H ημέρα που πέθαναν τα ’90s

Είναι συχνό φαινόμενο να αποδίδεται το τέλος ή η αρχή μιας συγκεκριμένης περιόδου σε ένα και μόνο γεγονός, το οποίο άλλοτε συμπίπτει με κάποια στρογγυλή ημερομηνία και άλλοτε είναι έρμαιο στην ενδεχομενικότητα των καταστάσεων της ζωής. Άλλοτε μιλάμε για το Συμβάν, όπως η 11/9 μας πέρασε στην επικράτεια μιας αόριστα παρατεταμένης έκτακτης κατάστασης και μας οδήγησε σε έναν μόνιμο και σκιώδη παγκόσμιο πόλεμο εναντίον αφηρημένων ιδεών όπως η τρομοκρατία, και άλλοτε για μια αλληλουχία γεγονότων ή Συμβάντων που το καθένα ξεχωριστά ή όλα μαζί θεωρούνται οι σηματοδότες μιας νέας αρχής. Για παράδειγμα, η ανακάλυψη της Αμερικής το 1492 και η Μεταρρύθμιση του Λούθηρου το 1517, καθώς και διάφορα άλλα γεγονότα ενδιάμεσα και πέρα από αυτά που σημαίνουν το τέλος του ύστερου μεσαίωνα και την αρχή της πρώιμης νεοτερικότητας.

Στην κοινωνία του θεάματος που είναι εξ ορισμού πιο εφήμερη, συχνά μετράμε σε δεκαετίες, καθώς οι γενιές διαδέχονται η μια την άλλη πολύ πιο γρήγορα πλέον, όσο γοργά τρέχουν και οι τεχνολογικές εξελίξεις. Η δεκαετία του ’60 όπως τη θέλανε οι χίπιδες τελείωσε στο Άλταμοντ το ’69 με τη δολοφονία του Meredit Hunter κατά τη διάρκεια συναυλίας των Rolling Stones και η δεκαετία του ’80 και ο Ψυχρός Πόλεμος που έσερνε, με την πτώση του Τείχους του Βερολίνου το ’89, αμφότερα καταγεγραμμένα γεγονότα με ήχο και εικόνα. Η δεκαετία του ’90, για όλους εμάς που τη ζήσαμε, είτε ως millenials είτε ως xenials, όχι πολιτικά ή από άποψη αισθητικής, αλλά καθαρά βιωματικά, τελείωσε σχεδόν 20 χρόνια αργότερα με τον θάνατο δύο ανθρώπων, ενός τραγουδιστή κι ενός ηθοποιού, με τη διαφορά ότι η κάμερα δεν ήταν εκεί στην κοινή τελευταία τους μέρα, ήταν όμως επάνω τους για το μεγαλύτερο μέρος της ζωής τους.

Ο Keith Flynt ήταν το πιο αναγνωρίσιμο μέλος των Prodigy, ενός συγκροτήματος που ταυτίστηκε με το ευρωπαϊκό rave στα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του ’90, μιας ηλεκτρονικής πανκ παρέας που σόκαρε με το attitude και τη μόδα της, ειδικά από το Firestarter κι έπειτα, και καθόρισε κατά πολύ το στυλ μιας ολόκληρης γενιάς. Στα καθ’ ημάς: το περιοδικό Lemon, οι μπλούζες Frond, ο ραδιοφωνικός σταθμός Life Fm, η συναυλία του συγκροτήματος στο Θέατρο Βράχων το 1995 με τους μεταλάδες να τη διακόπτουν πετώντας πέτρες, «μητέρα ρέιβερ» στα τηλεοπτικά παράθυρα του Ευαγγελάτου, όλες πολύτιμες αναμνήσεις και λόγος νοσταλγίας για κάποιους από μας, ακατανόητες εξωτερικεύσεις μιας γενιάς πολύ διαφορετικής από τη δική τους για κάποιους από τους γονείς μας. Και πάντα εκεί μπροστάρης, ο Keith, άλλοτε ξανθός μακρυμάλλης, άλλοτε με κόκκινο φράχτη, είδωλο για κάγκουρες, αλάνια και μουσικόφιλους συνάμα, χαρακτηριστική φιγούρα μιας εποχής και για ένα ισχυρό παρακλάδι της υποκουλτούρας της.

Ο Luke Perry ήταν Αμερικανός ηθοποιός, πασίγνωστος για τον ρόλο του ως ο ατίθασος νέος Dylan McΚey στη σειρά Beverly Hills 90210. Σύγχρονος James Dean στη χώρα του, σημάδεψε κι αυτός με τον τρόπο του τη συμπεριφορά των νέων στις αρχές της δεκαετίας του ’90, όσο κι αν δεν θέλουμε να το παραδεχτούμε, υποβαθμίζοντας τον σε ένα τηλεοπτικό κακομαθημένο αμερικανάκι. Έπαιζε τον αντιήρωα που είχε λεφτά, γυναίκες και πολυτάραχη ζωή, ενώ παρέμενε ευγενής και συμπαθής, σε μια σειρά που αμφιβάλλω αν υπάρχει άνθρωπος ηλικίας μεταξύ 30 και 40 σήμερα που δεν την έχει παρακολουθήσει.

Ένας ρόλος κι ένας πραγματικός άνθρωπος που όμως υποδυόταν κι αυτός έναν ρόλο στη σκηνή, ένας Αμερικανός ηθοποιός κι ένας Άγγλος μουσικός, ένας πρόωρα χαμένος από φυσικά αίτια κι ένας αυτόχειρας, δύο περιπτώσεις τόσο διαφορετικές κι όμως τόσο χαρακτηριστικές για τις ετερόκλητες προσλαμβάνουσες των νεανικών μας χρόνων. Δύο πρόσωπα τόσο ταυτισμένα με την ενηλικίωσή μας ή μάλλον με τον ασταμάτητο παλιμπαιδισμό μας, ώστε ο θάνατός τους την ίδια μέρα είμαι σίγουρος πως για πολλούς σήμανε το τέλος μιας ήδη χαμένης, αλλά όχι λησμονημένης αθωότητας. Για τη γενιά μας, αυτή που μεγάλωσε μπροστά στις τηλεοράσεις στα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του ’90, όταν και τα ερεθίσματα της ποπ κουλτούρας δεν είχαν ξεπεράσει σε όγκο και ταχύτητα μετάδοσης το όριο του μη διαχειρίσιμου, ο Keith και ο Dylan, είτε ως παραδείγματα προς μίμηση είτε προς αποφυγή, ήταν σίγουρα διαμορφωτικοί παράγοντες της αισθητικής και της συμπεριφοράς εφήβων που είχαν κάποια τάση, χαλιναγωγημένης ή μη επαναστατικότητας. Ακόμα κι αν θεωρούσατε το Beverly Hills χαζοχαρούμενη αμερικανιά και τους Prodigy όχι και τόσο κουλ για τα γούστα σας, δεν γίνεται να μην νιώσατε τα χρόνια να σας βαραίνουν λίγο περισσότερο στις 4 Μαρτίου, την ημέρα που πέθαναν τα ’90s … σχεδόν, γιατί ευτυχώς ο Michael Jordan είναι ακόμα ακμαίος.