Από τη δεκαετία του ’90, τα videogames αποκτούσαν όλο και μεγαλύτερο κομμάτι στην πίτα της οικιακής διασκέδασης. Οι κονσόλες βιντεοπαιχνιδιών πλήθυναν, καθώς νέες εταιρίες λάνσαραν τις δικές τους προτάσεις, δίνοντας τη δυνατότητα στο πλήθος των gamers, το οποίο άρχιζε σταδιακά να επεκτείνει τα ηλικιακά του όρια, να διασκεδάζει παίζοντας παιχνίδια με καλύτερα γραφικά, εξυπνότερο χειρισμό και πολυπλοκότερη ιστορία.
Στο μυαλό των περισσότερων παικτών πιο πολύπλοκες ιστορίες σήμαιναν σενάρια παιχνιδιών για ενήλικους gamers και περαιτέρω συνάντηση του είδους με τον κινηματογράφο. Επομένως, η εξέλιξη των videogames περνούσε μέσα από την εγγύτητα κάποιου τίτλου στην κινηματογραφική φόρμα.
Αυτή η πορεία γέννησε στα studios την ανάγκη ανάπτυξης παιχνιδιών που περιλαμβάνουν στην δημιουργία ενός τίτλου την πρόνοια για σεναριογράφο, σκηνοθέτη και επαγγελματίες ηθοποιούς. Η σχέση κινηματογράφου-videogames έδωσε cult ταινίες όπως το Mortal Kombat, αλλά και αποτυχίες όπως το Street Fighter. Η αλληλεπίδρασή τους εξέλιξε σε μεγάλο βαθμό την ποιότητα των παραγόμενων τίτλων αλλά και τις απαιτήσεις των gamers από τις εταιρίες ανάπτυξης, δημιουργώντας παράλληλα κοινότητες φανατικών θαυμαστών gaming σειρών στα πρότυπα των κινηματογραφικών nerd franchises. Tα videogames γεννήθηκαν από την μαζική κουλτούρα και έγιναν αναπόσπαστο κομμάτι της.
Τhe Last of Us Part II: Οι αντιδράσεις.
Την άνοιξη είχε ανακοινωθεί η πολυαναμενόμενη συνέχεια του Τhe Last of Us, ενός εκπληκτικού και ευπώλητου τίτλου του 2013, που ανανέωσε το είδος των παιχνιδιών δράσης και τρόμου-επιβίωσης. Το πρώτο The Last of Us επικεντρώνεται στην ιστορία του Joel και της μικρής Ellie, την οποία διασώζει κατά την διάρκεια μιας μολυσματικής επιδημίας που μετατρέπει τους ανθρώπους σε κανίβαλους, ξεκινώντας ένα ταξίδι προς το Σολτ Λέικ Σίτι, όπου μία παραστρατιωτική ομάδα προσπαθεί να βρει τη θεραπεία για την ασθένεια στην οποία η Ellie έχει ανοσία.
Το παιχνίδι δέχθηκε διθυραμβικές κριτικές από σύσσωμο το κοινό και τους κριτικούς, υπογραμμίζοντας το βάθος της ιστορίας και της πλοκής του αλλά και το δέσιμο των χαρακτήρων του, δημιουργώντας ένα πρότυπο σχέσης πατέρα-κόρης και τονίζοντας την ανάγκη συνύπαρξης σε ένα κατεστραμμένο κόσμο. Η επιτυχία του παιχνιδιού οδήγησε στο σχεδιασμό ομώνυμης τηλεοπτικής σειράς από τους δημιουργούς του Chernobyl, ενώ ενέπνευσε και παρόμοιες κινηματογραφικές ιστορίες όπως το Maggie και το The girl with all the gifts.
H πανδημική κρίση του Covid-19 ανέβαλε την κυκλοφορία της συνέχειας του The Last of Us για τα μέσα Ιουνίου. Στο διάστημα της αναβολής διέρρευσαν πλάνα από το παιχνίδι, αποκαλύπτοντας σημαντικά σημεία της πλοκής (πρώιμος θάνατος του Joel) του παιχνιδιού, καθώς και τις queer προτιμήσεις της πρωταγωνίστριας, οδηγώντας πολλούς gamers σε ακραίες διαδικτυακές εκδηλώσεις μίσους απέναντι στο παιχνίδι, στους χαρακτήρες του, στην υποτιθέμενη πολιτική agenda που προσπαθεί να προωθήσει και στους δημιουργούς του.
Είναι γνωστή η τοξικότητα των διαδικτυακών fandom και εδώ, για άλλη μία φορά, μια τέτοια κοινότητα game–fans –που ακόμα κρατά σε μεγάλο βαθμό τα incel χαρακτηριστικά της- επιτέθηκε μαζικά σε ένα προϊόν της μαζικής κουλτούρας που δεν συνάδει με τα προκαθορισμένα standards τους.
Το παιχνίδι, που ούτως ή άλλως παρουσιαζόταν από το marketing ως μια «βίαιη, σκοτεινή και αιματοβαμμένη ιστορία εκδίκησης», δέχθηκε ένα κύμα αρνητικής βαθμολόγησης από τους χρήστες στο Metacritic, τη στιγμή μάλιστα που οι βαθμολογίες των κριτικών έφθαναν στο 95/100. Αυτή η μορφή αντίδρασης δεν είναι νέα. Παρόμοια διαδικτυακή επίθεση κακής βαθμολόγησης δέχτηκε αναδρομικά στο Rotten Tomatoes και στο IMDB η φιλμογραφία του Rian Johnson από τους fans του Star Wars μετά το The Last Jedi.
Αυτού του είδους η «τιμωρία» αποκαλύπτει τη δύναμη της διαδικτυακής κριτικής και πως αυτή προσλαμβάνεται ως τέτοια. Η κακή βαθμολόγηση σε μια διαδικτυακή πλατφόρμα αποτρέπει τους χρήστες-πελάτες να μπουν στην διαδικασία να παρακολουθήσουν την ταινία, την σειρά ή να παίξουν το παιχνίδι, δείχνοντας ότι αυτές οι πλατφόρμες και το σύστημα βαθμολόγησης του κοινού, λειτουργούν ως κανόνες ιεράρχησης του γούστου για τα προϊόντα της pop κουλτούρας. O διαδικτυακός βομβαρδισμός έγινε κυρίως από gamers που δεν είχαν παίξει καθόλου το παιχνίδι αλλά είχαν εκνευριστεί από την τροπή του τίτλου, ενώ πολλοί «σπάμαραν» ανηλεώς κάθε κοινοποίηση κριτικής του παιχνιδιού από τις gaming ιστοσελίδες.
Οι αντιδράσεις κλιμακώθηκαν και έφθασαν στο σημείο των απειλών κατά της ζωής της Laura Bailey, της ηθοποιού που δάνεισε τη φωνή της στην Abby, την έτερη πρωταγωνίστρια και playable χαρακτήρα του παιχνιδιού. Ο σκηνοθέτης του παιχνιδιού, Neil Druckmann, έτρεξε να υπερασπιστεί τη δουλειά του και την ηθοποιό του στο twitter– το νέο πεδίο μάχης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
H κριτική του παιχνιδιού.
Το The Last of Us Part II πρέπει να μπει στη συζήτηση για «το παιχνίδι της χρονιάς». Πέραν της εξαιρετικής δουλειάς που έχει γίνει στα γραφικά του παιχνιδιού και την μουσική επένδυση από τον Gustavo Santaolalla, η μηχανική του τρόπου παιχνιδιού υπηρετεί την υπόσχεση για μια αιματηρή ιστορία εκδίκησης με υποστήριξη μαχών σώμα με σώμα και εξαιρετικά βίαιη εικονογράφηση.
Το δυνατό σημείο του τίτλου είναι η ιστορία και η πλοκή του σεναρίου του, γι’ αυτήν άλλωστε τράβηξε και τα πυρά των μαινόμενων gamers. Το είδος των ταινιών εκδίκησης έχει στον πυρήνα της τη λύτρωση και την κάθαρση μέσω του ξεσπάσματος της βίας και του ταξιδιού που διανύουν οι χαρακτήρες για να την ικανοποιήσουν. Κλειδί στην πλοκή αυτών των ταινιών είναι η αιτιολόγηση της αναζήτησης της εκδίκησης, αλλιώς ξεπέφτουν σε μια εναλλαγή σκηνών gore αισθητικής χωρίς σεναριακό νόημα.
Σ’ αυτό το σημείο το παιχνίδι δείχνει την αρτιότητά του. Η σκηνοθεσία του Druckmann με τις αναδρομικές αφηγήσεις λειτουργεί διπλά: πρώτον, αναπτύσσει εκτενώς τους χαρακτήρες του παιχνιδιού εκθέτοντας τα συναισθήματα τους και τις σχέσεις που δημιουργούν μεταξύ τους και δεύτερον, επεξηγεί και αιτιολογεί ικανοποιητικά τις επιλογές των χαρακτήρων του παιχνιδιού (απαντώντας με τον καλύτερο τρόπο στις κατηγορίες των gamers για τρύπια plot twists).
H σχεδίαση των γυναικείων χαρακτήρων είναι ένα ακόμα σημείο που τράβηξε τα αρνητικά σχόλια του διαδικτυακού όχλου. Οι αναπαριστώμενες θηλυκότητες ξεφεύγουν από τις στερεοτυπικές απεικονίσεις των γυναικείων χαρακτήρων στα βιντεοπαιχνίδια με την υπερ-σεξουαλικοποίηση τους προς τέρψη του αντρών-gamers.
Από τη μια πλευρά η Ellie αναπαρίσταται ως μια λεπτεπίλεπτη κοπέλα που έχει σκληραγωγηθεί τόσα χρόνια στην επιβίωση. Είναι αδύνατη, με unisex ρούχα, χωρίς μεγάλο στήθος, ομοφυλόφιλη, με εμφανή σημάδια μετατραυματικού στρες, ενώ βρίζει πολύ και άσχημα. Από την άλλη, η ανταγωνίστρια της, Abby, απεικονίζεται πολύ γυμνασμένη με μπράτσα και μυς, χωρίς στήθος, με στρατιωτική εμφάνιση και στήσιμο και ως μέρος ενός ερωτικού τριγώνου. Αυτή η αναπαράσταση σε συνδυασμό με το ρόλο της Abby πυροδότησε σεξιστικά σχόλια (trans Abby) εναντίον του χαρακτήρα του παιχνιδιού, καθώς και φωνές από τους εχθρούς της πολιτικής ορθότητας για προώθηση ατζέντας από πλευράς των δημιουργών του παιχνιδιού εναντίον των ετεροκανονικών (cis) λευκών αντρών.
Η επιτυχία των σχεδιαστών είναι ότι η συναισθηματική διακύμανση των χαρακτήρων και τα σημάδια της βίαιης καταβύθισης στην εκδικητική μανία, χαράζουν τα πρόσωπα και τα σώματα των χαρακτήρων, τα οποία εκτίθενται με όλες τις αδυναμίες τους.
Το The Last of Us Part II είναι μια ιστορία για τη λύτρωση και την συγχώρεση, αλλά παράλληλα και μια gaming εμπειρία σε κινηματογραφικά πρότυπα για την επιβίωση και την αυτοσυντήρηση με διαρκώς παρούσα την ιδέα ότι σε ένα κατεστραμμένο κόσμο η καθημερινή μάχη δεν έχει νικητές και χαμένους αλλά μόνο τσακισμένους ανθρώπους που συνεχίζουν να αγωνίζονται.
Το παιχνίδι είναι βίαιο και σκληρό, με σκληρές και απάνθρωπες εικόνες που σε κάνουν να μουδιάζεις και να σοκαριστείς. Παράλληλα, είναι και ένα παιχνίδι που υμνεί την ανθρωπιά, σε συγκινεί και σου δίνει ελπίδα, δείχνοντας σου ότι ο άνθρωπος μπορεί να επιζεί παρόλο τον πόνο που νιώθει, μπορεί να επιβιώνει ξεπερνώντας τον πόνο.
Η τόλμη των σχεδιαστών να ασχοληθούν με αυτά τα ζητήματα και να καταπιαστούν με την έννοια της εκδίκησης με σκοπό να καταδείξουν πως αυτός ο δρόμος μπορεί να οδηγήσει τελικά στην εξιλέωση και την συμφιλίωση με τον άλλο, ευοδώθηκε από τις εξαιρετικές πωλήσεις του παιχνιδιού τις πρώτες μέρες της κυκλοφορίας του. Oι δημιουργοί πήραν αποφάσεις που δείχνουν τη πορεία που πρέπει να ακολουθήσει η βιομηχανία videogames για να πάει στο επόμενο επίπεδο και να εξελιχθεί. Παρέδωσαν ένα από τα καλύτερα παιχνίδια στο PS4, δίνοντας τον καλύτερο επίλογο σ’ αυτή τη γενιά κονσολών που μας αποχαιρετά.
Social Links: