελίδα «Γιώργος Παπαδάκης Μιμς» ακολουθεί την ίδια συνταγή, με το δημοσιογράφο να γίνεται έτσι sex symbol κι εξίσου «σκληρός καριόλης». Προσωπικότητες που τις έβλεπες παντού 10-15 χρόνια πριν κι έφεραν ένα σοβαρό, επαγγελματικό μα και φιλικό πρόσημο, γίνονται μέρη της κουλτούρας του κάφρικου χιούμορ, αποκτώντας ιδιότητες αντίθετες από αυτές που φέρουν στην πραγματικότητα. 

Ο λόγος που τέτοιες προσωπικότητες αντιμετωπίζονται με τέτοιο ειρωνικό πρόσημο είναι καταρχάς η εποχή που αντιπροσωπεύουν. Στα τέλη της δεκαετίας του ’90 και στις αρχές των ‘00s η ελληνική τηλεόραση ήταν ακόμα στα φόρτε της, μπορούσε να αναδείξει περσόνες – σύμβολα κι είχε μεγαλύτερη πολιτισμική δύναμη. Ήταν μια εποχή έντονου καταναλωτισμού κι αφθονίας σε πολλά επίπεδα. Εν έτη 2018, δεν υπάρχουν λεφτά για τέτοιες παραγωγές κι η προσοχή έχει στραφεί σε reality shows που μπορούν να αναδείξουν περσόνες που θα τις παρωδήσουν οι χρήστες των social media (βλ. My Style Rocks, Survivor). Κι ενώ τα τελευταία δίνουν αφορμές παραγωγής περιεχομένου, οι περσόνες που παράγουν συνήθως είναι trash και παρωδικές, διαρκούν όσο διαρκεί και το reality. Αντίθετα, οι σειρές και τα shows σε επανάληψη είναι πιο αναγνωρίσιμα και, για τα ελληνικά δεδομένα, έχουν διάρκεια. Είναι δύσκολο να αγνοήσεις το τι σημαίνει Πέγκυ Καρρά. Έτσι, αντιπροσωπεύουν μια νοσταλγία για μια εποχή που τα πράγματα έμοιαζαν πιο αθώα, την εποχή ακριβώς πριν την οικονομική κρίση, μια εποχή στην οποία μας αναγκάζει η ελληνική τηλεόραση να μείνουμε, χάρη στο φτωχό της περιεχόμενο. 

Άλλος ένας λόγος είναι η ίδια η εφευρετικότητα του ελληνικού ίντερνετ. Ζούμε στη χώρα της οποίας οι κάτοικοι σκαρφίστηκαν το πάντρεμα της γηπεδικής κουλτούρας με fanpages αλυσίδων supermarket – βλ. ΑΒ Βασιλόπουλος Hools. Το να αναζητήσουν έμπνευση σε περσόνες της ελληνικής τηλεόρασης ήταν φυσικό κι επόμενο. Κι εφόσον στο internet παγκοσμίως κυριαρχούν η κουλτούρα της λύπης, της νοσταλγίας και του νιχιλισμού, μαζί με τα αυτοσαρκαστικά posts, ήταν εξίσου αναμενόμενο να αναμείξουν τα στοιχεία αυτά για να δημιουργήσουν σελίδες με memes. Επαναπροσδιορίζουν, με αυτόν τον τρόπο, τις περσόνες  

Κανείς δεν ξέρει για πόσο καιρό θα κρατήσουν αυτές οι σελίδες – γιατί στην ιστορία των memes δεν υπάρχει χρόνος. Είναι, ωστόσο, άλλη μια ενδιαφέρουσα πτυχή της δημιουργικότητας του ελληνικού ίντερνετ. Παντρεύουν τη νοσταλγία με την ταύτιση ή με το κάφρικο χιούμορ – που αποτελεί guilty pleasure – και ξαναχτίζουν γνώριμες προσωπικότητες.