Ξυπνάω το πρωί και ακούω τη συνέντευξη του Αλέξη Τσίπρα στο Bloomberg, στην οποία δηλώνει ότι η Ελλάδα θα αποτελέσει την παγκόσμια οικονομική έκπληξη του 2016, μέσω της πολυπόθητης ανάπτυξης που θα έρθει σύντομα. Παράλληλα, στην ίδια συνέντευξη ανακοινώνει την επιτυχημένη πώληση του ΟΛΠ η οποία θα αποτελεί το πρώτο μόλις βήμα για μια σειρά από εξίσου επιτυχημένες ιδιωτικοποιήσεις, ενώ μόλις λίγες ημέρες πριν είχα πληροφορηθεί για την εκδήλωση – εορτασμό για τον ένα χρόνο Αριστερά, στην οποία θα γίνει και η αποτίμηση της περιόδου, σίγουρα με θετικό πρόσημο. Όλο αυτό αποτελεί μια τεράστια αντίφαση, από το «πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης», φτάσαμε στην επιτυχία των ιδιωτικοποιήσεων και σε ένα νέο «success story» των αριθμών. Έγιναν τόσα πολλά και πέρασε μόλις ένας χρόνος.
Είναι αρκετά δύσκολο το έργο της αποτίμησης της περιόδου, ιδιαίτερα όταν κάτι εξετάζεται στη συγχρονία του, εκεί που η απόσταση είναι αδύνατη και όλα παραμένουν τρομακτικά ανοικτά και ρευστά. Εάν υπάρχει μια βεβαιότητα όμως, για τη χρονιά που πέρασε, αυτή είναι ότι πρόκειται για την πυκνότερη χρονιά, ίσως και ολόκληρης της μεταπολίτευσης. Προσπαθώ να την περιοδολογήσω, αλλά ακόμη και αυτό φαντάζει αρκετά δύσκολο, ίσως σχηματικά να μπορούσα χωρίσω τη χρονιά σε δύο χρονιές -εξάλλου μιλήσαμε για πυκνό χρόνο- , τη χρονιά που ξεκίνησε στις 25 Γενάρη με τη νίκη στις εκλογές και έληξε τη βραδιά της νίκης του ΟΧΙ στο δημοψήφισμα, και αυτή που ξεκίνησε από τότε και συνεχίζεται έως και σήμερα.
Αριστερό όνειρο; Ρομαντική περίοδος; Αφελείς μήνες; Πολλά μπορούν να ειπωθούν ώστε να περιγράψουν εκείνο το πρώτο διάστημα, πάντα όμως υπό το πρίσμα της ασφάλειας που μας προσφέρει η βίαια λήξη της περιόδου. Όλη η περίοδος, ήταν ένα ταξίδι, ένα ταξίδι που περιείχε απογοητεύσεις, ανατάσεις, την ελπίδα ότι οι δύσκολες ημέρες ανήκουν πια οριστικά στο παρελθόν, με το λιγότερα δύσκολο αύριο να αχνοφαίνεται, αλλά και την δικαίωση. Την δικαίωση αγώνων χρόνων ή και δεκαετιών που λάμβανε σάρκα και οστά.
Έγιναν πολλά εκείνη την πρώτη περίοδο άλλα με θετικό και άλλα με αρνητικό πρόσημο. Μεταξύ άλλων, η συγκυβέρνηση με τους ΑΝΕΛ που γρήγορα περιόρισε τις προσδοκίες, η άθλια παρέλαση της 25ης Μαρτίου, η περιφορά των λειψάνων και άλλα πολλά, Από την άλλη όμως έχουμε την επαναλειτουργία της ΕΡΤ σε μια εντελώς διαφορετική βάση, την επαναπρόσληψη των απολυμένων καθαριστριών, μια διαφορετική προσέγγιση του προσφυγικού, το προοδευτικό νομοσχέδιο για την παροχή ιθαγένειας, την διεθνοποίηση του Ελληνικού ζητήματος, το οποίο έπαψε να θεωρείται πια ως «εξαίρεση», και σημαντικότερο από όλα, την τομή του δημοψηφίσματος, του οποίου η κληρονομιά παραμένει ακόμα ιδιαίτερα βαριά, παρά τη συνέχεια που ακολούθησε.
Η ήττα που επισφραγίστηκε με τη βαρύτατη συμφωνία και οι εκλογές που ακολούθησαν συνιστούν τη μετάβαση στην επόμενη περίοδο, η οποία αν και παραμένει ακόμα ανοικτή, στην πραγματικότητα έχει ήδη καταφέρει να αφήσει το στίγμα της, το οποίο κατά βάση, έως τώρα είναι αρνητικό. Μοιραία προσπαθώντας να κάνω τον απολογισμό της δεύτερης περιόδου, ανατρέχω στα επικαιρικά άρθρα που κατά καιρούς έχω γράψει στο Σκρα – Punk, και βλέπω μια γενεαλογία προσδοκιών μικρότερων και μεγαλύτερων, πάντα όμως στο πλαίσιο της λιτότητας όπως αυτή είχε υπαγορευθεί από τη λήξη της πρώτης περιόδου, η οποία τελικά βλέποντας την εκ των υστέρων, δεν ικανοποιήθηκε ποτέ.
Συνοπτικά, θα μπορούσα να χαρακτηρίσω την δεύτερη περίοδο ως αυτή της διάψευσης των προσδοκιών. Σε αυτή χάθηκαν πολλές ευκαιρίες που θα μπορούσαν να αφήσουν ένα διαφοροποιητικό – προοδευτικό στίγμα. Αναφέρομαι στην αποτυχία της λήψης μέτρων που να κινούνται στο ριζικό αναπροσδιορισμό της σχέσης κράτους και εκκλησίας, στην υπαναχώρηση στο ζήτημα του ΦΠΑ στην ιδιωτική εκπαίδευση, αλλά και στον ευτελισμό του «ηθικού πλεονεκτήματος» της Αριστεράς, μέσω ατυχών δηλώσεων τύπου Σχινά και Πατσιόρλα, που προσπαθούν να δικαιολογήσουν τα αδικαιολόγητα. Η λίστα θα μπορούσε να είναι ακόμη μεγαλύτερη, αλλά στην πραγματικότητα είναι αρκετά περιεκτική ώστε να καταδείξει μια κρίση ταυτότητας που υπερβαίνει κατά πολύ το αν το Αριστερά πρέπει να γράφεται με ή χωρίς εισαγωγικά. Με την θέσπιση κοινωνικών μεταρρυθμίσεων όπως το σύμφωνο συμβίωσης ή ο διάλογος για την παιδεία, να μην είναι ικανά να φωτίσουν ένα κατά βάση σκοτεινό και ομιχλώδες τοπίο.
Αυτό που παρουσιάζεται εύλογα όμως, ως κατακλείδα ενός απολογισμού, είναι το τι μπορεί ρεαλιστικά να γίνει αύριο, το οποίο μάλλον έρχεται σε αντιδιαστολή με το τι θέλουμε να γίνει αύριο. Όσο βλέπουμε τα περιθώρια για την έκφραση μιας εναλλακτικής πολιτικής να στενεύουν, κάτι που μπορεί να συμβαίνει για πολλούς λόγους με σημαντικότερο κατ’ εμέ την αδυναμία οριοθέτησης του ΤΙΝΑ και των κόκκινων γραμμών από τον κόσμο που στήριξε και για δεύτερη φορά το εγχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ, σε συνδυασμό με την απουσία κάθε είδους ειλικρινούς αυτοκριτικής, δημιουργείται μια εικόνα μοιρολατρικής αποδοχής και κατά συνέπεια διάλυσης όλων αυτών των λόγων που για δύο εκλογικές αναμετρήσεις κατέστησαν αναγκαίο, όχι μόνο το ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και την εναλλακτική πρόταση της ευρύτερης Αριστεράς. Ένα χρόνο μετά λοιπόν, η ελπίδα ίσως πια χάθηκε.
Social Links: