Ο Παύλος Φύσσας και η μοναδικότητα της μνήμης του

Σήμερα συμπληρώνεται ένας χρόνος από την ημέρα που η Χρυσή Αυγή δολοφόνησε τον Παύλο Φύσσα. Τι έχει αλλάξει από τότε; Καταδικάστηκε η Χρυσή Αυγή, όπως προέβλεπαν αρκετοί δημοσιολογούντες, στην αφάνεια; Εξαρθρώθηκε; Έδωσαν οι συλλήψεις της 28ης Σεπτεμβρίου 2013 το χτύπημα που θα αποτελούσε την αρχή του τέλους της νεοναζιστικής συμμορίας; Και, ακόμη σημαντικότερο ίσως, πώς αντέδρασε το αντιφασιστικό κίνημα και τα πολιτικά κόμματα; Αποτέλεσε, εν τέλει, η δολοφονία Φύσσα ένα ορόσημο για την Ελλάδα της κρίσης ή την πήρε το ποτάμι (pun intended) της συνήθειας στην φρίκη και στην ολοένα μεγεθυνόμενη αδικία;

Αυτό το κείμενο δεν το γράφουμε για να απαντήσουμε σε όλα αυτά. Το γράφουμε γιατί μέσα στον ωκεανό του Ίντερνετ, της pop culture και των συνεχώς αναδυόμενων νέων συμβόλων ορισμένα πράγματα πρέπει ακόμη να ξεχωρίζουν. Στον περίπλοκο κόσμο που ζούμε, όλα τα θέματα ανακατεύονται στην σφαίρα της –ηλεκτρονικής κυρίως– δημοσιότητας με συχνό αποτέλεσμα έναν αδιαμόρφωτο πολτό, αλλά και μια νέα λογική αυτού που ονομάζουμε «επικαιρότητα». Αν και δεν είμαστε της λογικής ότι τα θέματα της επικαιρότητας ταξινομούνται ανάλογα με την σημασία τους σε «πολιτική» και «pop culture» –αφού όλα μαζί συγκροτούν τον τρόπο με τον οποίο σκεφτόμαστε την επικαιρότητα–, υπάρχουν ορισμένες περιπτώσεις όπου τα δεδομένα είναι αλλιώς.

Οφείλουμε να σταθούμε στην περίπτωση Φύσσα, οφείλουμε να εξετάσουμε εάν έχει γίνει ο ίδιος σύμβολο αντίστοιχο του Λαμπράκη ή του Καλτεζά, και οφείλουμε τελικά να πιέσουμε αυτό το σύμβολο προς την επιφάνεια. Να μην γίνει ο Φύσσας ένα σύμβολο ανάμεσα στα άλλα∙ να ξεχωρίσει γι’ αυτό που είναι: ένα αποτέλεσμα της εποχής βίαιων ανακατατάξεων που περνάμε, χωρίς μοιρολατρικές επικλήσεις των νόμων της Ιστορίας και της κοινωνικής εξέλιξης. Υπάρχουν δράστες του εγκλήματος: ένα ολόκληρο πολιτικό μόρφωμα που έλαβε μισό εκατομμύριο ψήφους.

Να μην χαθεί ο Φύσσας μέσα στις συζητήσεις για τα Μνημόνια, για τον ΕΝΦΙΑ και την προεδρολογία. Πρέπει να διαφυλαχθεί η μοναδικότητα της περίπτωσης ως ένα καθαρό έγκλημα που διέπραξε ένα ξεκάθαρα νεοναζιστικό πολιτικό κόμμα εναντίον όχι του «Λαού», αλλά εναντίον ενός αντιφασίστα καλλιτέχνη. Να απομονωθούν όλες οι κατάπτυστες αναφορές που θέλουν την δολοφονία να οφείλεται σε οπαδικές συμπλοκές. Να αναδειχθεί ο Φύσσας ως σύμβολο μιας εποχής αλλά και να κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν ώστε μια περιφρούρηση της μνήμης του να μην εμποδίσει την κοινωνία να τον θυμάται.