Το Game of Thrones είναι χωρίς αμφιβολία η επιδραστικότερη σειρά της δεκαετίας. Λίγο πριν το τέλος της, λοιπόν, δεν μπορούμε να μην πούμε δυο λόγια παραπάνω γι’ αυτήν. Από σήμερα θα διαβάζετε τα σύντομα και, όπως πάντα, εντελώς διαφορετικά από εκείνα των υπόλοιπων περιοδικών, σχόλιά μας για το καθένα από τα τελευταία επεισόδια. Και υποσχόμαστε, βέβαια, ότι θα επιστρέψουμε μετά το τέλος της σειράς με μεγαλύτερες και πιο εις βάθος αναλύσεις αυτού του πραγματικά τεράστιας σημασίας ποπ φαινομένου. Ξεκινάμε σήμερα, με τον απόηχο της μάχης του Winterfell και με την αιματηρή είσοδο στην τελευταία πράξη του Γουεστεριανού δράματος.
Χρήστος Τριανταφύλλου– Από τον Night King στη Cersei, ένα τσιγάρο δρόμος
Τι κάνεις όταν έχεις μόλις τελειώσει την αιώνια μάχη με το προσωποποιημένο Κακό –εκτός από το να γιορτάζεις; Μα φυσικά, επιστρέφεις στα καθημερινά σου προβλήματα, όπως το να εξοντώσεις τους θνητούς σου αντιπάλους στο κυνήγι για τον θρόνο.
Ο G. R. R. Martin έχει στήσει ένα εκπληκτικό high fantasy σύμπαν (εν ολίγοις έναν διαφορετικό κόσμο με δικούς του κανόνες, και όχι μια άλλη εκδοχή του δικού μας), όπου το μαγικό και το υπερφυσικό στοιχείο λειτουργούν σαν μια επώδυνη οδός για την επίτευξη περαιτέρω αποτελεσμάτων, με τις ανάλογες θυσίες.
Το επεισόδιο που σχολιάζουμε μου άρεσε πολύ, παρά τα επιμέρους παράπονα. Θα μου άρεσε, όμως, ακόμη περισσότερο αν δεν είχαμε ξεμπερδέψει τόσο εύκολα με το μεγάλο αρχέγονο Κακό που χτίζεται επί 7,5 σεζόν, για να φέρουμε ξανά στο προσκήνιο βιαστικά τις πολύ ενδιαφέρουσες κατά τ’ άλλα ίντριγκες.
Το μεγάλο πρόβλημα με την εξέλιξη και τον ρυθμό της σειράς είναι ακριβώς αυτό: σε ένα σύμπαν όπου η μαγεία είναι μια επώδυνη και σκοτεινή πρακτική και όπου οι θεοί είναι είτε σιωπηλοί είτε εκδικητικοί και αχόρταγοι, άρα υπήρχαν άπειρες δυνατότητες χειρισμού τέτοιων θεμάτων με δραματική ένταση, οι White Walkers τελικά λειτούργησαν ως άλλο ένα απλό αφηγηματικό κόλπο για να μπουν όλα τα πιόνια στη θέση που βόλευε.
Σε μια εποχή όπου η ποπ απεικόνιση του υπερφυσικού είναι τρομερά κυρίαρχη, έστω και με ατελείς όρους –βλέπε πχ τις ταινίες της Μάρβελ ή το Stranger Things–, είναι κρίμα η πιο δημοφιλής και επιδραστική σειρά να αξιοποιεί αυτό το στοιχείο μόνο ως συμπλήρωμα και βολικό σεναριακό εργαλείο. Αν μη τι άλλο, το σύμπαν που έχει πλάσει ο Μάρτιν έχει μια σπάνια ισορροπία ανάμεσα στον ρεαλισμό και το υπερφυσικό.
Με άλλα λόγια, είναι πραγματικά κρίμα να μην βλέπουμε περισσότερες σκηνές όπως αυτή στην αρχή του επεισοδίου, όπου οι ήρωες συζητούν για την ξαφνική σιωπή του Lord of Light. Άλλωστε, the night is dark and full of terrors.
Τι; ο Βασιλιάς της Νύχτας είναι πάνω σ’ έναν νεκροζώντανο δράκο που ξερνάει παγωμένη φωτιά; Γρήγορα, μαχαιρώστε τον για να πάμε να δούμε πώς θα εξελιχθεί το δράμα των ιδιοκτησιακών τίτλων του Γουέστερος.
Νίκος Σταματίνης– Από τον μεσαιωνικό Jon Snow στον μοντέρνο Lord Varys
Όλο το Game of Thrones είναι περισσότερο βασισμένο στη μυθοπλασία που είναι για τον Μεσαίωνα και όχι τόσο στη μεσαιωνική μυθοπλασία. Αυτός ο φτιαγμένος-σαν-να-ήταν -Μεσαίωνας κόσμος είναι φτιαγμένος, λοιπόν, από σύγχρονους ανθρώπους και απευθύνεται σαφώς σε σύγχρονους ανθρώπους. Με την έννοια αυτή, ο συνδυασμός μεσαιωνικών καρικατούρων και μοντέρνων ηρώων είναι λίγο πολύ αναπόφευκτη προς όφελος των μοντέρνων ηρώων (Jamie, Lord Varys, Αrya) που τους θεωρούμε πιο καλογραμμένους ακριβώς γιατί βλέπουμε στοιχεία του εαυτού μας σε αυτούς.
Στο τελευταίο επεισόδιο, που ομολογώ ότι το βρήκα ένα από τα χειρότερα όλη της σεζόν, υπήρχε μια πολύ όμορφη στιγμή: ο διάλογος του Tyrion με τον Varys. Σε ένα κομμάτι του διαλόγου αυτού και, σύμφωνα με τις νέες συνθήκες που έχει μπροστά του ο Varys, επιλέγει για ακόμα μια φορά να υπηρετήσει έναν διαφορετικό βασιλιά. Για το καλό των πολλών. Κάτι που έγινε ούτως ή άλλως αντικείμενο σχολιασμού από τον ίδιο τον Tyrion. Η ευλυγισία του Varys που στην αρχή παρουσιαζόταν ως η ευλυγισία ενός προδότη που κοιτάει το προσωπικό του όφελος γίνεται σιγά-σιγά με αποκορύφωμα το τελευταίο επεισόδιο θετικά αξιολογημένο από τον αφηγητή.
Την ίδια στιγμή, από την αρχή του show (με εξαίρεση ίσως τη φάση με τον Rob) το απόλυτο καλό, ο βασικός πρωταγωνιστής και το κεντρικό angle της αφήγησης παρουσιάζεται μέσα από τον πιο μεσαιωνικό από όλους τους χαρακτήρες, τον Jon Snow. Toν πιστό, τίμιο, καθόλου μα καθόλου εγωιστή Jon Snow. Έτσι, έχουμε δύο ήρωες, προφανώς με διαφορετική σημασία ο καθένας. Ο ένας, ο μεσαιωνικά δοσμένος, ήταν αυτός που συγκέντρωσε όλες τις δυνάμεις του προκειμένου να νικήσει το απόλυτο κακό. Ο άλλος κρυβόταν με τα γυναικόπαιδα κατά τη διάρκεια της μάχης του Winterfell. Βγήκε όμως μπροστά τώρα που η μάχη άρχισε να αφορά και πάλι τους ανθρώπους. Βγήκε μπροστά για να δώσει τη δική του πολύ μοντέρνα εκδοχή του καλού.
Γιώργος Κόσσυφας– Περιμένοντας τους βαρβάρους: Spoilers of War
Σε μια σειρά που ήδη τέσσερις σεζόν τώρα μοιάζει με οπτική αναπαράσταση ενός σεναρίου παρά με μια ενιαία αφήγηση, τα spoiler όχι απλώς έχουν αναχθεί σε φετίχ, αλλά αποτελούν τον μοναδικό μηχανισμό προώθησης της πλοκής. Κοινό και παραγωγοί το ξέρουν αυτό. Παρ’ όλα αυτά, κόσμος που βρίζει τους σεναριογράφους (για το προβλέψιμο και by the books σενάριο) και τους spoilerάδες τόσα χρόνια, συνεχίζει να βλέπει βαρετά, προβλέψιμα και εν γένει κακά σενάρια, γιατί δεν σταματάει να βλέπει τη σειρά, άμα περνάει τόσο χάλια; Το FOMO είναι τόσο ισχυρό; Fear of missing out- what? Αφού 12 ώρες μετά μπορείς να μάθεις τι έγινε στο επεισόδιο! Μπορείς να διαβάσεις recaps, reviews, funny recaps (πεθαίνω για τα ChrysWatchesGot) χωρίς να σου πάρει ούτε το ένα τρίτο του χρόνου που θα σου έπαιρνε να δεις το επεισόδιο και πάλι φουλ ενημερωμένος θα είσαι.
Υπάρχει η διαρκής προσμονή ότι κάτι θα γίνει/αλλάξει. Χθες βράδυ άλλαξα άρδην άποψη: Το επενδυθέν συναισθηματικό κεφάλαιο σε αυτούς τους χαρακτήρες δεν μας αφήνει να τους αφήσουμε. Εγώ ήμουν λυπημένος γιατί η Ντενέρις, ο χαρακτήρας που από τη πρώτη φορά που εμφανίστηκε στην οθόνη ήθελε ένα πράγμα μόνο, να γίνει βασίλισσα, πλησιάζει τόσο κοντά, μόνο και μόνο για να γίνουν τα όνειρά της κομμάτια. Η τεράστια επίδραση του GoT στη ποπ κουλτούρα υπερκερνά τα πάντα, σαν τη Μεγάλη Νύχτα που θα έπαιρνε αμπάριζα το Westeros. Μακάρι το φινάλε της σειράς να μην παίξει το ρόλο της Άρια και αναιρέσει όλα όσα έχουν χτιστεί σχεδόν 10 χρόνια τώρα.
Θέμης Πανταζάκος–Από τη Νύχτα των Κρυστάλλων στον Σουλεϊμάν τον Μεγαλοπρεπή
Το πρώτο στοιχείο που μαθεύτηκε μαζικά για το Game of Thrones ήταν η πραγματική θνητότητα των χαρακτήρων του. Το δεύτερο ήταν ότι επρόκειτο για ένα πολύπλοκο fantasy, το οποίο πήγαινε τα όρια του είδους πέρα από το δίπολο καλοί-κακοί. Αυτή η μαγιά αφενός αιχμαλώτιζε το συναίσθημα των θεατών, αφετέρου διευκόλυνε την ταύτιση με τους χαρακτήρες. Η αίσθηση ότι υπήρχε διαρκώς ένα διακύβευμα, ότι πολλοί χαρακτήρες περίσσευαν από την ιστορία, δεν ήταν απλά ένα τρικ εντυπωσιασμού: μας επέτρεπε να συναισθανθούμε την αγωνία αυτού που βρίσκεται απέναντι από ένα σπαθί, που είναι αιχμάλωτος, πολιορκημένος. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι μία από τις πιο δυνατές σκηνές ολόκληρης της σειράς είναι το ξεμάτιασμα του Oberyn Martell από το Βουνό, και ο επακόλουθος θρήνος της Elia Sand που μας έσκισε την καρδιά. Έτσι, η σειρά λειτούργησε για κάποιες σεζόν ως καμβάς για την εξερεύνηση κοινών ανθρώπινων παθών υπό μια διαφορετική, χοντρικά μεσαιωνική, πολιτιστική περιβολή.
Για ‘μενα, όλα αυτά τελείωσαν με την πολλαπλή αθανασία του Jon Snow, του οποίου το άστρο ως αναπόφευκτου λυτρωτή των Εφτά Βασιλείων άρχισε να ανατέλλει ήδη από τις αρχές της έκτης σαιζόν – όχι τυχαία το σημείο ακριβώς όπου η σειρά σταματά βαθμιαία να βασίζεται στα βιβλία του G. R. R. Martin. Προς μεγάλη μου ευχαρίστηση, είδα στο προτελευταίο επεισόδιο να επανέρχονται πολλά από τα παραπάνω στοιχεία: η πολιορκία του Winterfell έμοιαζε αληθινή, ο τρόμος των πολιορκημένων όχι φτηνός, και προσωπικά πίστεψα για αρκετή ώρα ότι η αναπόδραστη μοίρα του θανάτου είχε έρθει για να βρει κυριολεκτικά όποιον μπορεί να συμπαθούσε κανείς μέχρι εδώ.
Για ακριβώς αυτόν τον λόγο η άνευρη, feelgood ανατροπή των πάντων στο τελευταίο λεπτό από την Arya Stark με ξενέρωσε πλήρως, και δεν μου έκανε εντύπωση η επαναφορά της σειράς σε ρυθμούς μικιμάους σε αυτό το επεισόδιο. Με τη διασφάλιση της κυριαρχίας επί του θανάτου έμειναν να τακτοποιηθούν μόνο τα διαδικαστικά: έρωτες και δράματα που έπρεπε να κλείσουν έκαναν παρέλαση συνοπτικά, χωρίς ιδιαίτερη εξήγηση αλλά και συναισθηματική επίδραση πάνω μας, και περίπου αδιάφορες στρατηγικές κινήσεις μπήκαν σε εφαρμογή αφού το προηγούμενο επεισόδιο μας είχε διαβεβαιώσει για την κατάληξη και του Τελευταίου Πολέμου.
Ένα ενδιαφέρον ζήτημα μένει ανοιχτό: το δικαίωμα στον θρόνο είναι πλέον κάτι τελείως έωλο, το οποίο θα μπορούσε να εξυπηρετήσει ως πεδίο ανταγωνισμών και εξερεύνησης ανθρώπινων εγώ, χωρίς συγκεκριμένο καλό και κακό. Πολύ φοβάμαι όμως ότι και αυτή η γραμμή πλοκής έχει προσανατολιστεί προς μια απλοϊκή επίλυση που να μην πολύ-μπερδεύει το κοινό, με την μετατροπή της Khaalesi πρώτα σε άπονο κτήνος, και μετά σε supervillain.
Social Links: