Η επανάσταση δεν θα καλυφθεί τηλεοπτικά! Αντ’αυτού θα διαδοθεί σε όλο τον πλανήτη μέσα από τη μουσική, το πολιτικό τραγούδι και τις αντι-εμπορευματικές λογικές! Το παρόν άρθρο επιχειρεί να καταγράψει…

«The Revolution Will Not Be Televised»: ο «ήχος» της επανάστασης μέσα από πολιτικοποιημένες δισκογραφικές: Μέρος Α’

Η επανάσταση δεν θα καλυφθεί τηλεοπτικά! Αντ’αυτού θα διαδοθεί σε όλο τον πλανήτη μέσα από τη μουσική, το πολιτικό τραγούδι και τις αντι-εμπορευματικές λογικές! Το παρόν άρθρο επιχειρεί να καταγράψει μερικές από τις πιο σημαντικές δισκογραφικές (record labels) και εταιρείες διανομής (distros) ανά την υφήλιο, οι οποίες έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στη διάδοση του μηνύματος για πολιτική και πολιτισμική αλλαγή, του σοσιαλισμού, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και γενικά των κοινωνικών αγώνων. Καθότι ο όγκος αυτών των δισκογραφικών είναι τεράστιος, σε αυτό το πρώτο μέρος εξετάζονται ενδεικτικά ορισμένα labels με κύρια κριτήρια τους καλλιτέχνες – συγκροτήματα, τη σπανιότητα, το κοινωνικό μήνυμα και τον αντίκτυπο στις κατά τόπους κοινωνίες/μουσικές σκηνές αλλά και το προσωπικό γούστο.

Ευρώπη
Partito Comunista Italiano (PCI)

Το Ιταλικό Κομμουνιστικό Κόμμα διαθέτει έναν μεγάλο αριθμό κυκλοφοριών από τις δεκαετίες του ’60 και του ’70. Πέρα από την πληθώρα μουσικών δίσκων, πολλές από τις κυκλοφορίες περιέχουν ηχογραφημένους λόγους από σημαίνουσες προσωπικότητες του Ιταλικού κομμουνιστικού κινήματος όπως του ιδρυτή του PCI, Palmiro Toggliati (‘L’Iniziativa Di Salerno’ LP, 1973) αλλά και του λαϊκού τραγουδιστή Franco Trincale (‘Ballata Popolare Per Il 50mo Del P.C.I.’ 7”, 1971). Γιορτάζοντας τα 50 χρόνια από την ίδρυση του Ιταλικού Κομμουνιστικού Κόμματος (21 Ιανουρίου 1921) στο Λιβόρνο, ο Franco Trincale ηχογράφησε το συγκεκριμένο 45αρι το οποίο κυκλοφόρησε υπό την αιγίδα του PCI. Εξαιρετικές κυκλοφορίες υπήρξαν επίσης το 7” ‘Era Bello Il Mio Ragazzo / La Birindelleide’ (1972) της λαϊκής αοιδού Anna Identici και των Stormy Six (prog folk σχήμα από το Μιλάνο), αλλά και των Antonio Infantino και Enzo Del Re (‘Il Generale Westmoreland’ 7”, 1968).

Partito Socialista Italiano (PSI)

Το Ιταλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα (PSI) ιδρύθηκε στη Γένοβα το 1892 και, όπως και το ΙΚΚ, κυκλοφόρησε αρκετούς δίσκους (κατά κύριο λόγο 7”) τα οποία είχαν προπαγανδιστική σκοπιμότητα αλλά και με σκοπό την ισχυροποίηση της δημοτικότητας του κόμματος. Αρκετές από αυτές τις κυκλοφορίες υπήρξαν διαθέσιμες μέσω της κομματικής εφημερίδας και το σύνηθες format ήθελε πολιτικούς λόγους στη μία πλευρά και folk/pop/rock συγκροτήματα/καλλιτέχνες στην άλλη. Μια τέτοια κυκλοφορία υπήρξε το 7” ‘Nino Manfredi Con Gianni Bonagura / Anna Casalino – Dialogo Tra Due Elettori Al Disopra Di Ogni Sospetto / Noi Siamo’ (‘Διάλογος μεταξύ δύο ψηφοφόρων υπεράνω πάσης υποψίας’/ ‘Εμείς είμαστε’). Προσωπικά αγαπημένη κυκλοφορία του PSI είναι το split 7” των «Ιταλών Beatles» Equipe 84 και του Enrico Montesano (1975).

Oktober (Σουηδία)

Η Oktober με έδρα τη Στοκχόλμη υπήρξε από τις σημαντικότερες πολιτικές δισκογραφικές της Σκανδιναβίας μεταξύ διαφόρων άλλων όπως π.χ. οι σοσιαλιστικού και αντιπολεμικού προσανατολισμού Δανικές Forlaget Tiden (70s-80s) και Demos (ιδρύθηκε το 1969) και η Νορβηγική Plateselskapet Mai (1973 – 1983). Κατά τη δεκαετία του ’70, η Oktober κυκλοφόρησε μερικές δεκάδες δίσκους από πολιτικοποιημένους καλλιτέχνες της Σουηδίας αλλά και της Ευρώπης γενικότερα. Από τις κυκλοφορίες της Oktober ξεχωρίζουν οι folk rockers Vi Var Tolv Man I Laget ‎(‘Vi Var Tolv Man I Laget’ LP, 1972)[i], το Σουηδικό folk ορχηστρικό σύνολο των Arbetets Söner & Döttrar[ii] (‘Arbetets Söner & Döttrar’ LP, 1972) και το συγκρότημα των Höj Rösten, σαφώς επηρεασμένο από τη μουσική του Μίκη Θεοδωράκη (‘Höj Rösten’ LP, 1974). Επίσης διάφοροι Ευρωπαίοι και μη καλλιτέχνες κυκλοφόρησαν στη Σουηδία μέσω της Oktober όπως ο Ισπανός Chicho Sánchez Ferlosio (‘Spanska Motståndssånger’ LP, 1975), ο Αμερικανός Pete Seeger (‘If A Revolution Comes To My Country… = Om Revolutionen Kommer Till Mitt Land…’ LP, 1975) καθώς και ο Μίκης Θεοδωράκης (‘Nya Vägar[iii] LP, 1976). Σημαντικές επίσης είναι και οι συλλογές ‘Kämpa För Ett Socialistiskt Sverige’ (‘Αγώνας για μια σοσιαλιστική Σουηδία’, LP 1972) σε επιμέλεια του Κομμουνιστικού Κόμματος Σουηδίας και η ‘Upp Trälar (Kampsånger För Frihet Och Socialism)’ (‘Αγωνιστικά τραγούδια για την ελευθερία και τον σοσιαλισμό’, LP 1972).

Vozes Na Luta και Viva O Povo! (Πορτογαλία)

Η Πορτογαλική Vozes Na Luta (‘Φωνές στον Αγώνα’) δημιουργήθηκε από το συγκρότημα Grupo de Acção Cultural (Cultural Action Group, GAC) το 1974, αμέσως μετά την Επανάσταση των Γαρύφαλλων (Revolução dos Cravos) που έλαβε χώρα την 25η Απριλίου 1974 και οδήγησε στην ανατροπή της δικτατορίας της Estado Novo (‘Νέο Κράτος’, γνωστή επίσης και ως «Δεύτερη Πορτογαλική Δημοκρατία») και τη διάνοιξη του δρόμου προς τον εκδημοκρατισμό της χώρας. Η Vozes Na Luta κυκλοφόρησε δεκάδες 7” και μερικά LP των GAC όπως τα ‘Pois Canté!!’ LP (1976), ‘Alerta!’ 7” (1975) και ‘… Ronda De Alegria!!’ LP (1978), κυκλοφορίες οι οποίες ήταν προς άμεση υποστήριξη των αγωνιζομένων Πορτογάλων. Πέρα από την Vozes Na Luta, και ως απόρροια της επανάστασης του 1974, υπήρξε και η βραχύβια Viva O Povo! (‘Ζήτω ο Λαός’) μέσω της οποίας κυκλοφόρησε το 1976 ο δίσκος ‘Viva A Bandeira Vermelha’ (‘Ζήτω η Κόκκινη Σημαία’) από την Coro Popular “O Horizonte É Vermelho” (‘Λαϊκή Χορωδία «Ο Ορίζοντας είναι Κόκκινος»’).

Oihuka (Χώρα των Βάσκων, Ισπανία)

Η «φωνή» της Χώρας των Βάσκων, η δισκογραφική Oihuka ιδρύθηκε το 1987 στην Παμπλόνα από τον μουσικό και παραγωγό Marino Goñi. Ειδικεύεται σε κυκλοφορίες από τον ευρύτερο χώρο της Βασκικής (κατά κύριο λόγο) pop/rock, punk και ska (punk) μουσικής με πρώτους και καλύτερους φυσικά τους θρυλικούς Kortatu (σχηματίστηκαν το 1984 και υπήρξαν φανατικοί υπέρμαχοι της ανεξαρτησίας της Χώρας των Βάσκων από την Ισπανία) των οποίων οι πρώτοι δίσκοι κυκλοφόρησαν από την Βάσκικη Soñua (επίσης του Goñi). H διάλυση των Kortatu στα τέλη της δεκαετίας του ’80 οδήγησε στη δημιουργία των Negu Gorriak με μέλη από τους πρώτους (‘Negu Gorriak’ LP, 1990) και οι οποίοι υιοθέτησαν αρκετά χιπ χοπ στοιχεία στον ήχο τους, όντας επηρεασμένοι κυρίως από τους Public Enemy. Από το πλούσιο δυναμικό της Oihuka αξίζουν να αναφερθούν και οι: Los Bichos του Josetxo Ezponda (‘Color Hits’ LP, 1989), οι ιστορικοί Barricada από την Παμπλόνα με δραστηριότητα από το 1981 (‘Barrio Conflictivo’ LP, 1984) καθώς και οι συμπολίτες τους Matraka (‘Gure Salaketa’ LP, 1990), οι pop/rockers Tahúres Zurdos (‘Tahúres Zurdos’ LP, 1988) αλλά και οι Doctor Deseo από το Μπιλμπάο (‘Fugitivos del Paraiso’ LP, 1992). Να σημειωθεί ότι η Oihuka κυκλοφόρησε για το Βάσκικο κοινό και το ‘Never Mind the Ballots… Here’s the Rest of Your Life’ LP (1986) των Βρετανών αναρχοπανκ Chumbawamba αλλά και το Abracadaboum!’ (1987) των Γάλλων Bérurier Noir σε κασσέτα.

Σοβιετική Ένωση (CCCP)
Мелодия (Melodiya)

Σίγουρα μακρυά από τις λογικές των ανεξάρτητων δισκογραφικών καθότι υπήρξε μονοπώλιο στη μουσική βιομηχανία της Σοβιετικής Ένωσης όντας η (μοναδική) επίσημη – κρατική – δισκογραφική, η Melodiya ιδρύθηκε το 1964 και έχει στο ενεργητικό της πάνω από 20.000 κυκλοφορίες στα σχεδόν 30 χρόνια ύπαρξής της. Με την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης, η Melodiya έπαψε να είναι κρατική. Η πλειοψηφία των κυκλοφοριών της Melodiya σχετίζονται κυρίως με την παράδοση της Σοβιετικής  Ένωσης/Ρωσικής Αυτοκρατορίας στην κλασσική μουσική όπως π.χ. Dmitri Shostakovich, Pyotr Ilyich Tchaikovsky, Sergei Vasilyevich Rachmaninoff και Sergei Prokofiev αλλά και με συνθέσεις μη-Ρώσων της Κλασσικής περιόδου όπως οι Johann Sebastian Bach, Joseph Haydn, Giuseppe Verdi και Johannes Brahms. Πέρα από τα μεγάλα ονόματα της κλασσικής περιόδου, η Melodiya διαθέτει και έναν τεράστιο αριθμό jazz/folk/pop κυκλοφοριών (και) από τις διάφορες – τότε – Σοβιετικές Δημοκρατίες όπως ο Εσθονός τραγουδιστής Voldemar Kuslap (Laulab Voldemar Kuslap LP, 1976), ο Λιθουανός συνθέτης Viktoras Kuprevičius και ο υιός του Giedrius (Kauno Varpų Muzika LP, 1972), το κουαρτέτο των Аккорд (‘Akkord’ δηλαδή «ακόρντο») της σοπράνο Zoya Markovna Kharabadze (απόφοιτη της Μουσικής Ακαδημίας της Μόσχας) και του Γεωργιανού συζύγου της, Shota Georgievich Kharabadze (Вокальный Квартет “Аккорд[iv] LP, 1967), η περίφημη Fabulous Osipov Balalaika Orchestra (The Fabulous Osipov Balalaika Orchestra LP, 1972), το jazz/pop/beat ορχηστρικό σύνολο των Variety Orchestra Oktava από το Κάουνας της Λιθουανίας (Oktava LP, 1973), το electronic/jazz fusion συγκρότημα των Медео (Medeo) από το Καζακστάν (Medeo LP, 1985) και πολλοί άλλοι. Φυσικά δεν έλλειπαν και επανακυκλοφορίες διάφορων Δυτικών μουσικών από τη Melodiya όπως του Αμερικανού Μαρξιστή συνθέτη, κινηματογραφιστή και ηθοποιού Dean Reed (Дин Рид LP, 1972), το ‘Снова В СССР’ (‘Back to the USSR’ LP, 1988) του Paul McCartney (LP, 1988) το οποίο μάλιστα εκδόθηκε αποκλειστικά για το Σοβιετικό κοινό από την Melodiya, μέχρι και κασσέτες του «Βασιλιά» και ειδώλου της Αμερικανικής ποπ κουλτούρας, Elvis Presley (Элвис Пресли).

Παλαιστίνη

Palestine Liberation Organization (PLO) – Cultural Arts Section (Λίβανος)

Το πολιτικό τραγούδι στην ευρύτερη περιοχή της Παλαιστίνης υπήρχε ήδη από την περίοδο πριν της «Παλαιστινιακής Καταστροφής» (Al Nakba) του 1948, ημερομηνία κατά την οποία ιδρύθηκε το κράτος του Ισραήλ. Παρόλα αυτά, η καταγραφή και δημοσιοποίησή του μέσα από διάφορους τοπικούς και μη μουσικούς (Παλαιστίνιοι, Αιγύπτιοι, Λιβανέζοι και μίξη αυτών) παρατηρείται σε μεγαλύτερο βαθμό κατά τις δεκαετίες του ’60 και ’70 με την ίδρυση του Τομέα Πολιτισμού και Τεχνών της PLO (Cultural Arts Section) το 1965 ως μέρος του Υπουργείου Πληροφοριών και Πολιτισμού της Παλαιστίνης με έδρα τον Λίβανο. Για την πλειοψηφία των Παλαιστινίων μουσικών, ο Αιγύπτιος Sheikh Imam (الشيخ إمام) ενσαρκώνει την απαρχή του μοντέρνου μουσικού ακτιβισμού και του πολιτικού τραγουδιού. Επιπλέον το σχήμα AlFirqa alMarkaziyya (‘The Central Ensemble’) αποτελούσε κατά τη δεκαετία του ’70 ίσως τη σημαντικότερη μουσική έκφραση του ιδεολογικού πλαισίου της PLO αλλά και τοπικών μουσικών παραδόσεων και οι οποίοι κυκλοφόρησαν την συλλογή ‘Palestine Lives! – Songs From The Struggle Of The People Of Palestine’ από την Paredon Records[v] (LP, 1974). Ως μοναδική καταγεγραμμένη κυκλοφορία υπό την αιγίδα της PLO (CAS) υπήρξε το 7” της Παλαιστίνιας-Λιβανέζας (από την πλευρά της μητέρας της) Zeinab Shaat, The Urgent Call Of Palestine[vi] (1973) το οποίο ουσιαστικά αποτελεί μελοποίηση ποιημάτων διαφόρων διάσημων ποιητών όπως του Mahmoud Darwish, Fawaz Turki και Lalita Panjabi και την ηχογράφηση του οποίου επιμελήθηκε ο ζωγράφος Ismail Shammout. 

Καραϊβική, Κεντρική και Λατινική Αμερική
Pentagrama (Μεξικό)

Η Pentagrama υπήρξε μικρή ανεξάρτητη δισκογραφική εταιρεία με έδρα την Πόλη του Μεξικού (DF) όπου και δραστηριοποιήθηκε κατά κύριο λόγο στη δεκαετία του ’80. Ενώ δεν επιδεικνύει κάποια ξεκάθαρη πολιτική χροιά, εντούτοις κυκλοφόρησε έναν σημαντικό αριθμό δίσκων από πολιτικοποιημένους καλλιτέχνες και συγκροτήματα, όπως για πάραδειγμα οι Μεξικανοί Grupo Isla των οποίων το στυλ χαρακτηρίζεται “jazz afroantillano” (Αντίλλες) καθώς και οι πολύ σημαντικοί μουσικοί για την πολιτική ιστορία της Νικαράγουα, Carlos και  Luis Enrique Mejía Godoy. Τα δύο αδέρφια κυκλοφόρησαν το 1985 από την Pentagrama το διπλό LP ‘Canto Epico Al FSLN’ για τη στήριξη του αγώνα των Sandinistas (FSLN: Frente Sandinista de Liberación Nacional) οι οποίοι, αφού ανέτρεψαν το 1979 το καθεστώς – μαριονέτα των ΗΠΑ υπό την ηγεσία του Anastasio “Tachito” Somoza Debayle, προχώρησαν σε ριζοσπαστική αναδιαμόρφωση του πολιτικού σκηνικού της χώρας και κυβέρνησαν μέχρι το 1990 (βλ. φώτο στην Ocarina). Επίσης ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι κυκλοφορίες της Pentagram που προωθούσαν την επονομαζόμενη μουσική ‘Son’[vii] όπως οι Μεξικανοί Grupo Zazhil (ή απλώς Zazhil) με την υπέροχη κυκλοφορία τους ‘Híbridos I’ (LP, 1988) οι οποίοι μάλιστα σε πολλές περιπτώσεις τραγουδούσαν σε προϊσπανικές διαλέκτους του πολιτισμού των Μάγιανς. Τέλος, η δισκογραφική κυκλοφόρησε και τον δίσκο ‘Talking with the taxman about poetry’ (1986) του προσωπικά πολύ αγαπητού Βρετανού μουσικού και ακτιβιστή Billy Bragg (‘Hablando De Poesia Con El Recaudador De Impuestos’).

Peña De Los Parra (Χιλή)


Η δισκογραφική Peña de Los Parra (‘ο πόνος των Parra’) υπήρξε ενεργή από το 1968 εως και το 1973 όταν και επιβλήθηκε η χούντα του Augusto Pinochet (1972). Προωθούσε κατά κύριο λόγο Χιλιανούς καλλιτέχνες, όπως ο Tito Fernández και ο Angel Parra (αξίζει να ακούσετε την κυκλοφορία ‘Arte de pájaros’ του 1966 σε στίχους του Pablo Neruda). Ιδρυτές της δισκογραφικής υπήρξαν τα αδέρφια Isabel και Angel Parra[viii], παιδιά της Violeta del Carmen Parra Sandoval † η οποία υπήρξε από τις σπουδαιότερες καλλιτεχνικές φυσιογνωμίες της Χιλής στον τομέα του folk τραγουδιού. Το όνομα της δισκογραφικής ουσιαστικά αποτελεί συνέχεια της καλλιτεχνικής κοινότητας ‘Peña’, η οποία ήταν αφιερωμένη στις τέχνες και τον πολιτικό ακτιβισμό. Το τραγούδι της Violeta Parra ‘Gracias a la vida’ (‘ευχαριστώ τη ζωή’) υπήρξε μάλλον το πιο γνωστό τραγούδι της, το οποίο διασκεύασε και η Joan Baez. Η Violeta αυτοκτόνησε τον Φεβρουάριο του 1967 καθότι δεν μπόρεσε να ξεπεράσει τον χωρισμό της με τον Ελβετό ανθρωπολόγο Gilbert Favre.

Ocarina (Νικαράγουα)

Η Ocarina δημιουργήθηκε ως θυγατρική της ENIGRAC[ix] στα τέλη της δεκαετίας του ’70 όταν και επικράτησε η επανάσταση των Sandinistas. Με έμφαση σε κυκλοφορίες latin jazz και nueva canción από διάφορες χώρες του Λατινικού κόσμου (όπως αυτή του Κουβανού Carlos Puebla που εξυμνεί την ελεύθερη Νικαράγουα), η Ocarina προωθούσε και τοπικούς, παραδοσιακούς ήχους. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι κυκλοφορίες των Νικαραγουανών Torrente (‘Equalizando’, 1986) καθώς και οι (θρυλικοί πλέον) Grupo Gamma με τον δίσκο ‘Bluefields Express’ (1985, εδώ σε εκτέλεση των Dimensión Costeña τους οποίους δημιούργησε ο Anthony Matthews, τραγουδιστής των Grupo Gamma).

Disco Libre (Πουέρτο Ρίκο)

Disco Libre (Πουέρτο Ρίκο)

Η Disco Libre, με έδρα την πρωτεύουσα San Juan, υπήρξε η κατ’εξοχήν δισκογραφική του Σοσιαλιστικού Κόμματος του Πουέρτο Ρίκο με αρκετές κυκλοφορίες στο ενεργητικό της, κυρίως από το χώρο της latin, cumbia και nueva trova[x] μουσικής όπως το ‘Como El Filo Del Machete[xi] (LP, 1978) του Andrés Jiménez. Η Disco Libre κυκλοφόρησε επίσης και πολλές από τις ομιλίες του Πορτορικανού πολιτικού και υπέρμαχου της πλήρους ανεξαρτησίας του νησιωτικού έθνους, Pedro Albizu Campos (‘Habla Albizu Campos’, 1970) ο οποίος ήταν γνωστός και ως “Don Pedro” αλλά και «ο τελευταίος απελευθερωτής της Αμερικής». Η Disco Libre κυκλοφόρησε στις αρχές της δεκαετίας του ‘70 και μερικές δουλειές του Roy Brown Ramirez ο οποίος, αν και γεννημένος στη Φλόριδα, δεν έπαψε να μιλάει μέσω των τραγουδιών του για την απελευθέρωση του Πορτορικανικού λαού (‘Yo Protesto’, 1970).

Areito (Κούβα)

Πολύ σημαντική Κουβανική δισκογραφική, θυγατρική της EGREM[xii], η οποία δημιουργήθηκε στην μετα-επαναστατική περίοδο (1959- ) και κυκλοφόρησε σημαντικό αριθμό Latin, samba, Afro-Cuban και nueva trova δίσκων. Φυσικά δεν έλλειπε και το πολιτικό στοιχείο, φυσικό επακόλουθο της επανάστασης του Φιντέλ Κάστρο. Καθότι πολύ μεγάλος ο αριθμός των κυκλοφοριών υπό την αιγίδα της Areito, αξίζει ενδεικτικά  να αναφερθούν οι:

– Silvio Rodríguez, ηγετική μορφή της Κουβανικής nueva trova (‘Mujeres’, 1978; ‘Dias y Flores’, 1975).

– Ο εξίσου σημαντικός εκπρόσωπος της nueva trova Pablo Milanés ο οποίος τραγούδησε και για τον Χιλιανό σοσιαλιστή Salvador Aliente (‘Pablo Milanés’, LP 1976).

– O Fernando Alvarez, του οποίου η bolero/son μουσική υπήρξε ιδιαίτερα δημοφιλής κατά τις δεκαετιες του ’50 και του ’60 (‘Nueva Vida’, LP 1977).

– Η τραγουδίστρια και συνθέτρια Miriam Ramos (‘Miriam Ramos’ με τους Algo Nuevo, LP 1977).

Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Profane Existence

Από τις λίγες εντόνως πολιτικοποιημένες DIY δισκογραφικές και distros στις ΗΠΑ, η Profane Existence (P.E.) δημιουργήθηκε το 1989 στη Minneapolis από τον Dan Siskind (μέλος των Destroy! και Disrespect) και ειδικευόταν σε anarcho-punk και crust κυκλοφορίες. Το 1998 η P.E. χρεοκόπησε – παρόλο που η εταιρεία διανομής της (Blackened Distribution) συνέχισε να δραστηριοποιείται – αλλά ξαναστήθηκε το 2000. Από το 2011 και μετέπειτα η δισκογραφική εδράζει στη Δυτική Βιρτζίνια μετά την αποχώρηση του Siskind. To 1992 η P.E. κυκλοφόρησε τη συλλογή ‘In The Spirit Of Total Resistance’ προς υποστήριξη της αυτόχθονης φυλής των Mohawks και των αγώνων τους για τη γη τους στην περιοχή Kanesatake στο νοτιοδυτικό Quebec του Καναδά. Στη συλλογή συμμετέχουν μεταξύ άλλων οι anarcho-punk Los Crudos (Σικάγο), οι latinο punks Huasipungo (Νέα Υόρκη) και οι noise/power-violence Man Is the Bastard (Claremont, CA). Μερικές ακόμα κυκλοφορίες της P.E. που αξίζουν προσοχής είναι οι AusRotten (‘…And Now Back To Our Programming’, P.E. reissue LP 2017), οι θρύλοι της Νεοϋρκέζικης crust/punk σκηνής Nausea (‘Extinction’ LP, 1990), οι Άγγλοι Doom (‘Police Bastard’ EP, 1990), καθώς και οι Resist (‘Ignorance is Bliss’ LP, 1994) και Detestation (‘Detestation’ LP, 1998) αμφότεροι από το Portland.

Dischord Records

Οι φίλοι/-ες του hardcore punk σίγουρα γνωρίζουν καλά τι εστί Dischord Records! Ιδρύθηκε το 1980 στην Washington DC από τους Ian McKaye και Jeff Nelson (αμφότεροι μέλη των Teen Idles τότε και μετέπειτα στους Minor Threat) με σκοπό την κυκλοφορία του πρώτου EP των Teen IdlesMinor Disturbance’ (1980). Έκτοτε και μαζί με άλλα labels όπως η SST και η Touch and Go, συνέδεσαν το όνομά τους με τον Αμερικάνικο underground – DIY hardcore punk, emo, indie και post-hardcore ήχο. Από τις απαρχές της ακόμα, βασική αρχή της Dischord ήταν η συμπόρευση με την do-it-yourself λογική, μακρυά από συμφέροντα και μεγάλες εταιρείες διανομής, δίνοντας έτσι πάτημα σε δεκάδες τοπικές και μη μπάντες (η Dischord προωθούσε ιδιαίτερα τη σκηνή της Washington DC) να κυκλοφορήσουν τις δουλειές τους με πολύ χαμηλό κόστος. To 1981 η δισκογραφική κυκλοφορεί το εμβληματικό EP ‘No Policy’ των S.O.A (State of Alert) με τους οποίους έκανε το ντεμπούτο του ο Henry Rollins (Black Flag, Rollins Band) και ένα χρόνο αργότερα κυκλοφορεί το πρώτο split LP μεταξύ των Faith και των Void (‘The Faith/Void’ LP, 1982). Μερικές ακόμα ενδεικτικές μπάντες της Dischord είναι: οι indie rockers Autoclave (‘Go Far’ 7”, 1991) και Jawbox (‘Tools & Chrome’ 7”, 1990), οι Marginal Man (‘Identity’ LP, 1984), οι Rites of Spring (‘End on End’ LP, 1985) οι οποίοι μάλιστα θεωρούνται και ως οι «ιδρυτές» του πρώτου κύματος του emo, αλλά και οι Dag Nasty με την υπέρτατη δισκάρα ‘Can I Say’ (LP, 1986), όλοι από την Washington DC. Τέλος, αξίζει να αναφερθεί και η πολύ σημαντική συλλογή ‘Flex Your Head’ (LP, 1982).

ESP – Disk

Η ESP – Disk ιδρύθηκε το 1963 στη Νέα Υόρκη από τον δικηγόρο Bernand Stollman και αποτελεί μία από τις πρωτοποριακές δισκογραφικές στον avant-garde, free jazz και experimental ήχο της μητρόπολης. Το 1976 η δράση της ESP τερματίστηκε λόγω έλλειψης χρηματοδότησης αλλά οι κυκλοφορίες της συνέχισαν να είναι διαθέσιμες μέσω διαφόρων συμφωνιών με εταιρείες διανομής σε Ευρώπη και Ιαπωνία. Το 1992 η ESP προσχώρησε στη Γερμανική ZYX Music και η οποία επανακυκλοφόρησε σε CD πάνω από 100 κυκλοφορίες της ESP. To 2005 η δισκογραφική επανασυστήθηκε με έναν ικανό αριθμό επανακυκλοφοριών καθώς και αδημοσίευτου – μέχρι τότε – υλικού αλλά και νέες κυκλοφορίες. Στον τομέα της jazz/free jazz σίγουρα πρέπει να αναφερθούν οι κυκλοφορίες του Marzette Watts (‘Marzette and Company’ LP, 1968), του πατέρα της free jazz Ornette Coleman (‘Town Hall 1962’ LP, 1965), του Albert Ayler (‘Prophecy’ LP, 1975), του Pharaoh Sanders (‘Pharaoh’ LP, 1965) και φυσικά της μεγαλύτερης avant-garde μορφής της πόλης Sun Ra (‘The Heliocentric Worlds Of Sun Ra, Vol. I’ LP, 1965). Πέρα από τις τζαζ κυκλοφορίες, αξίζουν την προσοχή μας οι Νεοϋρκέζοι proto-punk/garage psych The Fugs (‘The Fugs’ LP, 1966), η Καναδή ποιήτρια και avant-garde καλλιτέχνης Erica (‘You Used To Think’ LP, 1968), οι art-rockers Octopus (‘Octopus’ LP, 1969) αλλά και ο cult hero και ψυχοπαθής Charles Manson (‘LIE: The Love And Terror Cult’ LP, 1974). Επίσης εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει και η spoken-word κυκλοφορία του συγγραφέα και ψυχολόγου Dr. Timothy Leary (‘Turn On, Tune In, Drop Out’ LP, 1966) καθώς και η συλλογή για λογαριασμό της εφημερίδας East Village ‘The East Village Other’ (LP, 1966).

Περισσότερες χώρες, μουσικά είδη και δισκογραφικές στο επόμενο μέρος.
Σημ.
Η πλειοψηφία των πληροφοριών σε αυτό το άρθρο αντλήθηκαν από το ‘An Encyclopedia of Political Record Labels’ του Josh MacPhee (2017), το discogs καθώς και από προσωπικό αρχείο. Για τα Ιταλικά labels και το κομμάτι της Παλαιστίνης, υλικό αντλήθηκε επίσης και από τα :
Παναγόπουλος Αργύρης, ‘100 Χρόνια PCI: Συζητώντας για την ιστορία του Ιταλικού Κομμουνιστικού Κόμματος’, Η Αυγή 29.5.2021
David A. McDonald, My Voice is My Weapon: Music, Nationalism, and the Poetics of Palestinian Resistance, Duke University Press, 2013
Cheryl A. Rubenberg, ‘The Civilian Infrastructure of the Palestine Liberation Organisation: An Analysis of the PLO in Lebanon Until June 1982’, Journal of Palestinian Studies, 12 (3), pp. 54-78

Θερμές ευχαριστίες οφείλω στη Λέφι για το εξαιρετικό αυτό έντυπο που μου δώρισε.

[i] ‘We Were Twelve Men in the Team’, δίσκος ο οποίος κυκλοφόρησε προς υποστήριξη των απεργών ξυλουργών στην Torrivaara, το Skröven και το Jockfall το 1972.

[ii] ‘Γιοί και Κόρες της Εργασίας’

[iii] ‘Νέοι Δρόμοι’. Ο Μίκης Θεοδωράκης είχε τεράστια απήχηση στο Σουηδικό κοινό. Ακόμα και στις μέρες μας, διάφορες χορωδίες από τη Σουηδία τον ερμηνεύουν και τον μνημονεύουν.

[iv] «Φωνητικό Κουαρτέτο ‘Ακόρντ’»

[v Εξίσου σημαντικό, πολιτικό label (1970-1984) αφοσιεωμένο στις αρχές του διεθνισμού και Μαρξισμού με κυκλοφορίες από καλλιτέχνες και συγκροτήματα από την Αργεντινή και τη Χιλή μέχρι την Ανγκόλα και την Κίνα.

[vi] Το συγκεκριμένο τραγούδι είναι μελοποίηση του ποιήματος της Ινδής Lalita Panjabi η οποία κατοικούσε εκείνη την περίοδο στο Κάϊρο και δώθηκε από την ίδια, ως δώρο, στην αδερφή της Zeinab Shaath. Η Zeinab μελοποίησε το ποίημα το οποίο και έπαιξε ζωντανά σε ένα ραδιοφωνικό σταθμό του Καΐρου. Σε ηλικία 22 ετών, η Zeinab μετακόμισε στις ΗΠΑ όπου και ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές σπουδές της στην φαρμακολογία.

[vii] Η Son είναι κατηγορία μουσικής και χωρού που εμφανίστηκε στην ανατολική Κούβα κατά τα τέλη του 19ου αιώνα και συνδύαζε Ισπανικά και Αφρικανικά μουσικά και χορευτικά στοιχεία. Στο Μεξικανικό context η son (Son Mexicano) είναι ουσιαστικά η μουσική – προπομπός της πασίγνωστης πλέον μουσικής των mariachi. (πηγή: https://www.discogs.com/style/son)

[viii] Το λογότυπο αλλά και το εξώφυλλο της συγκεκριμένης κυκλοφορίας (“La Peña De Los Parra, Isabel Y Ángel”, 1971) είναι εμπνευσμένο από το σύμβολο του ‘Festival de la Canción Protesta’ που πραγματοποιήθηκε στην Κούβα τον Αύγουστο του 1967.

[ix] Empresa Nicaragüense de Grabaciones Artisticas y Culturales (Εταιρεία Καλλιτεχνικών και Πολιτισμικών Ηχογραφήσεων της Νικαράγουα). Δημιουργήθηκε από τον Luis Enrique Mejía Godoy το 1979 (βλ. και Pentagrama) στην πρωτεύουσα Μανάγουα μέσω κρατικής ενίσχυσης.

[x] Η nueva trova πρόκειται ουσιαστικά για την αναβίωση της folk Κουβανικής μουσικής κατά τη δεκαετία του ’60.

[xi] «Όπως η κόψη της machete»

[xii] Empresa De Grabaciones Y Ediciones Musicales (Εταιρεία Μουσικών Ηχογραφήσεων και Εκδόσεων) με έδρα την Havana.