Το Naked είναι μια αστική υπαρξιακή ιστορία στη μετα-θατσερική Βρετανία στα τέλη του 20ου αιώνα. Οι χαρακτήρες είναι περιθωριοποιημένοι με αφύσικη συμπεριφορά. Μετατρέπονται σε τελετουργικά, ακρωτηριασμένα, απογυμνωμένα, κοκαλωμένα, προσομοιωμένα, αυτοματοποιημένα και μηχανικά σώματα σε αλλόκοτες στάσεις και με ασυνήθιστες κινήσεις, τα οποία μπορούν να προσληφθούν ως οι παρατηρητές της έννοιας του τυχαίου χώρου του Deleuze.
Σύμφωνα με τον Deleuze, «ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος σηματοδοτεί τη στιγμή όπου οι εικόνες – κίνηση δίνουν: τη θέση τους στις χρονοεικόνες, καθώς η μεταπολεμική Ευρώπη βλέπει τις κατεστραμμένες πόλεις, με τις οποίες δύσκολα μπορούν να συνδιαλλαγούν, να εξαπλώνονται. Οι τόποι αυτοί ονομάζονται τυχαίοι χώροι, τόποι δηλαδή που είναι έρημοι αλλά κατοικημένοι, εγκαταλειμμένες αποθήκες, χέρσα γη, πόλεις υπό κατεδάφιση και υπό ανοικοδόμηση»
Οι παρατηρήσεις του Deleuze, που έγιναν με βάση τον ιταλικό νεορεαλισμό, μπορούν να επεκταθούν και στη μετα-θατσερική Βρετανία του Naked, όπου οι σχισμές της νεοφιλελεύθερης διακυβέρνησής της επικαλύφτηκαν με το όραμα της «Cool Britannia» της διακυβέρνησης Blair . Ο αστικός χώρος στην ταινία καταστρέφεται, ερειπώνεται, στερείται μετρήσιμων συνδετικών κρίκων, βρίσκεται σε συνεχή πάλη ωστόσο εξακολουθεί να κατοικείται . Το μετα-βιομηχανικό Λονδίνο φέρει τα σημάδια μιας καταστροφής, η οποία ακόμα και αν έληξε, φανερώνει τις αποκαλυψιακές διαστάσεις τις οποίες εγγράφει πάνω του ο λόγος περί τέλος του ανθρώπινου είδους του Johhny.
Εδώ, ο τυχαίος χώρος συναντάται με το «μη-τόπο». Ο ανθρωπολόγος Marc Augé υποστήριζε ότι, αν ένας τόπος μπορεί να οριστεί ως σχεσιακός, ιστορικός και σχετιζόμενος με την ταυτότητα, τότε ένας τόπος που δε μπορεί να οριστεί ως σχεσιακός ή ιστορικός ή συνυφασμένος με την ταυτότητα, θα είναι «μη-τόπος». Ο χώρος του ταξιδιώτη αποτελεί το αρχέτυπο του «μη-τόπου» . Αυτοκινητόδρομοι, σκάλες, σταυροδρόμια, προθάλαμοι αποτελούν παραδείγματα «μη-τόπων» στην ταινία. Εκεί οι χαρακτήρες συνδιαλέγονται απογυμνωμένοι από κάθε είδος προστασία. Φορούν ρούχα που δεν είναι ούτε ζεστά ούτε χαρούμενα. Είναι απογυμνωμένοι από οικογένειες, σχέσεις, σπίτια αξίας, και στις περισσότερες περιπτώσεις, εργασίες. Ζουν στη σύγχρονη Βρετανία με λίγα υπάρχοντα, με μόνη προίκα τις λέξεις τους .
Οι λέξεις τους είναι μια μεταφορική σιωπή που λαμβάνει χώρα σε άδειους χώρους απαλλαγμένους από ηχητικά ερεθίσματα που θυμίζουν αστικό τοπίο. Οι παρατηρητές του τυχαίου χώρου, όχι μόνο στερούνται ίδιας φωνής, αλλά μετατρέπονται σε άκαμπτα, μηχανικά σώματα με επαναλαμβανόμενες λειτουργίες (ο Johnny καπνίζει συνεχώς, η Louise φτιάχνει συνέχεια τσάι). Οι μονόλογοι του Johnny είναι το καταφύγιό του στη μονοτονία. Ο μονόλογος υποκαθιστά τη φωνή, τη δράση και την αντίδραση. Το εγγενές κενό στις χωρικές και διαπροσωπικές σχέσεις συμπληρώνεται από την επιθυμία για το διαφορετικό και τη επιθυμία του μακρινού , όπως συμβαίνει με την επιθυμία της Louise να επιστρέψει στο Manchester.
Η απογυμνωμένη ζωή των ηρώων συνδυάζεται με του «μη-τόπους» όπου δε δημιουργούνται ούτε σχέσεις ούτε ταυτότητα, αλλά μόνο απομόνωση και ομοιότητα , όπως φαίνεται στην περίφημη σκηνή με τον φύλακα ασφαλείας Brian. Σε αυτό το πλαίσιο εισέρχεται η αγκαμπενική έννοια της «γυμνής ζωής». Η έννοια του αποκλεισμού είναι συστατική της έννοιας της επικράτειας κατά το Giorgio Agamben. Ορίζει τα όριά της, όχι τα εδαφικά, αλλά τα όρια ανάμεσα στην απλή ζωή και στο βίο. Οι ήρωες του Naked, απογυμνωμένοι από τα δικαιώματά τους σε μια αξιοπρεπή ζωή, βρίσκονται εκτός, στη γυμνή. Είναι αποκλεισμένοι από αυτά που απολαμβάνουν εκείνοι που βρίσκονται εντός του βίου, οι οποίοι εικονοποιούνται στο πρόσωπο του σαδιστή ιδιοκτήτη του σπιτιού Jeremy. Το από-κείμενο σώμα ως κινηματογραφική παρουσία αναπαρίσταται στην οδύσσεια του εκτοπισμένου αρσενικού, του Johnny, ενός περιφερόμενου φυγά στο Λονδίνο που κηρύττει την Αποκάλυψη.
Το Naked του Mike Leigh αναπαριστά το αίσθημα κοινωνικής ασφυξίας, όπως αυτό ήταν φανερό στη μετα-θατσερική Βρετανία. Την απογυμνωμένη ζωή των νεαρών ανθρώπων στο μεταίχμιο του ηλικιακού τους περάσματος στην επιδίωξη επαγγελματικής καριέρας και δημιουργίας οικογένειας. Ακόμα και αυτό όμως, αναπαρίσταται ως ένας σαδιστικός βιασμός του κοινωνικού σώματος. Άλλωστε, στο ανθρώπινο σώμα καταγράφονται όλες οι μορφές καταπίεσης και είναι τα σώματα που γεννούν κοινωνικές σχέσεις στο χωροχρόνο του μεταβιομηχανικού Λονδίνου, ενός δυστοπικού αστικού τοπίου, σημαδεμένου από την εξαθλίωση και τον αποκλεισμό. Το μετα-αποκαλυπτικό τοπίο προσδίδει υλική υπόσταση στις ταυτότητες που θεμελιώνουν την κατασκευή αποκλεισμένων κοινωνικών κόσμων.
Social Links: