«Penny Dreadful» (2014)

 

 

Τα Penny Dreadfuls ήταν φθηνές λογοτεχνικές εκδόσεις, προσανατολισμένες για ευρεία κατανάλωση, η δημοτικότητα των οποίων άνθισε στα μέσα του 19ου αιώνα στη Βρετανία. Πρόδρομοι των pulpπεριοδικών του 20ού αιώνα, πήραν το όνομά τους από την τιμή πώλησης (1 πέννα). Οι ιστορίες που περιείχαν, εφάπτονταν των mystery/horror/criminal genres ως επί τω πλείστον, ενώ κάποιες από αυτές ήταν ανατυπώσεις κλασσικών δειγμάτων του γοτθικού λογοτεχνικού κινήματος. Από τα πλέον γνωστά Penny Dreadfuls είναι το Varney the Vampire, το The Mysteries of London, και το The String of Pearls(πρώτη εμφάνιση του Sweeney Todd), τα οποία δημοσιεύονταν σε συνέχειες. Αυτά από την Wikipedia.

Η φετινή τηλεοπτική σειρά Penny Dreadful –του John Logan– πήρε το όνομά της λοιπόν από αυτά τα λαϊκά αναγνώσματα. Ο Logan μάς είναι γνωστός μεταξύ άλλων για το σενάριο του Aviator, καθώς και του Sweeney Todd του Burton. Το cast της σειράς αποτελείται από κατά γενική ομολογία τρανταχτά ονόματα, τα οποία όμως, πέρα από την Eva Green (την οποία μόνο εξ ακοής ήξερα) και τον Timothy Dalton(τον θυμάμαι ως 007 και ως Rassilon στο επικό «The End of Time» διπλό επεισόδιο του Doctor Who), δε γνώριζα. Ψέματα, παίζει και η Billie Piper, γνωστή μου πάλι από το Doctor. Η πρώτη σεζόν αποτελούταν από 8 επεισόδια, ενώ η δεύτερη έχει ήδη «κλείσει» για του χρόνου.

 

 

 

Η σειρά τοποθετείται στο βικτωριανό Λονδίνο του 1891, γνώριμο και αναμενόμενο setting. Ο Τζακ ο Ρίππερ έχει κάνει το veni–vidi–vici, και έχει χαθεί μέσα στην καταχνιά της πόλης, που βρίσκεται στο απόγειό της, όπως και η ίδια η Αυτοκρατορία-όπου-ο-ήλιος-ποτέ-δε-δύει. Το κερί της εποχής των εξερευνήσεων μπορεί να αργοπεθαίνει, αλλά διατηρεί κάποιες σπίθες ακόμη μέσα του. Σε αυτό το πολυχρησιμοποιημένο τοπίο εγκαθιδρύεται η πλοκή της σειράς. Μια σειρά βίαιων δολοφονιών ανασύρουν μνήμες του 1888 στο ευρύ κοινό, ένας Αμερικανός πιστολέρο συμπαρασύρεται σε μια νυχτερινή εξόρμηση από μια χαρισματική κοπέλα, καθώς ένας πατέρας ψάχνει για την κόρη του μέσα σε βαμπιρικές φωλιές. Κάπως έτσι ξετυλίγεται το πιλοτικό επεισόδιο, στο οποίο γνωρίζουμε τους περισσότερους πρωταγωνιστές, οι οποίοι γίνονται recruit σιγά-σιγά από τον Sir Malcolm Murray. Μια αντιστοιχία με τη μάζωξη του party στο πρώτο session ενός RPG campaign είναι προφανής.

Εδώ όμως δεν έχουμε να κάνουμε με απλούς κατοίκους του 19ου αιώνα. Όπως μας αποκαλύπτεται σταδιακά, όλα τα μέλη της ομάδας, έχουν, όχι μόνο στιβαρές και συνάμα τραγικές ιστορίες στην πλάτη τους, αλλά αρκετοί εξ αυτών είναι διάσημα άτομα από τη λογοτεχνία της εποχής: (Ακολουθούν minor spoilers) Δόκτωρ Φρανκενστάιν, Ντόριαν Γκρέυ, Βαν Χέλσινγκ, ενώ οι παραλληλισμοί των Mina καιVanessa, με τις Mina και Lucy του αριστουργήματος του Bram Stoker μόνο τυχαίοι δεν είναι. Ακόμη και η διήγηση μέσω ανάγνωσης επιστολής που συμβαίνει στο (καταπληκτικό) 5ο επεισόδιο, κλείνει ματιές στη δομή του Dracula. Τέλος, υπάρχει και μια αναφορά στα αυθεντικά Penny Dreadfuls, με το πέρασμα του έντυπου The Mysteries of London από τις οθόνες μας.

 

 

Η αισθητική της σειράς είναι όσο θεσπέσια θα περιμέναμε από μια παραγωγή αυτής της κλάσης. Δε μας παρουσιάζει κάτι που δεν έχουμε ξαναδεί (στο From Hell για παράδειγμα), αλλά καταγράφει άψογα την εικόνα (που προφανώς δε γνωρίζουμε από πρώτο χέρι, αλλά έχουμε σχηματίσει μέσω του μέσου όρου των ποικίλων απεικονίσεων στις τέχνες που έχουμε καταναλώσει) του Λονδίνου του τέλους του 19ου αιώνα. Gaslight και πλακόστρωτη βρώμα, επαύλεις και άμαξες, τυπικά χαμαιτυπεία και επιβλητικά θέατρα. Το πεμπτουσιακό Λονδίνο της λογοτεχνίας. Το μόνο που δε μου έκατσε καλά είναι ο τρόπος απεικόνισης των βαμπίρ, για τον οποίο επιλέχθηκε η οδός της τερατώδους αισθητικής, παρά το αρχέτυπο του ανθρωπόμορφου, τραγικού τέρατος (ας μην ξεχνάμε πως το Varney the Vampire ήταν από τα πρώτα αναγνώσματα που εισήγαγαν αυτήν την εικόνα).

Όσον αφορά τους διαλόγους και το περιεχόμενό τους, ο Logan ακολουθεί το μοτίβο που αναδείχθηκε μέσω του True Detective, δηλαδή «βαθύ» κείμενο, με υπαρξιακές/φιλοσοφικές αναζητήσεις, το οποίο προσφέρει γενναίο γεύμα για σκέψη. Μια ήπια wanna–be εκδοχή της φόρμας των κειμένων του Παζολίνι των Teorema και Edipo Re, τηρουμένων των αναλογιών. Σε αυτόν τον τομέα θωρηκτά είναι οι Φρανκενστάιν και Ντόριαν Γκρέυ, χωρίς οι υπόλοιποι βασικοί χαρακτήρες να υπολείπονται κατά πολύ. Παραθέτω ενδεικτικά μια απάντηση του Βίκτορ στον Sir Malcolm:

Victor Frankenstein: «I would never chart a river or scale a peak to take its measure or plant a flag, there’s no point. It’s solipsistic, self-aggrandizement. So, too, those scientists who study the planets seeking astronomical enlightenment for its own sake; the botanists studying the variegation of an Amazonian fern; the zoologists caught up in the endless fascination of an adder’s coils; and, for what? Knowledge for its self alone? The elation of discovery? Plant your flag on the truth. There is only one worthy goal for scientific explanation: piercing the issue that separates life from death. Everything else, from the deep bottom of the sea to the peak of the highest mountain on the farthest planet, is insignificant. Life and death, Sir Malcolm, the flicker that separates one from the other, fast as a bat’s wing, more beautiful than any sonnet…that is my river, that is my mountain. There I will plant my flag».

 

 

 

Η πλοκή είναι αξιοπρεπής, χωρίς όμως να διεκδικεί δάφνες πρωτοτυπίας ή μεγαλείου. Περιλαμβάνει αρκετά sub–plots, τα οποία μέσα σε 8 επεισόδια, δε μπορούν να αναπτυχθούν και να συν-πλεχτούν πλήρως. Ήταν σίγουρα απαραίτητα για να δώσουν βάθος στα ακατέργαστα νταμάρια των χαρακτήρων, αλλά μέχρι στιγμής μοιάζουν με χαλαρά συνδεόμενη συλλογή διηγημάτων. Το βασικό story, παρά το πάτημα (ή ίσως λόγω αυτού) που κάνει στα πάθη και τις αδυναμίες των πλέον βασικών μονάδων (Sir Malcolm και Vanessa), θυμίζει πάρα πολύ τυπικό γοτθικό μυθιστόρημα. Ξεκοκαλισμένο από τις προσωπικές αποχρώσεις, θα μπορούσε κάλλιστα να είναι b–movie σενάριο. «Αρχαίοι Αιγύπτιοι θεοί, και βαμπίρ, και το τέλος του κόσμου»; Pass.

A Gloomy Troupe (μια ματιά στους πρωταγωνιστές):

Έχουμε τον σαφέστατα ιδιοτελή και αυτόφωτο εξερευνητή παλαιάς κοπής Sir Malcolm Murray (Timothy Dalton), που δε διστάζει να πατήσει επί φιλικών πτωμάτων για να πετύχει τους στόχους του, και να αφήσει ένα αθάνατο όνομα στην ιστορία.

Η Vanessa Ives (την οποία υποδύεται η θεσπέσια Eva Green) είναι μια σχεδόν υπερβολικά (για τα δεδομένα της εποχής) ανεξάρτητη γυναίκα, η οποία στιγματίζεται από τις λάθος επιλογές του παρελθόντος, και αναζητά μια άκρως δυσεύρετη άφεση και λύτρωση, με το φάντασμα της πολυπόθητης λήθης να ίπταται ευοίωνο.

Ο Ethan Chandler, ο εξ ΗΠΑ πιστολέρο, είναι προσωπική αδυναμία. Αφελής εκ πρώτης όψεως, φυγάς για άγνωστους μέχρι στιγμής λόγους από την πατρίδα του, επανέρχεται στη μισθοφορική καριέρα από ανάγκη. Το ανθρώπινο αντίβαρο του Sir Malcolm, προσπαθεί να γίνει σε στιγμές ο ηθικός μπούσουλας του «αρχηγού».

Victor Frankenstein, ένας νέος γιατρός, με μάτια δυσανάλογα ηλικιωμένα, κατατρεγμένος από την ύβρη του πρόσφατου παρελθόντος. Κάποτε ιδεαλιστής, πλέον χειρότερος κι από το τέρας του, ο Victorείναι ο τραγικότερος του θιάσου.

Τέλος ο άχρονος Dorian Gray, ένας ηδονιστής αισθησιολάγνος ολκής, με σαφώς διαφορετικό mindset από την υπόλοιπη ομάδα (μέλος της οποίας δεν είναι τυπικά), μια επική σκιαγράφηση του «αθάνατου» μέσω του κοντράστ των λέξεων και πράξεών του. Προφανώς λυσσάω να ρίξω μια ευθεία ματιά στο πορτρέτο του.