Το όνομα του Robert Howard σίγουρα δεν είναι άγνωστο σε όσους έχουν έστω και ελάχιστη σχέση με το φανταστικό, ενώ ακόμη και οι τελείως ανέγγιχτοι από το είδος θα έχουν ακούσει για έναν από τους διασημότερους χαρακτήρες/δημιουργήματά του – τον Κόναν τον Κιμμέριο. Η αλήθεια είναι πως ο βάρβαρος είναι το πρώτο πράγμα που έρχεται στο μυαλό των περισσοτέρων όταν ακούμε το όνομα Howard, με τους ήρωες Kull και Solomon Kane να ακολουθούν. Αυτό που δεν ξέρει μεγάλο τμήμα του αναγνωστικού κοινού, είναι πως ο Howard ασχολήθηκε και με τη λογοτεχνία τρόμου, έχοντας στη βιβλιογραφία του δεκάδες διηγήματα που άπτονται της κατηγορίας. Το γεγονός δεν είναι τυχαίο, αν αναλογιστεί κανείς την πλούσια αλληλογραφία του με τους Lovecraft και Ashton Smith, αλλά και τη λατρεία που έτρεφε προς τους μεγάλους του μεταίχμιου 19ου/20ου αιώνα (Poe, Blackwood, Machen – οι 2 τελευταίοι μάλιστα, παρόλο που του έριχναν 30-40 χρόνια, κατάφεραν να ζήσουν περισσότερο από το μαθητή τους, ο οποίος αυτοκτόνησε στα 30 του).
Οι ιστορίες τρόμου του Howard ποικίλουν σε θέματα και στήσιμο. Εδώ μπορούμε να βρούμε από κοσμικό τρόμο (κατά τα Λαβκραφτικά πρότυπα) και προϊστορικό σκοτεινό φολκλόρ (σαφώς επηρεασμένο από το Μάχεν), μέχρι ξερό sword&sorcery horror και μεσοποτάμιο ηρωικό διήγημα. Η διαφορά του με τους προαναφερθέντες έγκειται στο πιο περιπετειώδες μοτίβο της πλοκής και περιγραφής, και κυρίως στον τρόπο αντίδρασης των χαρακτήρων απέναντι στο υπερφυσικό: Οι (περισσότεροι) ήρωες του Howard αντιδρούν, αντεπιτίθενται, και έχουν μια σαφώς πιο ελπιδοφόρα στάση σε σχέση με τη (σχεδόν) μοιρολατρία των ανυπεράσπιστων ανθρωπακίων του Lovecraft – είναι ήρωες, με τον χαρακτηρισμό αυτό να τους διαχωρίζει σαφώς από το μέσο άνθρωπο.
Αυτά πολύ επιφανειακά για το γενικότερο horror έργο του Howard, και περνάω άμεσα σε παρουσιάσεις επιλεγμένων διηγημάτων:
The Black Stone: “Unaussprechliche Kulte” ή “Nameless Cults”: Στους Λαβκραφτικούς ανάμεσά μας ο τίτλος ξυπνά ευχάριστα ζοφερές μνήμες. Το φανταστικό αυτό βιβλίο, λιγότερο γνωστό από το Νεκρονόμικον, έχει δώσει το παρόν πολλάκις στα διηγήματα του Cthulhu Mythos, και είναι δημιούργημα του Howard. Πρώτοεμφανίζεται σε 2 έργα του, το “Children of the Night”, και το πολύ “The Black Stone”, του 1931 αμφότερα.
Το “Black Stone” κοιτάει στα ίσα τα αριστουργήματα του Lovecraft. Όπως πολλά από αυτά, κατά το ήμισυ προωθείται μέσω παρελθοντικών αναφορών και ιστορικών γεγονότων. Χτίζεται έτσι ένα πολύ πλούσιο και απειλητικά αληθοφανές υπόβαθρο, πάνω στο οποίο είναι πλέον παιχνιδάκι για το Howard να τοποθετήσει τις κύριες παροντικές σκηνές της ιστορίας του. Η βασικότερη εκ των οποίων είναι μια αναμενόμενη τελετή/όργιο, κάπου στα δάση της ορεινής Ουγγαρίας, στην περιγραφή της οποίας όμως ξεχωρίζει ο Howard λόγω της αισθησιακής οπτικής του – είναι σαφώς λιγότερο κουμπωμένος από τον Lovecraft. Η ίδια η εν λόγω σκηνή θα μπορούσε εικονογραφημένη να κοσμεί κάποιο εξώφυλλο pulp περιοδικού της εποχής.
Υπεράνθρωπος υποβόσκων τρόμος εδώ, μονόλιθοι, η μυρωδιά ενός απώτατου παρελθόντος. Η υπόνοια της μετάβασης στη λογική της πατριαρχείας(ο Howard είναι το αντίθετο του Robert Graves κατά μια έννοια). Φεγγαροφώτιστα ερείπια. What nameless shapes may even now lurk in the dark places of the world?
The Spirit of Tom Molyneaux: Εδώ έχουμε ένα σχετικά ανορθόδοξο διήγημα, το οποίο πολύ οριακά μπορεί να χαρακτηριστεί ως τρόμου: Ένας μαύρος πυγμάχος (Ace), πρωταθλητής στην κατηγορία του, έρχεται αντιμέτωπος με έναν άλλο έγχρωμο(Mankiller Gomez), σε έναν αγώνα σχεδόν μέχρι θανάτου. Περιγραφικό όχημα για τον αναγνώστη είναι ο ατζέντης του πρώτου. Από αυτόν μαθαίνουμε και για το θρησκευτικό θαυμασμό που τρέφει ο Ace για τον Tom Molyneaux, έναν (επίσης μαύρο – τονίζω το χρώμα των πρωταγωνιστών γιατί είναι γνωστός ο ρατσισμός του συγγραφέα, και το εν λόγω διήγημα εκ πρώτης άποψης αποτελεί έκπληξη) πυγμάχο του προηγούμενου αιώνα. Το κυρίως μέρος του κειμένου είναι φυσικά ο πυγμαχικός αγώνας.
Τι είναι τόσο ξεχωριστό εδώ; Η κινηματογραφική αφήγηση του Howard που κρατάει το ενδιαφέρον και την αγωνία ακέραια μέχρι τέλους. Η πολιτισμική, στην ουσία της, μάχη των 2 αντιπάλων, ο πολιτισμός (του Howard, της Δύσης ουσιαστικά) απέναντι στον λυσσαλέο πρωτόγονο. Κι όμως: εν τέλει το ένστικτο και ο κόσμος των πνευμάτων είναι αυτά που θα βοηθήσουν τον καθώς πρέπει Ace να νικήσει. Ένα διήγημα με τεράστια ψυχή, που συγκινεί.
The Haunter of the Ring: Ένα σχετικά ευθύ διήγημα, που περιστρέφεται γύρω από ένα καταραμένο δώρο. Η τραγική φιγούρα που άθελα προκαλεί κακό σε κάποιο αγαπημένο πρόσωπο είναι βαρύ αρχέτυπο, από το μύθο της Μήδειας και των κορών του Πελία ακόμη. Άλλα 2 λογοτεχνικά αρχέτυπα είναι οι (ας πούμε) πρωταγωνιστές μας: ο αφηγητής που παίρνει το ρόλο κάμερας και στο χτίσιμο του οποίου δε στέκεται ο συγγραφέας ιδιαίτερα, και ο ταλαιπωρημένος σοφός, η απαραίτητη γεννήτρια του ιστορικού υπόβαθρου, αλλά και της λύσης του «γρίφου», ανήκων στη γενική κατηγορία των Val Helsings, με ότι νεμεσικά μπαγκάζια φέρει μαζί της αυτή.
Από εκεί και πέρα η ιστορία μπορεί να μην είναι κάτι το συγκλονιστικό, αλλά ο Howard μαγεύει με τον τρόπο γραφής, ιδιαίτερα στην πανίσχυρη περιγραφή της τελευταίας καθαρτικής σκηνής. Φυσικά το απαραίτητο occult lore έρχεται διαμέσου του αρχετύπου του σοφού, και είναι ανατριχιαστικά απολαυστικότατο. Όχι το πιο μεγαλεπήβολο διήγημα, αλλά σίγουρα από τα πιο μεστά και ευχάριστα.
Social Links: